De CAA-HERITAGE studie: Heriditaire Cerebrale Amyloid Angiopathie-Nederlandse variant; Onderzoek naar Genealogie en Ziektebeloop

Cerebral Amyloid Angiopathy (CAA) is de meest voorkomende oorzaak van lobaire,
primaire intracerebrale bloedingen in ouderen. CAA-gerelateerde vasculaire
schade wordt veroorzaakt door opstapeling van het Amyloid-β (Aβ) eiwit in
kleine en middelgrote vaten in de hersenen. Aβ is afkomstig van het langere
amyloid precursor proteine (APP). CAA komt voor in een prevalente sporadische
vorm en een zeldzame erfelijke vorm. Hereditary Cerebral Hemorrhage with
Amyloidosis Dutch type (HCHWA-D) is een zeldzame, familiaire variant van CAA
die wordt veroorzaakt door een genetische mutatie in het APP gen op chromosoom
21. Er is geen behandeling voor deze ziekte en de ziektelast in de aangedane
families enorm. Vanwege de overeenkomsten met sporadische CAA, kan HCHWA-D
gezien worden als een monogenetisch model voor de sporadische vorm en biedt het
de mogelijkheid om de verschillende stadia van Aβ te onderzoeken in relatie met
klinische symptomen. Tot voor kort werd HCHWA-D voornamelijk beschreven in een
aantal grote families in twee kustplaatsen in Nederland (Katwijk en
Scheveningen). Mutatiedragers die naar andere delen van het land zijn verhuisd
worden echter ook steeds vaker herkend. Het is onbekend hoeveel mutatiedragers
er in Nederland zijn. Patiënten met HCHWA-D krijgen rond hun vijftigste
levensjaar last van hersenbloedingen en dementie, wat vaak leidt tot vroeg
overlijden. Het ziektebeloop varieert tussen de families en tussen de
familieleden onderling. Er is slechts weinig bekend over risicofactoren die
bijdragen aan een meer agressief ziektebeloop versus een meer benigne
ziektebeloop. Het hoofddoel van dit onderzoek is om een uitgebreide database op
te zetten van alle (mogelijke) mutatiedragers en om het natuurlijk ziektebeloop
van HCHWA-D te bestuderen. Verder hopen we inzicht te krijgen in andere
genetische, omgevings- en vasculaire risicofactoren die invloed kunnen hebben
op het natuurlijk ziektebeloop van HCHWA-D. Dit onderzoeksvoorstel zal dienen
als de basis voor toekomstige follow-up studies (niet in dit voorstel).

1. Het definiëren van de grootte van de HCHWA-D populatie door het
identificeren van alle (mogelijke) mutatiedragers en hun familieleden.
2. Het bestuderen van de genealogie en het natuurlijk beloop van de
mutatiedragers.
3. Inzicht krijgen in mogelijke genetische, omgevings- en vasculaire
risicofactoren die invloed kunnen hebben op het natuurlijk ziektebeloop.

Deze studie is een observationele 'family-based' studie. Het ziektebeloop en
mogelijke risicofactoren zullen retrospectief worden bestudeerd.

Proband en familieleden: invullen van een vragenlijst. Probands zullen worden
gevraagd om hun familieleden te vragen of zij ook mee willen doen met deze
studie, een lijst te maken van de familieleden die daartoe bereid zijn en een
stamboom van de familie te tekenen. Het bestuderen van HCHWA-D kan significant
bijdragen aan wereldwijd onderzoek naar CAA, omdat de Nederlandse populatie de
grootste en best gedocumenteerde erfelijke CAA populatie ter wereld is. Met
HCHWA-D hebben we een monogenetisch model voor CAA dat het mogelijk maakt om
presymptomatische mutiedragers te bestuderen. Het identificeren van factoren
die invloed hebben op het ziektebeloop is waardevol voor zowel de
symptomatische als de asymptomatische mutatiedragers. Uiteindelijk hopen we dat
een beter begrip van HCHWA-D ons zal helpen met het ontwikkelen van nieuwe
therapeutische en preventieve behandelingen voor sporadische en hereditaire
CAA.