Geboortegewicht, vetverdeling, lichaamsbouw en insulineresistentie van Hindostaanse en Nederlandse baby's in Den Haag

Diabetes en hart- en vaatziekten komen erg vaak voor onder Hindostanen in Den
Haag en in andere delen van de wereld. De oorzaken hiervan zijn niet goed
bekend. Een van de voorgestelde hypotheses is de 'fetal-origins'-hypothese.
Deze hypothese gaat er vanuit dat een foetus als reactie op ondervoeding (door
een slecht voedingspatroon bij de moeder) bepaalde blijvende aanpassingen maakt
(in bijv. de stofwisseling) om te kunnen overleven. Deze aanpassingen verhogen
het risico op diabetes en hart- en vaatziekten op latere leeftijd. Er zijn
enkele aanwijzingen voor het idee dat het hoge risico op diabetes en hart- en
vaatziekten bij Hindostanen is gerelateerd aan de foetale ontwikkeling. Indiase
baby's staan bijvoorbeeld bekend om hun lage geboortegewicht. Daarnaast hebben
zij ondanks hun lage geboortegewicht een hoog vetpercentage (de 'thin-fat'
baby) en worden zij bij de geboorte al gekarakteriseerd door hyperinsulinemie.
Bij een onderzoek in Puna, India is verder gevonden dat de inname van bepaalde
micronutrienten (gemeten in bloedmonsters) en consumptie van
micronutrientenrijke voedingsgroepen gerelateerd waren aan de neonatale
antropometrie. Dit biedt mogelijkheden voor preventie in een vroeg stadium.

De GGD Den Haag en het LUMC zijn van plan om een onderzoek zoals het onderzoek
in Puna uit te voeren in Den Haag. In voorbereiding hierop zullen we dit
(pilot) onderzoek uitvoeren. Het doel van dit onderzoek is om na te gaan of
Hindostaanse baby's in Den Haag het 'thin-fat' fenotype vertonen. Het tweede
doel is het verkennen van de haalbaarheid en bruikbaarheid van de methodes die
we zullen gaan gebruiken in het hoofdonderzoek.

Een longitudinaal observationeel onderzoek.

- Als de vrouw 28 weken zwanger is, worden haar lengte, gewicht, hoofdomtrek en
bovenarmomtrek gemeten. Ook zal de dikte van vier huidplooien (biceps, triceps,
supra-ilaciaal en subscapulair) gemeten worden. Tevens zal zij gevraagd worden
om een vragenlijst in te vullen. Het afnemen van de vragenlijst zal bij de
Hindostaanse vrouwen meer tijd in beslag nemen dan bij de Nederlandse vrouwen,
omdat bij hen ook een voedingsvragenlijst zal worden afgenomen. Geschat wordt
dat het afnemen van de vragenlijst 30 minuten zal duren voor de Nederlandse
vrouwen en 60 minuten voor de Hindostaanse vrouwen, en het verrichten van de
lichaamsmetingen ongeveer een kwartier.
- Vlak na de bevalling zal er navelstrengbloed afgenomen worden bij vrouwen die
in het ziekenhuis bevallen. Dit is niet pijnlijk (voor zowel moeder als baby)
en het is een veilige techniek die regelmatig toegepast wordt voor bijv.
bloedceldonatie.
- Binnen 72 uur na de geboorte zullen geboortegewicht en lengte van de neonaat
bepaald worden. Ook zullen hoofd-, buik- en bovenarmomtrek gemeten worden
evenals de dikte van de subscapulaire en de triceps-huidplooi. Deze metingen
zijn niet risicovol of pijnlijk voor de baby en zullen naar verwachting niet
veel tijd in beslag nemen (ong. 15 minuten).