Onderzoek naar n-Acetyltransferase-1 en -2 (NAT-1 resp NAT-2)en andere polymorfismen bij personen met contactallergie voor p-Phenylenediamine (PPD)

Er zijn aanwijzingen dat het toenemende gebruik van haarverf en henna-tatoeages
geassocieerd is met een toename van het aantal personen met een contactallergie
voor het bestanddeel p-Phenylenediamine. Elk individu heeft de enzymen
n-Acetyltransferase-1 (NAT-1) en n-Acetyltransferase-2 (NAT-2). NAT-1 en -2
zijn betrokken bij de omzetting van PPD. Bij een aantal inividuen werken NAT-1
en NAT-2 snel (fast acetylators) en bij anderen langzaam (slow acetylators), en
ook gemengde vormen komen voor. patienten met een PPD-allergie.
Patienten met eczemateuze huidreakties, waarbij het vermoeden bestaat dat deze
reakties berusten op een kontaktallergie, worden op de Afdeling Dermatologie
routinematig getest met een patch-test van een standaard-serie van veel
voorkomende allergenen (Europese Standaardreeks). In deze standaard reeks zit
ook het allergeen PPD. Inmiddels blijkt in Europa ca 2 a 3% van de geteste
patienten een kontaktallergie voor PPD te hebben. Huidreacties bij PPD-allergie
kunnen daarbij zeer heftig verlopen.
Er zijn aanwijzingen dat de acetyleringsstatus (met name de slow variant) is
geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van een PPD
contact-allergie. Echter, het onderzoek tot dusver vond plaats in relatief
kleine series, waarbij de klinische relevantie van de reaktie op PPD niet goed
is gekarakteriseerd. Om de vraag van de rol van de acetyleringsstatus bij PPD
allergie beter te kunnen beantwoorden, is het gewenst om te weten hoe de
verdeling is van de *slow* versus de *fast* en de mengvarianten in een goed
gedocumenteerde case-series van dermatologische
Vanuit onderzoek naar andere T-cel gemedieerde reakties zijn er aanwijzingen
dat polymorfismen in de genen die coderen voor enkele cytokines, o.a. TNF-α,
MnSOD en Interleukine 1-β, een rol kunnen spelen bij de heftigheid van de
afweerreacties op exogene stoffen.

Het vaststellen van het aantal varianten van NAT-1 en NAT-2 bij patienten met
contactallergie voor PPD.
Het exploreren van polymorfismen in genen die betrokken zijn bij productie en
regulatie van cytokines die afweerreacties moduleren.

Voor het onderzoek is een kleine hoeveelheid (10 ml) bloed nodig van patienten
met PPD allergie. Elke patiënt die bij de aflezing van de (routinematige)
patch-test op de Afdeling Dermatologie UMCG een positieve reaktie vertoont op
p-Phenylenediamine (PPD) of het chemisch zeer nauw verwante p-Toluenediamine
(PTD) wordt gevraagd of hij/zij bereid is een buisje bloed af te staan voor
onderzoek. Bij toestemming wordt dit bloed afgenomen in het priklab van het
UMCG, en vervolgens diepgekoeld opgeslagen voor verdere bewerking.
De opgeslagen bloedmonsters zijn geanonimiseerd, en alleen met een code te
herleiden tot de betreffende patientendossiers. De sleutel van de code is in
beheer bij de (hoofd)onderzoeker/aanvrager P.J. Coenraads.
Om een voldoende grote case-series te verkrijgen zal, gezien het aantal op PPD
reagerende patiënten, de afname van bloedmonsters zich over minstens 4 jaar
uitstrekken. Volgens een powerberekening zijn bloedmonsters van minstens 400
PPD-allergische individuen noodzakelijk. Om dit aantal te realiseren is
samenwerking gezocht met en toegezegd door de afdelingen dermatologie van het
UMC St. Radboud te Nijmegen en het VUMC te Amsterdam.
Bewerking en analyse van de (geanonimiseerde) bloedmonsters vindt plaats in
samenwerking met de Afdeling Toxicologie / Ecotoxicologie van de Universiteit
van Trier (DE) als beschreven in het manuscript van Blömeke et al.

Alle patienten die op grond van hun allergie-test in aanmerking komen voor
deelname aan het onderzoek worden mondeling geinformeerd. In aansluiting daarop
ontvangt de patient schriftelijke informatie ondertekend door de onderzoeker en
een onafhankelijke arts, waarin de opzet en het doel van het onderzoek nader
worden toegelicht.
Zowel schriftelijk als mondeling zal aan de patiënt nadrukkelijk worden verteld
dat op ieder moment deelname aan het onderzoek kan worden opgezegd, zonder dat
dit op enigerlei wijze van invloed zal zijn op de behandeling van de patiënt
door het UMCG.
Als een patiënt besluit tot participatie aan het onderzoek, zal om
schriftelijke toestemming worden gevraagd door ondertekening van het
toestemmingsformulier door de patiënt en de onderzoeker. De belasting voor
patiënten zal tot een minimum worden beperkt. De bloedafname wordt verricht
door ervaren gekwalificeerde medewerkers van het bloedafnamecenrum van het
UMCG. De tijdsinvestering door de patiënt/deelnemer bedraagt circa 5 a 10
minuten, en betreft uitsluitend de bloedafname procedure. Het invullen van
vragenlijsten of andere gegevensdragers is niet nodig.