De aanwezigheid en karakteristieken van fysieke vermoeibaarheid bij kinderen en adolescenten met facioscapulohumerale dystrofie (FSHD)

Facioscapulohumerale dystrofie (FSHD) is een van de meest voorkomende
erfelijke spieraandoeningen in Nederland. De leeftijd waarop de eerste klachten
ontstaan is meestal in het 2e of 3e decade, echter ongeveer 20% van de
patiënten met FSHD presenteert zich tijdens de kindertijd. Deze subgroep is van
oudsher geassocieerd met snellere progressie, ernstige zwakte en meer
systemische complicaties (epilepsie, gehoorsproblemen, mentale retardatie en
cardiale aritmieën).

Uit onze in 2016 gestarte natural history study bleek 70% van de kinderen met
FSHD last te hebben van vermoeidheid. Deze hoge prevalentie is zorgwekkend,
zeker omdat er bij FSHD patiënten een correlatie tussen leeftijd en ernst van
vermoeidheid is vastgesteld, en veroudering leidt tot verdere achteruitgang van
kwaliteit van leven. Vermoeidheid kan een substantiële invloed hebben op de
participatie van deze kinderen.
Kennis over vermoeidheid en het mechanisme dat dit veroorzaakt is essentieel
voor het verbeteren van de behandeling/begeleiding van kinderen met FSHD.

Bij spinale spieratrofie (SMA) is recent onderzocht dat bij een groot deel van
de patiënten sprake is van vermoeibaarheid (het onvermogen om een activiteit op
het zelfde intensiteitsniveau vol te houden). Hiervoor werd gebruik gemaakt van
een aantal nieuw ontwikkelde en gevalideerde shuttle tests. Bij kinderen met
FSHD bleek tijdens de 6 minuten looptest een afname van prestatie wanneer de
laatste minuut met de eerste werd vergeleken, echter deze test heeft als
limitatie dat deze afhankelijk is van de inzet van het kind. Daarnaast klagen
kinderen frequent over vermoeidheid bij langer lopen of bijvoorbeeld tijdens
een dag naar een pretpark, zonder dat er dan al sprake van krachtsverlies is.
Om deze reden vermoeden wij dat er bij kinderen met FSHD ook sprake is van
vermoeibaarheid van spieren.

Dit onderzoek heeft tot doel om deze hypothese te testen:
- Is er sprake van vermoeibaarheid (fatigability) bij kinderen met FSHD?
- Wat zijn de karakteristeieken van vermoeibaarheid? Is er een associatie
tussen vermoeibaarheid en 1. ziekte-ernst, 2. spierkracht 3. motoor
functioneren 4. ervaren vermoeidheid; 5. ervaren pijn; 6. kwaliteit van leven.

Wij verwachten na uitvoering van deze studie meer kennis te hebben over het
mechanimse van vermoeidheid bij kinderen met FSHD en zo nieuwe klinische
behandeldoelen voor deze populatie te kunnen opstellen.

cross-sectioneel, observationeel onderzoek

Het betreft een niet-therapeutische interventie: er worden inspanningstesten bij minderjarigen verricht. Deze worden hieronder uitgebreid besproken. Kort gezegd moeten de kinderen heen en weer lopen en daarna met de hand blokken verplaatsen. Wanneer ze dit niet vol kunnen houden wordt de test direct afgebroken. Hiermee is de belasting niet anders dan bij bijvoorbeeld een 6 minuten looptest. Ons inziens betreft dit observationeel onderzoek, maar na indiening bij de lokale METC bleek het vanwege deze inspanningstesten niet-therapeutisch interventie onderzoek te betreffen. Om deze reden bieden we het nu bij uw commissie ter beoordeling aan.

De belasting van de studie bestaat uit een ziekenhuisbezoek gedurende een
dagdeel voor hete uitvoeren van een aantal onderzoeken. Dit betreffen allen
niet-invasieve en niet-pijnlijke onderzoeken. Onze inschatting is dat deze
onderzoeken voor alle deelnemers uit te voeren zijn, maar wanneer dit niet het
geval is zullen we het desbetreffende onderzoek staken. Hiermee is het risico
van deze studie zeer laag, we schatten de belasting voor de deelnemers ook als
laag in.

Deze studie is alleen mogelijk bij kinderen en adolescenten, omdat we specifiek
bij deze doelgroep meer inzicht willen kijken in de frequent gerapporteerde
vermoeidheid. Derhalve is geen andere onderzoeksgroep mogelijk.