Onderzoek naar het beter voorspellen van het griepvirusseizoen

Elk jaar wordt 5-15% van de menselijke bevolking besmet met het influenzavirus,
wat resulteert in miljoenen ziekenhuisopnames en ~ 500.000 doden. Vaccinatie is
de primaire strategie voor het verminderen de effecten van de infecties op de
volksgezondheid. Bijna iedereen zal in de loop van zijn leven meerdere keren
besmet worden met influenzavirus. Kinderen gemiddeld elke 2-5 jaar oen
volwassen elke 5-10 jaar. Deze terugkerende infecties zijn mogelijk omdat het
antigene fenotype van het virus evolueert, waardoor het kan ontsnappen aan
immuniteit geïnduceerd door eerdere infecties en/of vaccinatie.

De werkzaamheid van het influenzavaccin hangt af van de antigene overeenkomst
tussen de virussen in het vaccin en die in de menselijke populatie. De
samenstelling van de seizoensgebonden influenzavaccins die wereldwijd wordt
gebruikt, wordt tweemaal per jaar bijgewerkt om gelijke tred te houden met de
evolutie van het virus. Deze samenstelling wordt bepaald door de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op basis van een zorgvuldige analyse van de
virussen die in de afgelopen 6-12 maanden zijn waargenomen. Als er een nieuwe
virusvariant verschijnt in de maanden kort nadat de vaccinsamenstelling is
vastgesteld, gefabriceerd en gedistribueerd, is de effectiviteit van het vaccin
dus minder. Ondanks de aanzienlijke inspanningen van de WHO lopen wij altijd
achter ten opzichte van de evolutie van het virus. Wanneer wij instaat zouden
zijn te voorspellen wanneer en hoe seizoensgebonden influenzavirussen zich
zullen ontwikkelen, zou dit ons beter in staat stellen welke vaccin te maken.

Het doel van het onderzoek is om na te gaan of het mogelijk is te voorspellen
welk griepvirus het eerstvolgend griepseizoen gaat veroorzaken.

We zullen humane luchtwegepitheelkweken (HAE) herhaaldelijk infecteren met
seizoensgebonden influenzavirussen om zo langdurige menselijke infecties na te
bootsen. De studie heeft drie doelstellingen-

1-Kwantificeer de evolutionaire dynamica van seizoensinfluenzavirussen in
afwezigheid van antilichaam-gemedieerde selectie.
2-Bepaal hoe de antilichaamcomplexiteit van immuunsera de evolutie van het
virus beïnvloed.
3-Kwantificeer de impact van verschillen in de immuun status van de gastheer
(gezond/allergie/astma) op de virusevolutie.

Deze experimenten vereisen het rekruteren van menselijke vrijwilligers om het
uitgangsmateriaal voor de HAE-culturen te verkrijgen. Hiertoe gebruiken wij een
neusborstel in de middelste meatus van de neus. In zeldzame gevallen kan dit
leiden tot lokale bloedingen op de biopsiesite waarvoor geen actieve
interventie nodig is. Dit zijn routinematige procedures en vormen een zeer laag
risico voor de vrijwilliger. Nadat de epitheelcellen zijn verkregen, wordt geen
verdere betrokkenheid van studiedeelnemers verwacht.

Seizoensinfluenzavirussen zullen serieel worden doorgevoerd via de HAE-culturen
en de virussen van deze studies zullen genetisch worden gesequenced en
fenotypisch worden gekarakteriseerd om de evolutie van de virussen in elk
experiment te kwantificeren. Op deze gegevens zullen wiskundige en statistische
modellen worden toegepast om de herhaalbaarheid en voorspelbaarheid van de
virusevolutie te beoordelen.

Dit project vereist humane luchtwegepitheelcellen voor de productie van
culturen om langdurige menselijke infecties mogelijk te maken. We verzamelen
monsters van de bovenste luchtwegen van patiënten van de afdelingen KNO van het
Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. het gebruik van een neusborstel
kan in zeldzame gevallen leiden tot lokale bloedingen. Mocht te optreden wordt
geen actieve interventie verwacht. Dit zijn routinematige procedures en vormen
een zeer laag risico voor de vrijwilliger. De afdeling KNO heeft een
uitgebreide expertise in het verzamelen van deze luchtwegslijmvliesmonsters in
klinische en / of onderzoeksomgeving.