De functie van de kleine bloedvaten in de cyclus van gezonde vrouwen

Uit literatuur blijkt dat er variatie is in insuline gevoeligheid die bij
gezonde vrouwen met een regelmatige cyclus in de luteale fase verlaagd is ten
opzichte van de folliculaire fase. Het is al eerder aangetoond dat
insulinegevoeligheid geassocieerd is met de functie van de kleine bloedvaten
(microcirculatie). Dus als er een cyclus afhankelijke variatie is van de
insuline gevoeligheid dan is het theoretisch mogelijk dat de microcirculatoire
functie ook een cyclus afhankelijke variatie vertoont. Williams et al. heeft
aangetoond dat er inderdaad een cyclus afhankelijke variatie is in de
microcirculatoire functie. Echter er is ook een studie die vindt dat er geen
verandering is in de microcirculatie tijdens de cyclus. Er is dus nog
onduidelijkheid en daarom is deze studie opgezet. Bovendien hebben wij in het
VU medisch centrum een meettechniek ontwikkeld om de microcirculatie te meten.
Deze techniek is nog nooit gebruikt om cyclus afhankelijke variatie te meten.
De bevindingen van het huidige onderzoek zijn zeer relevant voor het
interpreteren van (toekomstige) cardiovasculaire data.

Motivatie van de toe te passen technieken:
Het eerste onderzoek met de microscoop is tot op heden alleen in het VUMC
toegepast. Het voordeel van deze meetmethode is dat op een niet-invasieve
manier de functie van de bloedvaten kan worden gemeten. Het tweede onderzoek,
de iontoforese, is in eerdere onderzoeken ook gebruikt (Williams et al.,
Clifton et al.) waarmee verschillende resultaten zijn verkregen. We gaan nu de
vaatverwijdende stoffen gebruiken (SNP, Ach en insuline) om aan te tonen wat
het effect is van deze stoffen in de menstruele cyclus van een gezonde vrouw.

Discussie:
Er zijn eerdere onderzoeken verricht naar de functie van de bloedvaten in de
menstruele cyclus, waar verschillende uitkomsten zijn gekomen. In het onderzoek
van Williams et al. is gebleken dat er een variatie in de vaatfunctie is. Maar
in het onderzoek van Clifton et al. zijn tegenstrijdige resultaten gevonden. We
verwachten dat er wel degelijk een variatie is aangezien de insuline
gevoeligheid ook een cyclus afhankelijke variatie heeft. Bovendien is
gebleken dat pre-menopauzale vrouwen een lager risico hebben op hart- en
vaatziekten dan mannen. Wanneer deze vrouwen de menopauze hebben gepasseerd is
dit verschil beduidend afgenomen. Waarschijnlijk wordt dit verschil veroorzaakt
doordat pre-menopauzale vrouwen een menstruele cyclus hebben, waarin de
vrouwelijke hormonen, oestrogeen en progestageen, worden geproduceerd. Omdat
beide hormonen een verschillende invloed hebben op vele processen in het
lichaam, denken we dat er ook een wisselende invloed is op de functie van de
bloedvaten tijdens de menstruele cyclus.

Vraagstelling
Wat is de invloed van de menstruele cyclus op de functie van de kleine
bloedvaten (microcirculatie) in gezonde vrouwen?.

De proefpersoon wordt op de onderzoeksdag om 9.00 uur *s ochtends in het
ziekenhuis verwacht. Zij dient nuchter te komen. De onderzoeksdag begint met
het beantwoorden van een aantal algemene vragen, een kort lichamelijk onderzoek
(incl. meting van het lichaamsgewicht, de lengte en de bloeddruk). Op grond
van de uitslagen van dit vooronderzoek wordt de proefpersoon eventueel gevraagd
mee te werken aan het vervolgonderzoek. Indien ze geschikt is voor het
onderzoek dan worden er vijf buisjes bloed afgenomen uit de elleboogader.
Daarna starten de metingen: de meting van het functioneren van de bloedvaten in
de huid vindt op twee manieren plaats. Ten eerste zal de beoordeling van de
kleine bloedvaten plaats vinden met een microscoop. Vervolgens wordt er gekeken
naar de bloedvatverwijding in deze kleine vaten door middel van iontoforese.
Deze metingen vinden 3 keer in de cyclus plaats (vroege- en late folliculaire
fase en luteale fase).

belasting: nuchter zijn, 3-4 uur op een stoel zitten, venapunctie is invasief
geen risico of profijt is er aan de vasculaire metingen verbonden