Studie naar het effect van ondersteuningsgroepen voor kinderen van 8-12 jaar van ouders met psychiatrische problemen of verslavingsproblemen.

Ruim eenderde van kinderen van ouders met psychiatrische problemen (KOPP) of
kinderen van verslaafde ouders (KVO) ontwikkelt ernstige en langdurige
problemen. Deze kinderen lopen op jongere leeftijd een verhoogd risico op
mishandeling en verwaarlozing, depressie, eetstoornissen, gedragsproblemen en
schoolproblemen. Op oudere leeftijd lopen zij een verhoogd risico op depressie,
angststoornissen, verslaving, eetproblemen en persoonlijkheidsstoornissen. In
Nederland is een samenhangend pakket aan preventieve interventies ontwikkeld
voor KOPP kinderen en inmiddels ook voor kinderen van verslaafde ouders. In dit
onderzoeksvoorstel wordt het effect getoetst van één van de langst lopende
interventies namelijk de preventieve ondersteuningsgroep voor kinderen van 8-12
jaar voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen en kinderen van
ouders met verslavingsproblemen. Het effect wordt gemeten op vier variabelen:
aanwezigheid van psychosociale en gedrags- en emotionele problemen, de
competentie, het sociaal functioneren van het kind en het gezinsfunctioneren.

Onderzocht wordt of de ondersteuningsgroepen voor kinderen (8-12 jaar) van
ouders met psychiatrische problemen en/of verslavingsproblemen effectief zijn
in het verminderen van psycho-sociale en gedrags- en emotionele problemen bij
het kind, het versterken van de competentie en het sociaal functioneren van
het kind en het verbeteren van het gezinsfunctioneren.

Kinderen die deelnemen aan de groep worden vergeleken met kinderen die op een
wachtlijst staan voor de groep. Om te voorkomen dat er een controle conditie
ontstaat die geen hulp krijgt, is gekozen voor een gerandomiseerd wachtlijst
design zodat alle proefpersonen uiteindelijk de interventie zullen ontvangen.

Deze interventie is beschreven in een gestandaardiseerd draaiboek ontwikkeld door diverse GGZ-instellingen en gestandaardiseerd in samenwerking met het Trimbos-insitituut. Kinderen kunnen deelnemen aan de groep met parallel daaraan twee groepssessies voor de ouders. Gedurende acht bijeenkomsten krijgen de kinderen informatie over de problematiek van hun ouder, wordt sociale steun geboden en krijgen ze training in competentieverhogende strategieën (oa. het leren omgaan met de ouderlijke problematiek). Parallel aan de groep vinden twee ouderbijeenkomsten in groepsverband plaats, een halverwege en een aan het einde. Deze bijeenkomsten zijn gericht op het informeren van de ouders over de opzet van de interventie, het verbeteren van de begrip en betrokkenheid bij de situatie van het kind, het aanbieden van adviezen bij de opvoeding en op informatie over de uitkomsten van de groep. Kinderen die op de wachtlijst staan (controle conditie) komen drie keer bij elkaar voor een ontspannende activiteit. Ouders in de controle conditie ontvangen geen extra interventie.

Verwacht wordt dat deelname aan de interventie zal leiden tot een
gezondheidswinst bij de kinderen. Wanneer effectiviteit wordt aangetoond kan de
interventie breder worden geïmplementeerd en daarmee een groter deel van de
doelgroep bereiken.