De perceptie van stemkenmerken in kinderen en volwassenen

Een cochleair implantaat (CI) is een electronische prothese dat het gehoor van
zeer slechthorende en dove individuen gedeeltelijk kan herstellen. Het
spraaksignaal dat wordt geleverd via de CI bevat echter spectro-temporele
degradaties. Dit heeft tot gevolg dat veel CI gebruikers problemen ervaren met
het herkennen en onderscheiden van de stemmen van sprekers. Dit onderzoek
richt zich hoofdzakelijk op de perceptie van stemkenmerken die met name worden
bepaald door grondfrequentie (F0), gerelateerd aan het aantal
stembandtrillingen, en spraakkanaalgrootte, bepaald door de grootte van de
spreker. Stemkenmerken leveren essentiële informatie die gebruikt kan worden om
de stem van de spreker te herkennen en spraak te onderscheiden van ruis en
achtergrondspraak in lawaaiige omgevingen. Het verstaan van spraak in lawaaiige
omgevingen blijft zelfs voor zeer succesvolle CI gebruikers erg moeilijk.
Aangezien de spraakomgeving vaak niet optimaal is in het dagelijks leven, heeft
de verminderde perceptie van stemkenmerken een grote invloed op de kwaliteit
van leven van CI gebruikers.


Eerder onderzoek van onze onderzoeksgroep heeft aangetoond dat de verminderde
perceptie van stemkenmerken in volwassen CI gebruikers leidt tot een afwijkendl
responspatroon in de categorisatie van het geslacht en emoties van sprekers
(Fuller et al., 2014; Gilbers et al., 2015). Het huidige onderzoek zal een
vervolg geven aan deze onderzoeken door na te gaan of kinderen met een CI ook
een verzwakte perceptie van stemkenmerken hebben en wat voor effect dit heeft
op de algemene perceptie van stemkenmerken, spraak en taalontwikkeling, wat een
belangrijke kwestie is voor de algehele gezonde ontwikkeling van dove kinderen
die een CI gebruiken (Szagun, 2001; Geers, Davidson, Uchanski & Nicholas,
2013).

Het voornaamste doel van het onderzoek is om het ontwikkelingstraject in de
perceptie van stemkenmerken in normaalhorende en CI kinderen in kaart te
brengen en na te gaan hoe het de herkenning van het geslacht en emoties van
sprekers, spraakperceptie en taalontwikkeling beïnvloedt in CI kinderen in
vergelijking met controlegroepen van normaalhorende kinderen en volwassenen.

Het onderzoek bestaat uit een vragenlijst, met vragen over de taalontwikkeling,
het gehoor en demografische gegevens van deelnemers, luisterexperimenten en
eye-tracking experimenten naar de perceptie van stemkenmerken, spraak en
taalontwikkeling.

Er zijn geen risico's of voordelen verbonden aan deelname aan het onderzoek.
Alle experimenten zijn non-invasief en bestaan uit eenvoudige taken, zoals het
luisteren naar spraakstimuli en het beoordelen van de stem en betekenis van de
spraakstimuli. De testduur en het aantal testafspraken zal worden afgestemd op
basis van de leeftijd en het concentratievermogen van deelnemers. Voldoende
pauzes zullen worden gegeven tijdens het onderzoek en zullen ook worden gegeven
op verzoek van de deelnemer om potentiële vermoeidheid te voorkomen.