De etiologie en de mate van verminderde kwaliteit van leven, vermoeidheid en cognitieve , emotionele en affectieve dysfunctie bij patiënten met het syndroom van Cushing;- Prospectieve studies met behulp van structurele en functionele MRI, positron emissie tomografie, genetische en cerebrospinale vloeistof analyse -

Het endogene syndroom van Cushing (CS) is de verzamelnaam voor een aantal
zeldzame aandoeningen gekenmerkt door chronisch glucocorticoïden (GC)
overschot. GC spelen een kritische rol bij het controleren van vele
hersenfuncties.
Cognitieve dysfunctie, psychiatrische stoornissen, vermoeidheid en verminderde
kwaliteit van leven worden vaak waargenomen bij patiënten met actief CS.
Morfologische veranderingen in het centrale zenuwstelsel zijn ook gerapporteerd
bij patiënten met CS. Deze negatieve effecten van hypercortisolisme lijken te
verbeteren na een succesvolle behandeling, maar de eerdere blootstelling lijkt
samen te hangen met persisterende veranderingen in hersenfunctie.
Hersenactiviteit is nog niet eerder bestudeerd met fMRI bij volwassen patiënten
met actief CS.
Analyse van biomarkers in cerebrospinale vloeistof (CSF, hetgeen in Leiden niet
wordt afgenomen bij dit onderzoeksproject) en serum wordt in toenemende mate
gebruikt in onderzoek naar neurochemische en neurodegeneratieve processen.
Aangetoond is dat het patroon van neurodegeneratieve en inflammatoire
biomarkers in CSF bij patiënten met CS in remissie niet verschilt van dat van
gezonde personen. Echter, of hetzelfde geldt voor patiënten met actief CS is
niet eerder bestudeerd. Bovendien zijn methoden voor het analyseren van
biomarkers voor hersenbeschadiging in bloed recent ontwikkeld en deze zijn niet
eerder in de context van hypercortisolisme onderzocht.
Van verschillende polymorfismen in het GC-receptor-gen wordt gesuggereerd dat
ze de GC gevoeligheid reflecteren. Bovendien zijn de genetische varianten van
de mineralocorticoïdereceptor, 11β-hydroxysteroïddehydrogenase type 1 en ATP
binding cassette B1 genen mogelijk ook belangrijk voor de werking van GC's.
Recente studies tonen aan dat GC gevoeligheid en pre-receptor regulatie van GC
actie een rol kan spelen bij de langetermijn gevolgen van CS. De invloed van
polymorfismen van het GC-receptor-gen en van genen betrokken bij het
metabolisme en transport van GC op de cognitieve en emotionele functie bij
patiënten met actief CS is niet eerder bestudeerd.
Een belangrijke beperking van de meeste eerdere studies met betrekking tot
neurocognitieve gevolgen van hypercortisolisme zijn de kleine
onderzoekspopulaties. Daarnaast zijn data van longitudinaal onderzoek zeer
schaars.

Het doel van het onderzoek is 1) het verbeteren van de huidige kennis van het
syndroom van Cushing, in het bijzonder van de spectra en het tijdsbeloop van de
verminderde kwaliteit van leven, vermoeidheid en cognitie en 2) het bestuderen
van de mechanismen achter de negatieve lange termijn consequenties op het
centrale zenuwstelsel binnen deze domeinen na biochemische remissie.

Het betreft een prospectieve, case-controlled studie, die wordt uitgevoerd in
drie centra. Patienten en gematchte controles zullen worden gerekruteerd in elk
centrum.

Niet van toepassing