Het effect van de behandeling van parodontitis op markers van hart- en vaatziekten

Parodontitis is een destructieve ontsteking van de steunweefsels (parodontium)
van de tanden en kiezen. Parodontitis wordt beschouwd als een multifactoriële
infectieziekte. Verscheidene voor het merendeel anaerobe Gram-negatieve
bacteriesoorten kweekbaar uit de subgingivale tandplaque, blijken sterk
geassocieerd te zijn met parodontitis.
Ook moet het belang van genetische factoren niet onderschat worden.
Parodontitis heeft de tendens om familiair voor te komen en polymorphismen in
het interleukine-1beta gen lijken geassocieerd met de ernst van parodontitis.
Behalve genetische factoren spelen ook levensstijlfactoren een belangrijke rol.
Het lijkt dat roken hierbij één van de belangrijkste is. Naast roken speelt de
voeding waarschijnlijk ook een rol. Recent onderzoek laat zien dat mogelijk
vitamine C van belang is.
Door de complexe pathogenese van parodontitis, is nog steeds het begrip over de
interactie tussen het parodontium en de etiologische factoren beperkt. In dit
verband kan kennis over het proteoom behulpzaam zijn.
Epidemiologisch onderzoek wijst op de mogelijke relaties tussen parodontitis
en de pathogenese van hart-en vaat ziekten en metabool syndroom. Verschillende
eiwitten, zoals C-Reactive protein (CRP), Plasminogen Activator Inhibitor-1
(PAI-1), fibrinogeen en von Willebrand Factor (vWF), die een rol kunnen spelen
in de prevalentie van hart- en vaatziekten en metabool syndroom, zijn ook
verhoogd in patiënten met parodontitis. Recentelijk zijn er studies
gepubliceerd die aangeven dat de standaard parodontale behandeling bij verder
gezonde mensen (namelijk mondhygiëne instructies en supra en sub-gingivale
reiniging) een reductie van plasmaspiegels van CRP geven.
Gezien de geographische verschillen in de prevalentie van hart- en vaatziektes
en metabool syndroom en parodontitis, alsmede geographische verschillen in
dieet, opleidingsniveau en sociale klasse, is het dus essentieel om vast te
stellen of ook in Nederland de normale behandeling van parodontitis bij verder
gezonde mensen leidt tot reductie van biomarkers van hart- en
vaatziektes/metabool syndroom.

Het huidige onderzoeksvoorstel heeft tot doel om 100 op éénvolgende
onbehandelde, parodontitis patiënten te onderwerpen aan de normale standaard
behandeling. Doormiddel van veneus bloed afname vóór en 3, 6 en 12 maanden na
behandeling onderzoeken wij of plasma biomarkers gerelateerd aan hart- en
vaatziektes en metabool syndroom gereduceerd zijn na behandeling. Spiegels van
deze biomarkers op de verschillende tijdstippen worden ook gerelateerd aan de
microbiële samenstelling van de infectie zelf en aan genetische polymorphismen
en levenstijlfactoren.

Voor dit project stellen wij de eerste 100 nieuwe parodontitis patienten
(ongeselecteerd cohort), aan een gestandaardizeerd onderzoeksprotocol te
onderwerpen.
De volgende handelingen zullen bij iedere patient worden uitgevoerd:

1. Kennismaking met de patiënt; uitleg over verloop van dit onderzoek,
ondertekening informed consent (5 min).
2. Medische anamnese (inclusief bloeddruk, gewicht, lengte, omvang buik en
navragen over rook-gewoontes) (15 min).
3. Bloedafname (10 min).
4. Speeksel afname (5 min).
5. Bacterie sample plaatsen bepalen (4) - de diepste pocket per quandrant en
vervolgens bacterie monsters afnemen - 4 sites, pooled sample, kamertemperatuur
(15 min).
6. Standaard klinische metingen (bloeding index, pocket- en aanhechtingsniveau
metingen) (50 min).

De totale tijdsduur voor de patiënt bij de eerste afspraak is 1,5 uur.
Vervolgens zullen punten 2 t/m 5 herhaald worden tijdens de normale bezoeken op
3, 6 en 12 maanden na het afronding van de behandeling. Klinische metingen
worden standaard uitgevoerd op deze bezoeken en zullen t.b.v. het onderzoek
overgenomen worden uit het dossier van de patiënt.

Van iedere patient zal -gecodeerd- plasma, serum en DNA worden opgeslagen voor
het onderzoek.

Geen andere risiko's dan bij een standaard parodontale behandeling en
venapunctie.