Samen Uniek

De meeste kinderen ontwikkelen zich goed en vinden hun plek in de maatschappij
zonder al te veel problemen. Maar niet alle kinderen slagen hierin. Het is
bekend dat de ontwikkeling en het gedrag van kinderen wordt veroorzaakt door
een combinatie van aangeboren eigenschappen van een kind en de omgeving waarin
het kind opgroeit. Aan de ene kant zijn niet alle kinderen even kwetsbaar voor
een schadelijke omgeving en aan de andere kant profiteren ze ook niet allemaal
even goed van een ondersteunende omgeving.

In deze studie onderzoeken we het effect van een gedragsinterventie ter
verbetering van de ouderlijke sensitiviteit op het opvoedgedrag van ouders en
op de ontwikkeling van sociale competentie en gedragsregulatie van kinderen.
Centrale vragen hierbij zijn: Welke ouders en welke kinderen zijn het meest
vatbaar voor de interventie en welke mechanismen spelen een rol bij het effect
van de interventie op het opvoedgedrag van ouders en de ontwikkeling van
kinderen?

Het betreft hier een longitudinaal onderzoek waarin gezinnen gedurende zes jaar
worden gevolgd. Ieder jaar is er een meetmoment, tijdens een huis- of een
labbezoek. In de week na dit bezoek, zullen ouders zelf thuis een aantal
ambulante metingen uitvoeren. Daarnaast zal de experimentele groep (de helft
van de gezinnen, random geselecteerd) tussen het tweede en derde meetmoment een
interventie (Video-feedback Intervention to Promote Positive Parenting and
Sensitive Discipline [VIPP-SD]; Juffer et al., 2008) ontvangen. Deze
interventie is gericht op het bevorderen van de sensitiviteit en disciplinering
van de primaire opvoeder. Om de interventie effecten en de daarbij betrokken
neurobiologische mechanismen bij de ouders te onderzoeken, zal daarnaast een
random selectie van ouders vlak voor en vlak na de interventie worden
uitgenodigd voor een meting op de universiteit.

De experimentele groep ontvangt de VIPP-SD (Juffer et al., 2008), een gedragsinterventie gericht op het bevorderen van de sensitiviteit en het consequent en sensitief disciplineren van de ouder. De controlegroep zal gedurende dezelfde periode en met dezelfde frequentie telefoongesprekken ontvangen van een onderzoeksmedewerker (dummy interventie). Tijdens deze telefoongesprekken wordt de ouder een aantal vragen gesteld over de ontwikkeling van beide kinderen.

Er zijn geen risico*s verbonden aan deelname. De jaarlijkse huis of labbezoeken
zullen niet meer dan een halve dag (3 uur) in beslag nemen. De twee
ouderbezoeken voor en na de gedragsinterventie of dummy interventie zullen
plaatsvinden op de universiteit en elk 1,5 uur in beslag nemen. We vragen de
ouders voorafgaand aan ieder jaarlijks bezoek enkele vragenlijsten in te
vullen. Na elk jaarlijks bezoek ontvangt de ouder materialen om in de week na
het bezoek een aantal metingen zelf thuis uit te voeren. Deze ambulante
metingen zullen in totaal drieënhalf uur per kind in beslag nemen, verdeeld
over vier dagen. Meerdere randomized controlled trials hebben aangetoond dat de
VIPP-SD effectief is in het verbeteren van de sensitiviteit van ouders en geen
schadelijke effecten heeft (zie o.a. Bakermans-Kranenburg, Van IJzendoorn,
Mesman, Alink, & Juffer, 2008; Juffer et al., 2009; Kalinauskiene et al., 2009;
Van Zeijl et al., 2006)