8 jaar effect modificatie door leeftijd van methylfenidaat op de ontwikkeling van het dopaminerge systeem in het brein

Methylfenidaat (MPH) wordt voornamelijk gebruikt als behandeling voor attention
deficit hyperactivity disorder (ADHD), waardoor de symptomen van
onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit bij maximaal 70% van de
kinderen effectief worden verminderd. MPH blokkeert de dopamine (DA) en
noradrenaline (NE) transporters (DAT/NET), met een toename van extracellulaire
DA en NE in de hersenen als gevolg. De werkzaamheid en veiligheid van MPH zijn
in vele studies gedocumenteerd. Er is echter nog steeds een kloof in de kennis
over de invloed van MPH op de ontwikkeling van de hersenen en het effect ervan
op de hersenstructuur en -functie. Het bewijs stapelt zich op dat de lange
termijn effecten van psychotrope middelen leeftijdsafhankelijk zijn en sterk
verschillen tussen jonge en volwassen dieren, als gevolg van neurochemische
inprentingseffecten in de zich ontwikkelende hersenen. Om de effecten van MPH
op de zich ontwikkelende menselijke hersenen en het dopaminesysteem te
onderzoeken, zijn we in 2011 een unieke gerandomiseerde gecontroleerde studie
(RCT) met MPH (ePOD; NTR3103) gestart. We vonden op korte termijn (een week na
het eind van de studie) onder andere dat bij kinderen, maar niet bij
volwassenen of placebo, 4 maanden behandeling met MPH leidde tot een verhoogde
DA-reactiviteit, corticale dikte en integriteit van de witte stof, evenals
verbetering van slaapefficiëntie. Het doel van de voorgestelde studie is om de
longitudinale veranderingen in de hersenstructuur en -functie bij
ADHD-patiënten te onderzoeken in vergelijking met controles, om zo de
ontwikkeling van de hersenen op lange termijn en de invloed van medicatie op
het verloop van deze ontwikkeling te beoordelen.

Het doel van deze studie is om te rapporteren over de lange termijn effect
verandering door leeftijd van MPH behandeling op de hersenstructuur en
-functie, en de klinische uitkomst, zoals gemeten door MRI-scans,
neuropsychologische beoordeling, actigrafie en vragenlijsten, en om deze
resultaten te vergelijken met gezonde controles in het licht van de potentiële
normalisering van de ontwikkeling van de hersenen.

Naturalistische 8-9 jaar vervolgstudie van de ePOD-MPH RCT.

De proefpersonen zullen 6 uur op het AMC doorbrengen voor het studiebezoek,
waarbij MRI-scans gemaakt worden en een neuropsychologisch onderzoek wordt
uitgevoerd. Bovendien zal de deelnemers worden gevraagd om een slaapdagboek in
te vullen gedurende vijf dagen voorafgaand aan het studiebezoek.
Op de dag voor het studiebezoek zullen alle deelnemers zich moeten houden aan
enkele eenvoudige beperkingen met betrekking tot medicatie, alcohol- en
drugsgebruik, omdat dit invloed kan hebben op de uitkomstparameters. Op de dag
van het studiebezoek zullen de deelnemers zich moeten onthouden van roken en
van het gebruik van stimulerende middelen. ADHD-patiënten die momenteel
medicatie gebruiken zullen minstens 1 week moeten stoppen, om te voorkomen dat
dit onze onderzoeksparameters beïnvloedt. Er zijn geen risico's verbonden aan
een medicatievrije periode 1 week voor de beoordeling voor de ADHD patiënten.

In de week voor de MRI-scan wordt de proefpersonen gevraagd om vijf dagen lang
een actigraaf te dragen en een slaapboek in te vullen. Tijdens het studiebezoek
zullen de proefpersonen een neuropsychologisch onderzoek ondergaan en worden ze
gevraagd vragenlijsten in te vullen die betrekking hebben op slaap,
middelengebruik, inclusief roken en koffie drinken en andere mogelijke
confounding parameters. Vervolgens zullen zij de eerste MRI-scan van maximaal
50 minuten ondergaan en vervolgens zullen zij een orale MPH-challenge krijgen,
die nodig is voor de phMRI- en resting-state fMRI-metingen. Negentig minuten na
het ontvangen van de MPH-challenge ondergaan de proefpersonen een tweede
MRI-scan van maximaal 50 minuten. MRI is een veilige methode zonder langdurige
bijwerkingen. De dosis van de MPH-challenge kan een verhoging van de hartslag
en de systolische bloeddruk veroorzaken, maar heeft geen significante
bijwerkingen.

Hoewel de deelnemers aan deze studie geen direct voordeel zullen hebben van
deelname, dragen de resultaten bij aan het begrip van de veiligheid van MPH op
lange termijn bij jonge kinderen en adolescenten, aangezien er meer informatie
over de effecten van MPH op de ontwikkelende hersenen beschikbaar zal zijn. De
algemene aard en omvang van het extra risico dat aan deelname aan de huidige
studie verbonden is, kan als verwaarloosbaar worden beschouwd en de belasting
kan als minimaal worden beschouwd.