Fecale microbiota transplantatie voor de ziekte van Parkinson: een pilot studie

De beschikbare literatuur suggereert een rol voor de darm microbiota in de pathofysiologie van de ziekte van Parkinson (zvP). Het veranderen van de darm microbiota door middel van fecale microbiota transplantatie (FMT) kan de pathofysiologie van de ziekte en het ontwikkelen van Levodopa-geïnduceerde motorische complicaties bij patiënten met de zvP beïnvloeden. In de voorgestelde pilotstudie wordt FMT met feces van gezonde donoren voor het eerst uitgevoerd in een studie bij patiënten met de zvP. Onze hypothese is dat FMT haalbaar en veilig is in deze patiëntengroep. Daarnaast hypotiseren we dat FMT zal leiden tot een afname van motorische complicaties en symptomen van de zvP in de korte termijn, en een verandering van de darm microbiota-samensteiling naar die van de donor.

Primaire doelen:

1. de uitvoerbaarheid van FMT bij patiënten met de zvP beoordelen

2. de veiligheid van FMT bij patiënten met de zvP beoordelen.

Secundaire doelen:

1. Bepalen of FMT op lange termijn (tot 12 maanden na FMT) leidt tot veranderingen in motorische complicaties (fluctuaties of dyskinesieën) en symptomen van de zvP.

2. Bepalen van veranderingen in de samenstelling van de darm microbiota en de overeenkomst tussen donor en ontvanger, en hun verband met symptomen van de zvP en motorische complicaties.

3. Beoordelen van de haalbaarheid van het studieprotocol.

4. Beoordelen welke FMT-gerelateerde bijwerkingen worden waargenomen bij patiënten met zvP na FMT.

Prospectieve self-controlled donor-FMT pilotstudie in één centrum.

Fecale microbiota transplantatie

De deelnemers krijgen voorafgaand aan FMT darmspoeling en antibiotica. Verder mogen ze niet eten op de dag van FMT voorafgaand aan FMT.

De FMT-procedure vereist een gastroscopie om de fecessuspensie rechtstreeks in het horizontale duodenum te spuiten of om een nasoduodenale sonde in te brengen met een pediatrische gastroscoop voor het later inspuiten van de fecessuspensie. Dit zijn beide

minimaal invasieve procedures. De patiënt bepaalt samen met de onderzoeker of maag-darm-leverarts wat de beste toedienroute is . De nasoduodenale sonde blijft tot ongeveer 30 minuten na FMT op zijn plaats. Op de dag van FMT verblijft de patiënt ongeveer 2-4 uur in het ziekenhuis.

Tijdens deze studie moet de patiënt in totaal zes keer het LUMC bezoeken en de patiënt krijgt twee telefonische afspraken. Er wordt driemaal bloed afgenomen. Lichamelijk onderzoek, vragenlijsten, dagboek en afname van ontlastingsmonsters worden bij elk bezoek na screening herhaald

(behalve bij het FMT-bezoek). FMT is een relatief veilige procedure, maar patiënten kunnen milde, zelf-beperkende gastro-intestinale bijwerkingen ervaren (AE's). Het percentage van patiënten met FMT-gerelateerde bijwerkingen is 20-45%. Bij 0-5% van de patiënten worden FMT-gerelateerde

SAE's gerapporteerd. Het type and de kans op specifieke procedure-gerelateerde problemen en (S)AE’s bij patiënten met de zvP is onbekend. FMT wordt in deze pilotstudie uitgevoerd via de bovenste gastro-intestinale route. Slikproblemen, vertraagde maaglediging of verminderde gastro-intestinale motiliteit kunnen het risico op aspiratie vergroten. We zullen echter patiënten

excluderen die geen twee liter laxeermiddelen kunnen slikken. Van belang is dat nasoduodenale sonde plaatsing en nasoduodenale voeding normaal gesproken zonder problemen worden toegepast bij patiënten met de zvP. Er wordt gedacht dat de darm microbiota een rol heeft in de pathofysiologie en van de zvP en de metabolisatie van Parkinsonmedicatie. Op basis van dierstudies wordt er gedacht dat FMT met feces van gezonde donoren de symptomen van de zvP zou

kunnen verbeteren, het effect van medicatie zoals levodopa, zou kunnen verbeteren en hun bijwerkingen beperken, en de ziekteprogressie zou kunnen vertragen. Er zijn tot dusver echter geen studies uitgevoerd met FMT bij patiënten met de zvP om deze bevindingen te kunnen bevestigen. Deze studie zal cruciale informatie opleveren over de veiligheid en uitvoerbaarheid van deze

behandeling bij patiënten met de zvP, wat in de nabije toekomst verder zouden kunnen worden onderzocht in grotere onderzoeken om de werkzaamheid van FMT bij patiënten met de zvP te bepalen. De deelnemende patiënten krijgen de kans om deze nieuwe behandeling te ervaren en kunnen er mogelijk van profiteren.