Intestinale microbiota, executief functioneren en vitamine- en mineralenstatus in langdurige anorexia nervosa: een pilot studie

Anorexia nervosa is een ernstige psychische stoornis gekenmerkt door extreem
lijnen en een laag lichaamsgewicht. Het extreme lijngedrag heeft gevolgen voor
de diversiteit en samenstelling van de intestinale microbiota (microörganismen
die in de menselijke darm leven). Recente studies hebben aangetoond dat er een
zogenoemde gut-brain axis bestaat; de intestinale microbiota lijken emotioneel
gedrag (depressie/angst) te kunnen beinvloeden en waren geassocieerd met
cognitief functioneren. Anorexia nervosa zelf is ook geassocieerd met cognitief
functioneren, met name verstoringen in executieve functies komen vaak voor.
Executieve functies zijn hogere controle functies van de hersenen, die een rol
spelen bij zelf-controle, zelf-regulatie, en het oplossen van problemen.
Daarnaast hebben de extreme dieet restricties in anorexia nervosa gevolgen voor
de vitamine- en mineralenstatus, tekorten van bepaalde vitaminen en mineralen
komen vaak voor.

De huidige pilot studie heeft als doel te onderzoeken of de diversiteit en
samenstelling van de intestinale microbiota verschillen tussen patiënten met
langdurige anorexia nervosa en controles (uit hetzelfde huishouden). Als
secundair doel worden associaties tussen de diversiteit/ samenstelling van de
microbiota en executief functioneren of micronutriënten status (in patiënten
met langdurige anorexia nervosa) onderzocht.

Observationele pilot studie, met een crossectioneel case-control design in 20
proefpersonen met langdurige (ten minste twee jaar) anorexia nervosa en 20
controles (partner/familielid/huisgenoot uit hetzelfde huishouden). Het
onderzoek bestaat uit drie onderdelen: 1. thuis, met een speciale afname kit,
ontlasting verzamelen en meenemen naar de afspraak bij GGZ Rivierduinen Ursula;
2. het online invullen van een aantal vragenlijsten en het bijhouden van een
eetdagboek gedurende drie dagen; 3. een bezoek aan GGZ Rivierduinen
Eetstoornissen Ursula voor het uitvoeren van een aantal (computer)taken, het
afnemen van een voedingsanamnese en een bloedafname (voor de bepaling van de
vitamine- en mineralenstatus).

De risico's van dit onderzoek zijn minimaal. De ontlasting kan thuis verzameld
worden, de vragenlijsten en het eetdagboek kunnen online (thuis) worden
ingevuld (duur 60 minuten; BRIEF-A-SR, DII, EDE-Q and IDS-SR). Eén bezoek aan
GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula waar de computertaken (40 minuten;
Nederlandse Leestest voor Volwassenen, WCST, TMT, Go/NoGo and IGT) worden
uitgevoerd, de voedingsanamnese wordt afgenomen (50 minuten: dietary history)
en vervolgens zal bij het LUMC het bloed (drie 4 ml EDTA buizen en één 8.5 ml
SST buis (serum)) zal worden afgenomen voor de micronutriënten bepaling. De
proefpersoon ontvangt een financiële vergoeding van ¤ 10,00.