De rol van glycosaminoglycanen en macrofagen bij zoutgevoelige bloeddruk

Ons inzicht in de manier waarop ons lichaam zout reguleert is de laatste jaren
compleet veranderd. Het idee dat zout de bloeddruk alleen verhoogd door het een
toename van lichaamswater is achterhaalt. Verschillende secuur uitgevoerde
zoutbalans studies hebben twee nieuwe mechanismen aangetoond die een grote rol
spelen bij de zoutbalans, en de associatie tussen zout en bloeddruk in ons
lichaam. Hoog gesulfateerde glycosaminoglycanen (GAGs) in de insterstitiele
ruimte en het endotheel faciliteren non-osmotische zoutopslag, opslag van zout
zonder gelijktijdig vasthouden van water. In verschillende patiëntengroepen is
aangetoond dat een verhoogde non-osmotische zoutopslag is geassocieerd met
zoutgevoelige hypertensie. Dit suggereert een causaal verband tussen
non-osmotische zoutopslag en zoutgereguleerde bloeddrukveranderingen. Daarnaast
is het ook aangetoond dat non-osmotische zoutopslag is geassocieerd met de
activatie van macrofagen en veranderingen in de lymfangiogenese en
microcirculatie, welke ook gerelateerd zijn aan bloeddruk. Ook is er toenemende
literatuur over de invloed van het darmmicrobioom in de opname van
macronutriënten, waaronder zout, terwijl zoutinname ook grote invloed heeft op
de samenstelling van het darmmicrobioom. Het is nog onduidelijk hoe dit
samengaat met bloeddrukveranderingen.

In deze studie onderzoeken we welke nieuwe mechanismen binnen de natrium
homeostase een rol spelen bij het ontstaan van een zoutgevoelige bloeddruk bij
DKD en CKD patienten.

Het betreft een gerandomiseerde experimentele interventionele cross-over
studie. Tijdens twee verschillende zoutcondities zullen we het effect
bestuderen op bloeddruk, microcirculatie, zoutbuffering, het immuunsysteem en
het microbioom.

Alle proefpersonen wordt gevraagd tweemaal één week een dieet met een vaststaand zoutgehalte te volgen. Tijdens het hoog zout dieet wordt de proefpersonen gevraagd meer dan 12 gram zout te eten (staat gelijk aan >200 mmol Na+/dag) en tijdens het laag zout dieet wordt proefpersonen gevraagd om minder dan 3 gram zout te eten (staat gelijk aan <50mmol Na+/dag). Daarnaast krijgen alle proefpersonen bij onderzoeks visit 2 en 3 (dag 8 van beide dieten) eenmalig een spray nitroglycerine 0.4mg onder de tong.

De last van deze studie bestaat uit een totaal van 3 studiebezoeken waarin ze
ongeveer 10 uur doorbrengen in het ziekenhuis. Daarnaast wordt aan de
proefpersonen nog 6 keer gevraagd om het AMC te bezoeken voor een inlever- dan
wel ophaalbezoek, dit zal maximaal 50 minuten extra bezoektijd in het AMC
opleveren. Alle proefpersonen worden verzocht zich te houden aan een laag en
hoog Na+ dieet en het verzamelen van 24-uurs urine tijdens deze diëten. De
studie bestaat uit extra veneuze bloedafnames en diverse diagnostische test.
Invasieve metingen door middel van huidbiopsies zullen plaatsvinden. Tot op
heden is de pathosfysiologie achter zoutgevoeligheid bij nierpatiënten niet
duidelijk. De huidige medische richtlijn adviseert nierpatiënten om zich te
houden aan een natriumbeperkt dieet. Dit brengt een grote belasting voor
patiënten met zich mee. Meer inzicht in de zouthomeostase van nierpatiënt kan
mogelijk leiden tot nieuwe therapeutische opties voor deze patiënten groep.
Voor deelnemers aan deze studie bestaat geen direct voordeel, echter kunnen zij
met hun deelname wel helpen om tot betere inzichten te komen over dit
onderwerp. Daarnaast zullen zij meer inzicht ontwikkelen in de hoeveelheid
natrium van verschillende producten, dit inzicht kan hen helpen om hun medisch
geadviseerde natriumbeperkte dieet beter vol te houden.