De effecten van plantensterolen en plantenstanolen op biopt bewezen leverontsteking in NALFD patiënten - a proof-of-concept pilot studie -

Een ontstoken lever (NASH) is een ernstige aandoening die steeds meer mensen
treft. Het risico om een ontstoken lever te krijgen neemt vooral toe bij mensen
met overgewicht en wereldwijd is overgewicht een probleem dat alleen maar
toeneemt. Dit betekent dat een ontstoken lever ook vaker voorkomt en deze
ziekte kan uitgroeien tot een van de meest voorkomende en gevaarlijkste
leveraandoeningen wereldwijd. Echter, op dit moment is er geen behandeling
tegen een ontstoken lever, behalve het advies om gewicht te verliezen.
Recentelijk is aangetoond dat bepaalde plantaardige stoffen (plantensterolen en
plantenstanolen) een gunstig effect hebben op het voorkomen van een ontstoken
lever. Plantensterolen en plantenstanolen zitten van nature in verschillende
plantaardige producten, zoals oliën, noten en groente en fruit. Ze zijn de
plantaardige versie van cholesterol wat in dierlijke producten aanwezig is
zoals in vlees en eieren. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het
eten van producten waar deze plantensterolen en plantenstanolen in grotere
hoeveelheden aan zijn toegevoegd, een gunstig effect hebben op het *slechte
cholesterolgehalte*. Daarom worden deze plantensterolen en plantenstanolen door
de voedingsindustrie toegevoegd aan bijvoorbeeld margarine of yoghurt. De
plantensterolen en plantenstanolen die in deze voedingsmiddelen zitten worden
nauwelijks in het lichaam opgenomen, met andere woorden de hoeveelheid in het
bloed is zeer laag. Wij willen het effect van plantensterolen en
plantenstanolen op leverontsteking onderzoeken en door het uitvoeren van deze
studie hopen we het aantal patiënten met leverontsteking terug te dringen en
zouden we patiënten een behandelmethode kunnen bieden tegen hun ziekte.

In deze studie willen we onderzoeken of het nuttigen van 3 gram plantensterolen
of plantenstanolen gedurende 12 maanden de hoeveelheid leverontsteking kan
verlagen.

Een gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde pilot studie met een run-in periode
van 2 weken, een interventie periode van 12 maanden en een wash-out periode van
1 maand.

Alle personen starten met een run-in periode van 2 weken waarbij ze dagelijks 20 gram margarine consumeren. Hierna worden ze gerandomiseerd om 20 gram controle margarine te eten of margarine verrijkt met plantensterolen of plantenstanolen gedurende 1 jaar.

Tijdens een vooronderzoek zal gewicht, lengte en bloeddruk worden gemeten, zal
er een hartfilmpje worden gemaakt en zal een nuchtere bloedafname worden
gedaan. Alle personen starten met een run-in periode van 2 weken waarbij ze
dagelijks 20 gram margarine consumeren. Hierna worden ze gerandomiseerd om 20
gram controle margarine te eten of margarine verrijkt met plantensterolen of
plantenstanolen gedurende 1 jaar. Tijdens 11 bezoeken zal er een nuchtere
bloedafname plaatsvinden (totaal 354 mL) en wordt er uitademingslucht
verzameld. In week 2 (baseline), in week 26 en week 52 zal er een
hyperinsulinemische-euglycemische clamp worden verricht (417 mL bloed),
inclusief een ventilated hood meting and afname van een spierbiopsie. Daarnaast
zal er ook 3 keer een scan worden gemaakt van de lever om levervet en
leverontsteking te meten, er zal 3 keer een FibroScan worden gebruikt om te
kijken naar leverfibrose en er zal 3 keer uitademingslucht worden verzameld. In
week 52 zal er een lever biopsie plaats vinden om te kijken naar
leverontsteking. De proefpersonen vullen 3 keer een voedingsvragenlijst en een
lichamelijke activiteit vragenlijst in en ze houden een studiedagboekje bij.
De plantensterol- en plantenstanol-verrijkte producten zijn verkrijgbaar in de
supermarkt en zijn dus geschikt voor menselijke consumptie. Het eten van deze
margarines brengt geen enkel risico met zich mee. Tijdens bloed afnames en/of
het plaatsen van infusen tijdens de studie kan een blauwe plek of een zwelling
ontstaan. Bij het suikergevoeligheidsonderzoek is er een geringe kans op een
hypoglykemie krijgt. Indirect calorimetry can heel soms een claustrofobische
reactie teweeg brengen, maar er is geen risico aan verbonden. Bij een MRS-scan
wordt geen gebruik gemaakt van röntgenstralen. Er bestaat een kleine kans dat
er per toeval een afwijking wordt gevonden, dit zal worden doorgegeven aan de
huisarts. Een leverbiopt is een veilig onderzoek. In enkele gevallen (minder
dan 5%) kunnen er complicaties optreden. De complicaties die kunnen ontstaan
zijn een bloeding in de lever, pijn aan de rechterschouder of in de
rechterbovenbuik of een nabloeding van de huid. De totale tijdsinvestering zal
ongeveer 47 uur zonder reistijd verspreid over een periode van 14 maanden.