Het effect van Virtual Reality op pulmonaal herstel en mobiliteit van patiënten met stomp thoraxtrauma.

Stomp thoraxtrauma omvat meer dan 10% van alle traumapatiënten die zich
presenteren op de Spoedeisende Hulp wereldwijd en is het meestvoorkomende
letsel (44.5%) onder polytraumapatiënten. De meestvoorkomende letsels van de
thorax zijn ribfracturen, pneumothorax en longcontusie, waarvan ribfracturen
aanwezig zijn bij 40-80% van de patiënten. Thoraxtrauma is geassocieerd met een
hoog risico (>10%) op pulmonale complicaties zoals pneumonie, ARDS en patiënten
hebben regelmatig mechanische ademhalingsondersteuning nodig. Mortaliteit na
stomp thoraxtrauma is 4-20%, met als grootste risicofactor pneumonie.

De behandeling is met name gericht op preventie van pulmonale complicaties. De
belangrijkste pijlers hierin zijn adequate pijnstilling, ademhalingsoefeningen
en vroege mobilisatie. Omdat deze verschillende aspecten elkaar beïnvloeden
worden ze samengevoegd in zogenaamde 'zorg bundels'. Hiervan is bewezen dat ze
de klinische uitkomsten verbeteren en opnameduur op de IC en in het ziekenhuis
verminderen. Inadequate pijnstilling kan resulteren in beperkte pulmonale
functie en verminderde mobiliteit. Beide dragen bij aan een hoger risico op
complicaties. Momenteel is multimodale pijnstilling - verschillende combinaties
van epidurale analgetica, opioïden, NSAIDs etc. - de geadviseerde vorm van
pijnstilling. Epidurale en systemische opioïden worden het meest gebruikt.
Echter, met name opioïden kunnen nadelige bijwerkingen hebben zoals sedatie en
ademhalingsdepressie, welke een direct negatief effect hebben op het pulmonale
herstel. Daarbij kunnen bijwerkingen zoals misselijkheid en duizeligheid
patiënten tegenhouden om te bewegen. Dit heeft als resultaat dat het in de
praktijk een uitdaging blijft effectieve pijnstilling te bewerkstelligen zonder
het pulmonale herstel te benadelen.
Een tweede probleem in het herstel na stomp thoraxtrauma is het feit dat
opgenomen patiënten met thoraxtrauma tussen 3-57% van de tijd in bed liggen,
ondanks interventies om fysieke activiteit te bevorderen. Inactiviteit kan
leiden tot algehele deconditionering en uiteindelijk complicaties, terwijl meer
bewegen is geassocieerd met betere functionele uitkomsten en een kortere
opnameduur. Verder leert de dagelijkse praktijk ons dat therapietrouw met
betrekking tot de voorgeschreven ademhalings- en beweginsgoefeningen laag is.
Daarom is voortdurend onderzoek nodig voor nieuwe innovatieve methoden die al
deze pijlers beïnvloeden door effectief pijn te verminderen en patiënten te
motiveren om te bewegen.

Virtual Reality (VR) is een techniek met de mogelijkheid om zowel de fysieke
als mentale gesteldheid van patiënten met stomp thoraxtrauma te verbeteren. VR
is in staat om iemand in een andere wereld onder te dompelen en op die manier
kan het, onder andere, acute en procedurele pijn verminderen, patiënten helpen
te ontspannen en motiveren om meer te bewegen. VR is bewezen effectief in het
verminderen van procedurele pijn door patiënten af te leiden van de pijnvolle
ervaring door een innemende en speelse omgeving. 'Exergaming', gamen waarbij je
fysiek in actie moet komen, kan therapietrouw en fysieke conditie van patiënten
verbeteren. Verder kan VR therapie (VRx) in een ziekenhuisomgeving pijn, angst
en opname duur verminderen. Een ander voordeel van VRx is de weinige
bijwerkingen, welke over het algemeen ook mild en van voorbijgaande aard zijn.
Voor zover wij weten is VRx nog niet gebruikt bij patiënten met stomp
thoraxtrauma. Wij veronderstellen dat het het pulmonale herstel zou kunnen
verbeteren door de vicieuze cirkel te doorbreken van pijn, pijnvermijding en
passiviteit van patiënten met stomp thoraxtrauma. Ademhalings- en
bewegingsoefeningen kunnen leuk gemaakt worden door VRx, terwijl ze ondertussen
de patiënt afleiden van pijn en stress.

Primaire doelstelling: onderzoeken wat het effect is van ademhalings- en
bewegingsoefeningen in VR op het pulmonale herstel van patiënten met stomp
thoraxletsel in vergelijking met een controlegroep.

Secundaire doelstellingen:
- onderzoeken of VRx de mobiliteit van patiënten, herstellende van stomp
thoraxtrauma, kan verbeteren.
- onderzoeken of VRx tijdens de klinische revalidatie van patiënten de
klinische uitkomsten kan verbeteren
- onderzoeken of VRx pijn kan verminderen in patiënten met stomp thoraxletsel
- onderzoeken of VRx 'patient reported outcomes' kan verbeteren van patiënten
met stomp thoraxletsel
- de veiligheid van VRx onderzoeken
- hypothese genereren welke individuele karakteristieken mogelijk gebruikt
kunnen worden om te bepalen welke patiënten voornamelijk voordeel kunnen hebben
van VRx.
- onderzoeken wat barrières zijn voor implementatie.

Gerandomiseerrd gecontroleerde parallelle studie.

Deelnemers worden willekeurig toegewezen aan de controle groep (geen interventie, standaard zorg) of de interventiegroep. De controlegroep krijgt de standaard ademhalings- en bewegingsoefeningen uitgelegd van de fysiotherapeut. Deze groep wordt geïnstrueerd de ademhalingsoefeningen dagelijks 8x gedurende 10 minuten uitvoeren en 2x aanvullend 10 minuten fysieke bewegingsoefeningen te doen. De interventiegroep krijgt in plaats van de gebruikelijke ademhalings- en bewegingsoefeningen van de fysiotherapeut overeenkomende ademhalings- en beweginsgoefeningen aangeboden door middel van VR. De interventiegroep krijgt ook de instructie dagelijks de ademhalingsoefeningen in VR 8x 10 minuten uit te voeren en 2x aanvullend bewegingsoefeningen gedurende 10 minuten uit te voeren.

Deelnemers in de interventiegroep kunnen mogelijk profiteren in de vorm van
versneld pulmonaal herstel, verbeterde mobiliteit en verminderde
posttraumatische pijn. We verwachten geen of alleen minimale bijwerkingen van
VR. De belasting van patiënten is gerelateerd aan het meten van de eindpunten
en - in de interventiegroep- het gebruik van de VR-interventie. De
vragenlijsten kosten ongeveer 5 minuten aan het begin van de studie en 10
minuten aan het eind van de studie. De interventiegroep gebruikt de
VR-interventie ongeveer 100 minuten op een dag, waarvan een groot deel besteed
wordt aan de ademhalingsoefeningen die normaal ook 40-80 minuten per dag
kosten.