Het onderzoeken van het werkingsmechanisme van een lage dosis glucocorticoïden: een studie met orale versus parenterale glucocorticoïden

Het werkingsmechanisme van een lage dosis prednisolon (<=7.5 mg) is niet
duidelijk. Doordat de dosis ongeveer overeenkomt met de dagelijkse
fysiologische productie van glucocorticoïden door de bijnier, lijkt een
systemisch immunosuppressief effect van <=7.5mg predni(so)lon door
suprafysiologische systemische glucocorticoïden concentraties erg
onwaarschijnlijk. De hypothese is daarom dat dit immunosuppressie effect kan
worden verklaard door een rol van de lever. Het is klinisch belangrijk om deze
hypothese te onderzoeken omdat deze kennis inzicht kan geven in het
werkingmechanisme van glucocorticoïden die in de praktijk vaak voor de
behandeling van reumatische ziekten gebruikt worden.

Het is moeilijk om de hypothese direct te toetsen in mensen. Daarom is er een
indirecte manier om dit te doen. Als een lage dosis glucocorticoïden inderdaad
werkt via een first pass effect van de lever, dan zou orale toediening van
prednisolon effectiever zijn dan parenterale toediening (via een subcutane
injectie). Daarom willen we een proof-of-concept studie uitvoeren bij patiënten
met reumatoïde artritis, polymyalgia rheumatica of artritis psoriatica. Deze
patiënten zullen gerandomiseerd worden naar 4 dagen behandeling met een lage
dosis glucocorticoïden via de orale of parenterale toedieningswijze. Hierna
zullen de patiënten 4 dagen de andere behandeling krijgen (cross-over). Voordat
we deze proof-of-concept studie starten, zullen we een dose-finding studie
uitvoeren om te onderzoeken welke dosis prednisolon (5, 7.5 of 10 mg) na 4
dagen een duidelijke daling in de ESR geeft.

Het doel van het onderzoek (de proof-of-concept studie/hoofdstudie) is om te
onderzoeken of een lage dosis glucocorticoïden effectiever is via orale
toedieningswijze dan via parenterale toedieningswijze. Het doel van de
dose-finding studie (pilot studie) is om te onderzoeken welke dosis
glucocorticoïden nodig is voor een waarneembare daling in de bezinking (BSE) na
4 dagen en om de reversibiliteit 4 dagen na de laatste dosis vast te stellen.

Hoofdstudie: gerandomiseerd, niet-geblindeerde klinische trial met een single
cross-over design
Dose-finding studie (pilotstudie): dose escalation study

Hoofdstudie: 4 dagen prednisolon via een subcutane injectie, 3 dagen wash-out en daarna 4 dagen orale prednisolon, of andersom (5, 7.5 of 10 mg prednisolon, dosis wordt bepaald in de dose-finding studie) Dose-finding studie (pilotstudie): 4 dagen orale prednisolon (5, 7.5 of 10 mg)

Hoofdstudie:
De belasting voor proefpersonen is 4 keer een vragenlijst over ziekteactiviteit
invullen, 4 keer bloed prikken (in plaats van 1 keer bij standaardzorg), 4
dagen naar het ziekenhuis komen voor een subcutane prednisolon injectie, 4
dagen orale prednisolon slikken. In totaal bezoekt de proefpersoon 7 keer
Reade.

Dose-finding studie:
De belasting voor proefpersonen is 3 keer een vragenlijst over ziekteactiviteit
invullen, 3 keer bloed prikken (in plaats van 1 keer bij standaardzorg), 4
dagen orale prednisolon slikken. In totaal bezoekt de proefpersoon 3 keer
Reade.

De risico's zijn te verwaarlozen. Prednisolon wordt al ongeveer 60 jaar
gebruikt, de dosis is laag en de duur van de interventie erg kort. Een mogelijk
risico voor nieuw gediagnosticeerde PMR patiënten kan zijn dat een volledig
effectieve behandeling korte tijd wordt uitgesteld omdat de toegediende dosis
prednisolon te laag is.

Patiënten met (verdenking van) reuscel arteritis zullen medische nadelen
ondervinden als een effectieve behandeling wordt vertraagd. Daarom mogen deze
patiënten niet deelnemen aan het onderzoek.