Het primaire doel is om risicofactoren te identificeren voor cognitieve veranderingen die geïnduceerd zijn door radiotherapie. Hiervoor wordt de hemodynamische toestand van de vasculatuur in het brein (gemeten middels MRI), oftewel…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Zenuwstelselneoplasmata maligne en niet-gespecificeerd NEG
- Zenuwstelselneoplasmata maligne en niet-gespecificeerd NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Verandering van de neurocognitieve testscores van voor tot 3 en minimaal 11
maanden na radiotherapie in relatie tot de cerebrovasculaire
reactiviteit voor radiotherapie.
Secundaire uitkomstmaten
1. De veranderingen in cerebrale hemodynamica (cerebrovasculaire reactiviteit
en cerebrale bloedperfusie) in relatie tot de veranderingen in cognitieve
prestaties 3 maanden na radiotherapie.
2. De ruimtelijke verdeling van de cerebrale hemodynamica in relatie tot de
verandering in de cerebrale hemodynamica 3 maanden na radiotherapie.
3. De ruimtelijke relatie tussen de dosisverdeling en de veranderingen in de
regionale cerebrale hemodynamica 3 maanden na radiotherapie.
4. De ruimtelijke relatie tussen de dosisverdeling en de cerebrale
morfologische veranderingen 3 maanden na radiotherapie.
5. Relatie tussen door de patiënt gerapporteerde kwaliteit van leven en
prestaties op cognitieve taken, zowel vóór als 3 maanden en minimaal 11 maanden
na radiotherapie.
6. Relatie tussen de veranderingen in de hersenmorfologie (bijvoorbeeld
corticale dikte of integriteit van de witte stof) en veranderingen in cerebrale
hemodynamica en de prestaties op de cognitieve taken.
7. Vergelijking tussen de WBRT en SRS groep met betrekking tot de prestaties op
de cognitieve taken en cerebrale hemodynamica.
8. Analyses met betrekking tot de compliantie van patiënten met het voltooien
van zowel de cognitieve taken als de stresstest tijdens de MRI voor, 3 en 11
maanden na bestraling.
Achtergrond van het onderzoek
Volledige schedel bestraling is een regelmatig uitgevoerde therapie voor
metastasen in het brein of als profylaxe voor het voorkomen van
breinmetastasen. Een alternatieve behandelmethode is het uitvoeren van
stereotactische radiochirurgie. De mediane overleving van patiënten met
intracraniële metastasen is ongeveer 7 maanden met systemische en lokale
therapie. Na hersenbestraling kunnen patiënten last hebben van
bestralings-geïnduceerd hersenletsel en achteruitgang van cognitieve functies.
Aangezien cognitief functioneren essentieel is voor ons dagelijks leven op
sociaal, werk en persoonlijk vlak, zal achteruitgang van de cognitieve functies
resulteren in een verminderde kwaliteit van leven gedurende de resterende
levensduur van patiënten. Het is nu niet mogelijk om de mate van cognitieve
problemen te voorspellen voordat met radiotherapie wordt gestart. Hoewel de
pathogenese van deze cognitieve achteruitgang niet bekend is, zijn er
aanwijzingen dat het beschouwd zou kunnen worden als een type vasculaire
dementie. De hypothese is dat bestralingsschade van de cerebrale vaten leidt
tot een verlaagde bloedtoevoer en daarmee beschadiging van het hersenweefsel.
Daarnaast, hebben patiënten met beschadigde vasculatuur minder
reservecapaciteit om de bloedtoevoer op peil te houden. Een betrouwbare methode
om de cerebrovasculaire reactiviteit te meten is de cerebrovasculaire
stresstest, waarmee de reservecapaciteit van de microvasculatuur van het brein
gemeten kan worden middels ademhalingstesten (m.a.w. het inademen van gassen
zoals CO2). Door deze reactiviteit voor bestraling te relateren aan
veranderingen in cognitie na bestraling, kunnen de bevindingen in deze studie
bijdragen aan het identificeren van riscofactoren voor cognitieve
veranderingen. In de toekomst zou deze kennis van waarde kunnen zijn voor het
maken van keuzes voor behandelingen.
Doel van het onderzoek
Het primaire doel is om risicofactoren te identificeren voor cognitieve
veranderingen die geïnduceerd zijn door radiotherapie. Hiervoor wordt de
hemodynamische toestand van de vasculatuur in het brein (gemeten middels MRI),
oftewel cerebrovasculaire
reactiviteit, bij aanvang van de radiotherapie onderzocht in relatie tot de
veranderingen in cognitieve prestaties na radiotherapie. Daarnaast worden
veranderingen in cerebrale hemodynamica, de ruimtelijke relatie tussen dosis en
response en het nakomen van voorgenomen onderzoeksdeelname door de patiënten in
de studie meegenomen.
Onderzoeksopzet
Een prospectieve studie.
Inschatting van belasting en risico
Deelnemers zullen geen direct profijt hebben van deelname aan dit onderzoek. De
cognitieve taken kennen geen risico*s. Het enige risico dat proefpersonen
lopen, is de kans op tijdelijke verhoogde intracraniële druk (ICD) tijdens de
hypercapnie stimulus van de stresstest. Daarom is de verdenking op
pre-existente verhoogde intracraniële druk (gedefinieerd als niet-profylactisch
>4 mg dexamethason gebruik) een exclusiecriterium, en zullen de saturatie en
ademhaling tijdens het onderzoek gemonitord worden met een vingersensor voor
oxymetrie en een drukgevoelige band voor ademhalingsfrequentie. De
ademhalingstesten worden uitgevoerd met behulp van het betrouwbare
gastoedieningssystem RespirAct RA-MRTM MRI UNIT waarbij gebruik wordt gemaakt
van een open ademhalingssyteem (d.w.z. open tot de normale *kamerlucht*)
waarbij deelnemers door een masker ademen. De CO2-niveau*s waarmee gewerkt zal
worden, komen nooit buiten het normale fysiologische bereik dat normaliter
gedurende dag en nacht ondervonden wordt en spontaan voorkomen bij patiënten
met gliomen tijdens (lokale) anesthesie voor de resectie. Echter, mochten
deelnemers tijdens de test toch ongemak ondervinden van de hoge CO2 niveaus dan
kan de onderzoeken meteen op kamerlucht overschakelen door op de rode knop die
zich aan de voorkant van de gasmenger bevindt te drukken. In de MRI kunnen de
deelnemers in de alarmbel knijpen. Deelnemers zullen uitgebreide instructies
krijgen voorafgaand aan het onderzoek, en de gehele ademhalingstest zal eerst
buiten de scanner worden uitgevoerd, zodat we zeker weten dat deelnemers het
goed kunnen doorstaan. Deelnemers mogen ook oefenen met de alarmbel terwijl ze
in de MRI geplaatst worden. Deelnemers kunnen op elk moment besluiten dat ze
niet meer mee willen doen. Daarnaast de RespirAct RA-MRTM MRI UNIT, welke wordt
gebruikt voor het toedienen van de ademhalingstesten, een zogenaamd *plug-
and-play* device en is dus geen speciale training noodzakelijk voordat dit
apparaat veilig gebruikt kan worden. Bovendien zit in het apparaat
beveiligingsmechanismes ingebouwd en doordat de proefpersonen altijd toegang
hebben tot de kamerlucht, kan niet per ongeluk hypoxia ontstaan bij de
proefpersoon. Desondanks heeft al het personeel dat de ademhalingstesten
middels de RespirAct RA-MRTM MRI UNIT gaat toedienen een formele training gehad
van de fabrikant van het apparaat (Thornhill Research). Ook heeft de
onderzoeksgroep (waaronder Dr. A. Bhogal) uitgebreide ervaring opgedaan met dit
apparaat en deze ademhalingstesten, waardoor maximale veiligheid voor de
proefpersoon gegarandeerd kan worden.
Publiek
Heidelberglaan 100
Utrecht 3584 CX
NL
Wetenschappelijk
Heidelberglaan 100
Utrecht 3584 CX
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Voor patiënten:
- Leeftijd >= 18 jaar;
- Verwachte overleving >= 5 maanden, bepaald door Graded Prognostic Assessment
(GPA) score;
- Radiografisch en/of histologisch bewijs van gemetastaseerde hersenziekte in
aanmerking komend voor schedelbestraling;
- Geschikt voor bestraling van de hersenen voor profylaxe of behandeling;
- Ondertekende informed consent;
- Voldoende kennis van de Nederlandse taal om betrouwbaar gebruik van de
gestandaardiseerde tests mogelijk te maken en de studie-informatie te begrijpen;
- Deelname aan het COIMBRA-cohort, met toestemming voor het invullen van
Kwaliteit van Leven vragenlijsten.
Voor gezonde vrijwilligers:
- Leeftijd >= 18 jaar;
- Ondertekende informed consent;
- Voldoende kennis van de Nederlandse taal om de studie-informatie te
begrijpen.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Voor patiënten en gezonde vrijwilligers:
- Niet bereid of niet in staat om mee te werken aan ademmanoeuvres of stil
liggen;
- Medische contra-indicaties voor beperkte hypercapnie (bekende metabole
acidose of alkalose);
- Standaard contra-indicaties voor 3T MRI-scan;
- Standaard contra-indicaties voor het gebruik van de RespirAct RA-MRTM MRI
UNIT;
- Het niet naleven van voorgeschreven anti-epileptische medicatie;
- Ernstige actuele neurologische of psychiatrische ziekten (inclusief
pre-existente dementie of andere cognitieve stoornissen zoals gediagnosticeerd
door een neuroloog, psychiater of gerontoloog), niet gerelateerd aan de
primaire maligniteit of hersenmetastasen;
- Voorgeschiedenis van cerebrovasculaire aandoeningen (ischemische beroerte of
intracraniële bloeding);
- Niet-profylactisch gebruik van >4 mg dexamethason gebruik op de dag van de
stress test;
- Hart- en vaatziekten: congestief hartfalen (New York Heart Association Class
III to IV), symptomatische ischemie, abnormale geleiding die niet onder
controle is door conventionele interventie en hartinfarct in de afgelopen 6
maanden zoals gediagnosticeerd door een cardioloog;
- Longziekte zoals gediagnosticeerd door een longarts: zuurstofafhankelijkheid
in rust of met inspanning, beperkende longziekte met ademhalingsfrequentie in
rusttoestand boven 15 ademhalingen per minuut;
- Gelijktijdige ernstige of ongecontroleerde medische ziekte (bijv. actieve
systemische infectie);
- Geschiedenis van de behandeling met bleomycine;
- Lichaamsgewicht <30 kg, >100 kg;
- Zwangerschap.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL67227.041.18 |