Effectiviteit van medicinale honing ter verlaging van kolonisatie van catheter insteekopeningen bij intensive care patienten

Catheter-gerelateerde infecties (lijnsepsis) vormen een ernstig probleem bij
IC-patienten. De infecties worden veroorzaakt door bacterien afkomstig van de
huid (extraluminale besmetting) of via de connectors of de toegediende
vloeistoffen (intraluminale besmetting). Hoewel de huid zorgvuldig
gedesinfecteerd wordt voordat een catheter wordt ingebracht en er een steriele
pleister wordt aangebracht, treedt kolonisatie op van de huid onder de pleister
door micro-organismen uit haarfollikels en andere voor desinfectie onbereikbare
plekken.

Medicinale honing heeft een antimicrobiele werking welke berust op (i) het hoge
suikergehalte, (ii) de aanwezigheid van glucose-oxidase waardoor waterstof
peroxide wordt gevormd, (iii) lage pH en (iv) additionele tot nu toe onbekende
antimicrobiele factoren. Medicinale honing zou een langduriger desinfectie van
de huid onder de pleister rond het insteekkanaal mogelijk kunnen maken. Het
gebruik van honing heeft mede als voordeel dat de kans op
resistentieontwikkeling tegen honing klein is (nog niet gerapporteerd). Op de
afdeling Medische Microbiologie van het AMC is de antimicrobiele activiteit van
het medicinale honing preparaat Revamil vastgesteld. In een voorstudie met
gezonde vrijwilligers hebben we reeds aangetoond dat medicinale honing de
kolonisatie van de onderarm sterk verlaagd.

Bestudering van de effectiviteit van honing ter preventie van kolonisatie van
de huid rond centraal veneuze catheter insteekopeningen bij intensive care
patienten.

1. Voorafgaand aan de insertie van de catheter wordt een gebied van 3 x 3 cm
huid op de lokatie van de insteekopening bemonsterd met een met fysiologisch
zout bevochtigde wattenstok om de kolonisatie te bepalen.
2. In zowel de behandelde- als de controle-groep worden standaard procedures
gevolgd voor desinfectie van de huid.
3. Hetzelfde gebied van de huid wordt nogmaals bemonsterd voor kweek om de
effectiviteit van desinfectie vast te kunnen stellen.
4. De catheter wordt volgens standaard procedures ingebracht.
5. In de behandelde groep wordt een steriel gaasje met honing direct op de huid
rondom de catheter insteek aangebracht. In de controle-groep wordt een gaasje
zonder honing aangebracht. De catheter insteekopeningen worden vervolgens met
Tegaderm afgeplakt.
6. Gedurende de verblijfsduur van de catheter zullen de pleisters dagelijks
worden vervangen. Na verwijdering van de pleister zal de insteekopening met een
met fysiologisch zout bevochtigde wattenstok worden bemonsterd om de
kolonisatie van de huid te bepalen. Daarna zal de insteekopening volgens
standaard procedures worden gedesinfecteerd, waarna een nieuw gaasje met of
zonder honing zal worden aangebracht.

Zie onderzoeksopzet.

Gedurende de verblijfsperiode van de catheter zal er dagelijks een gaasje met
of zonder honing worden aangebracht. Direct voor en na desinfectie van de huid
voorafgaand aan het inbrengen van de catheter, en bij het dagelijks verwisselen
van de gaasjes zal de huidkolonisatie rond de catheters worden bepaald door het
afnemen van kweken met behulp van een met fysiologisch zout bevochtigde
wattenstok.