Virtual Reality als hulpmiddel voor patiënteneducatie en niet-farmacologische behandeling van postoperatieve pijn en angst bij patiënten na oncologische longchirurgie

Longkanker is de belangrijkste oorzaak van kankersterfte, goed voor bijna 25%
van alle sterfgevallen door kanker. Niet-kleincellige longkanker (NSCLC) is de
meest voorkomende vorm en omvat ongeveer 80% tot 85% van de gevallen. De
5-jaarsoverleving voor vroegtijdige NSCLC is 65%, terwijl het slechts 9% is
voor uitgezaaide NSCLC. Chirurgische resectie of stereotactische
bestralingstherapie zijn de voorkeursbehandelingen voor vroege NSCLC, terwijl
systemische therapieën zoals chemotherapie en immunotherapie standaard zijn
voor gevorderde stadia. De aard van de ziekte en de invasiviteit van de
operaties veroorzaken vaak postoperatieve pijn bij deze patiënten.
Pijnmedicatie, zoals opioïden en NSAID's worden vaak gebruikt om deze pijn te
verhelpen en het herstel te bevorderen. Echter, deze pijnmedicatie geeft ook
weer bijwerkingen die de levenskwaliteit en het herstel van patiënten
beïnvloedt. Virtuele realiteit (VR) wordt in deze studie onderzocht als een
niet-farmacologische tool voor pijn- en angstmanagement na operaties, en een
gerandomiseerde gecontroleerde studie wordt uitgevoerd om de effectiviteit
hiervan te beoordelen bij longchirurgie.

Het primaire doel van deze studie is om te onderzoeken of de postoperatieve
pijn vermindert als gevolg van twee Virtual Reality interventies:
1) een VR interventie zal preoperatief ingezet worden als educatief hulpmiddel
voor patiënten die een oncologische longresectie ondergaan. Deze interventie
zal aanvullend zijn op de conventionele patiënteneducatie. Het doel van deze
interventie is om de preoperatieve angst en indirect de postoperatieve pijn bij
patiënten te verminderen door ze beter voor te lichten.
2) de tweede VR interventie zal postoperatief ingezet worden als
afleidingingstherapie aanvullend op de standaard pijnmedicatie.

Deze studie is een bi-center gerandomiseerde controlled trial, die uitgevoerd
wordt in het Leiden Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Amsterdam
Universitair Medisch Centrum (locatie VUMC).

De interventie bestaat uit twee onderdelen; een preoperatief en een postoperatief. Preoperatief wordt de patiënt aanvullend geïnformeerd door een virtuele patient journey, waarbij alle stappen vanaf de poli t/m ontslag via een virtuele tour uitgelegd en getoond worden. Postoperatief gebruikt de patiënt gebruik van de LUVRE applicatie, in-huis ontworpen om als afleidingstherapie tegen pijn te dienen. Patiënten kunnen hierbij een keuze maken uit verschillende rustige omgevingen naar keuze waarin zij willen verblijven. Preoperatief zal de patiënt op de poli het de virtuele patient journey doorlopen. Het postoperatieve schema van de interventie begint op dag 0 na de operatie. Op dag 0 zal de interventie eenmaal worden toegepast (20 minuten). Vanaf dag 1 na de operatie zal de interventiegroep tweemaal daags een afleidingstherapie van 20 minuten per sessie ontvangen, gedurende 5 dagen na de operatie. Dit komt bovenop de conventionele pijnbestrijding voor longkankerpatiënten die geopereerd zijn met VATS. De placebogroep ontvangt geen interventie, alleen de conventionele pijnbestrijding voor longkankerpatiënten die geopereerd zijn met VATS.

De extra belasting die patiënten in de interventiegroep krijgen bedraagt een
aantal VR sessies met de totale duur van 6 uur. Patiënten hoeven voor deze
sessies niet extra naar het ziekenhuis komen. Verder zouden patiënten als
gevolg van het gebruik van een VR bril misselijk, duizelig of andere 'motion
sickness' klachten kunnen krijgen. Het risico op deze belasting is
vergelijkbaar met de bijwerkingen van pijnmedicatie, die we met deze
interventie beogen te verminderen.