Hartfalen met behouden ejectiefractie (HFpEF), perfusie en metabolisme

De prevalentie van hartfalen (HF) neemt sterk toe in de algemene populatie, met
name door de toename van de incidentie van hartfalen met behouden
ejectiefractie (HFpEF).
We kunnen hartfalen onderscheiden in HFpEF, meestal genoemd als diastolische
hartfalen, en HFrEF (hartfalen met verminderde linkerventrikel ejectiefractie)
meestal genoemd als systolische hartfalen.
In Nederland zijn ongeveer 70.000 patiënten gediagnosticeerd met HFpEF. HFpEF
wordt gekenmerkt door stijfheid van het hart en is gerelateerd aan multipele
co-morbiditeiten zoals diabetes, hypertensie en obesitas.
Echter, HFpEF is veel meer dan complicatie van deze co-morbiditeiten en moet
als een aparte aandoening worden behandeld.
Typische hartfalen medicatie heeft onvoldoende effect laten zien in HFpEF
patiënten. ACE remmers en bètablokkers hebben geen verbetering in de kwaliteit
van leven of mortaliteits reductie laten zien.
Op dit moment er is geen enkele evidence-based behandeling voor HFpEF patiënten
met als vervolg een funest effect in de kwaliteit van leven, hoge kosten voor
de volksgezondheid en een hoge mortaliteit. Om de pathofysiologie beter te
begrijpen is het essentieel om de juiste behandeling te kunnen ontwikkelen.
Recent is bekend geworden dat een toename van de ontstekingsparameters
secundair aan de co-morbiditeiten, welke gerelateerd zijn aan deze aandoening,
essentieel is voor progressie van HFpEF.
Onze hypothese: de endotheel dysfunctie veroorzaakt microvasculaire
stoornissen op coronair niveau waardoor de algemene perfusie en metabolisme
wordt verstoord.

Het doel van deze studie is om te evalueren of de perfusie van de
microvasculatuur op myocard niveau, energie en metabolisme van de perifeer
spieren verstoord is bij patiënten met HFpEF.
Bovendien willen we evalueren of de endotheel dysfunctie gerelateerd is aan
deze verminderde myocard perfusie. (bv. coronair microvasculair dysfunctie en
metabolisme).
We willen laten zien dat niet invasieve CMR technieken even goed zijn als de
gouden standaard, het hart biopt.

Dit is een prospectieve case-control studie.
* Groep I: HFpEF patiënten
* Groep II: controles


Duur:
3 aparte dagen, geen behandeling of follow-up.

Plaatst:
MUMC+, polikliniek (dag 1), radiologie (dag 2 en 3)
In deze case-control studie wordt de endotheel functie, myocard perfusie en
myocard metabolisme beoordeeld.
Metingen worden verricht volgens de standaard onderzoeksprotocollen. Alle
diagnostische testen worden in de dagelijkse klinische routine gebruikt met als
uitzondering de non-invasieve glycocalix meting (voor meer details zie
werkwijzen). Alle metingen worden in 2 aparte dagen uitgevoerd, ongeveer 3 uur
(dag 1), 3 uur (dag 2) en 1 uur (dag 3).
*
Overzicht van diagnostische testen
Dag 1
* Klinische beoordeling (standaard klinische zorg)
- Echocardiografie
- Holter
- 6MWT
- Longfunctie onderzoek
- Inspanningstest
- ApneaLink
- Vragenlijst kwaliteit van leven
- Bloedonderzoek
Dag 2
* Extra onderzoeken naar aanleiding van dit onderzoek
- CMR
- Glycocalyx meting
- Warmte geïnduceerde hyperemische respons (Heat-induced hyperaemic
response)
- Biobank (METC 14-4-078)
Dag 3
* MR spectroscopie

Onderzoekspopulatie:
Groep I: HFpEF patiënten
Groep II: HT patiënten (controles)
*

* CMR
CMR is een non-invasieve, stralingsvrije, beeldvorming techniek met een lage
kans op contrast reactie. Tijdens de CMR worden twee medicijnen toegediend:
adenosine en gadolinium.
Adenosine is een veilig medicijn en heeft meestal geen ernstige gevolgen. De
bijwerkingen zijn niet ernstig en tijdelijk. De bijwerkingen verdwijnen
vanzelf.
Gadovist is gecontraïndiceerd bij patiënten met ernstig nierfunctiestoornissen
(GFR) <30ml/min/1,73m2. Hierdoor kan gadovist niet bij deze patiënten worden
toegediend i.v.m. het veroorzaken van nierfibrose.

*Warmte geïnduceerde hyperemische respons (Heat-induced hyperaemic response)
Na een acclimatisatie van 30 minuten worden de micro vasculaire metingen
verricht. Bij microvasculatuur behoren de bloedvaten met een diameter kleiner
dan 150µm en/of bloedvaten met een reductie in diameters als repons aan een
druk verhoging. Tevens de kleinste arteriën en arteriolen, capillairen en
venules.
Een belangrijke functie van de microvasculatuur is de levering van
voedingsstoffen en de verwijdering van afvalstoffen van doorbloede weefsels, de
verlaging in hydrostatische druk en de handhaving van de hydrostatische druk op
een constant niveau.
Een methode om de functie van de endotheel microvasculatuur te evalueren is de
warmte geïnduceerde hyperemische respons.
Tijdens dit onderzoek wordt de bloedflow middels een Doppler laser gemeten.
Voor verwarming (baseline) en na 25 minuten van lokale verwarming ( 44°C) met
een warme LDF-transducer.