Structurele en Functionele Aspecten van de Microcirculatie bij Patiënten met (verdenking op) Bindweefselziekten en Pulmonale Arteriële Hypertensie

Pulmonale arteriële hypertensie (PAH) wordt omschreven als een groep van
aandoeningen die gekenmerkt worden door een progressieve toename van de
pulmonale vaatweerstand, hetgeen leidt tot falen van de rechter ventrikel en
voortijdig overlijden. PAH wordt onderverdeeld in onder andere idiopathische
PAH (IPAH), familiaire PAH (FPAH) en PAH geassocieerd met bindweefselziekten
(CTD). Microvasculaire disfunctie wordt beschouwd als de pathofysiologische
schakel tussen CTD en PAH. Een CTD waarbij PAH vaak voorkomt is systemische
sclerose (SSc), een aandoening die gepaard gaat met typische structurele
afwijkingen van het capillaire nagelbed, en mogelijk een gestoorde
endotheel-(on)afhankelijke functie van de microcirculatie in de huid indien
gemeten middels iontoforese gecombineerd met laser Doppler fluxmetrie.
In een aantal PAH centra, waaronder die van ons, worden patiënten met PAH
gezien die kenmerken hebben van een CTD, maar waarbij het niet mogelijk is een
classificerende reumatologische diagnose te stellen; deze groep met
aanwijzingen voor een CTD wordt aangeduid met 'ongedifferentieerde CTD' ofwel
UCTD. In 80-90% van de patiënten met SSc worden kenmerkende structurele
afwijkingen in het capillaire nagelbed waargenomen. Dezelfde structurele
afwijkingen worden waargenomen in ongeveer 14% van de patiënten met UCTD. Het
is niet bekend of patiënten met UCTD en kenmerkende structurele afwijkingen van
de microcirculatie, een hoger risico hebben op het ontstaan van PAH. Indien
deze hypothese klopt, zouden patiënten met UCTD en een verhoogd ricico PAH,
vroegtijdig kunnen worden geïdentificeerd, hetgeen belangrijk is gezien de
slechte prognose. Dit is relevant aangezien er nieuwe vasoactieve middelen
zijn ontwikkeld zoals prostanoïden, endotheline-1 antagonisten en PDE-5
remmers, die de prognose van CTD geassocieerde PAH hebben verbeterd. Daarnaast
is het niet bekend of morfologische of functionele stoornissen in de
microcirculatie behulpzaam kunnen zijn om binnen de groep van patiënten met PAH
te differentiëren in prognose en reactie op therapie.

Het voorgesteld project richt zich op: a) De implementatie van een verbeterde
methode om quantitatieve analyses te verrichten van het capillaire nagelbed met
en hiermee de diagnostische waarde bij patiënten met (mogelijk) CTD
geassocieerde PAH te evalueren. b) Vaststellen van een eventuele relatie tussen
aan de ene kant structurele en aan de andere kant functionele afwijkingen van
het capillaire nagelbed en het subtype en de ernst van de PAH. c) Onderzoeken
of nieuwe vasoactieve middelen een effect hebben op de microcirculatie van de
huid en of dit effect correleerd met klinische en/of hemodynamische respons bij
patiënten met PAH.

Observationeel, cross sectioneel.

De microcirculatie van de huid en het nagelbed zal worden onderzocht, aangezien
deze plaatsen makkelijk toegankelijk zijn. Niet-invasieve methoden die zullen
worden gebruikt om de microcirculatie te bestuderen zijn: capillair microscopie
van het nagelbed en iontoforese met acetylcholine (voor het meten van de
endotheel afhankelijke vasodilatatie) en nitroprusside (voor het meten van de
endotheel onafhankelijke vasodilatatie) gecombineerd met laser Doppler
technieken.

Zoals genoemd worden niet-invasieve technieken gebruikt:
a) Capillair microscopie
-geen beperkingen
-geen risico's
-onderzoek duurt ~45 minuten

b) Iontoforese gecombineerd met laser Doppler:
-deelnemers mogen 4 uur voor het onderzoek niet roken, eten en drinken
-behalve passagere, lokale roodheid van de huid (trekt in ongeveer 30 minuten
weg) bij enkele deelnemers, zijn er geen nadelen te verwachten
-onderzoek duurt ongeveer 45 minuten
-investigation will take ~45 minutes