Cerebrale perfusie, gemeten met ASL perfusie MRI, in relatie tot de uitkomst na een herseninfarct bij kinderen en volwassenen jonger dan 50 jaar

De oorzaken van een herseninfarct op jonge leeftijd zijn wezenlijk anders dan
die op oudere leeftijd. Op jonge leeftijd is de oorzaak van een herseninfarct
meestal gelegen in een aandoening van de slagaders naar en in de hersenen
(arteriopathie). Veel van deze arteriopathieën zijn van voorbijgaande aard,
zoals een ontsteking of een mechanische scheur van de vaatwand. De gevolgen
zijn echter vaak ernstig en blijvend. Ongeveer 60% van deze jonge patiënten
houdt restverschijnselen over, die hen in meer of mindere mate zullen
belemmeren in het dagelijks functioneren. Daarnaast bestaat er een aanzienlijke
herhalingskans van 6-42% na een doorgemaakt herseninfarct op jonge leeftijd,
afhankelijk van de oorzaak van het infarct. Een kleiner deel van de
arteriopathieën betreft een progressieve vaatziekte, die meestal gepaard gaat
met een slechtere uitkomst en een hogere herhalingskans, waarvoor specifieke
behandeling nodig kan zijn.
De behandelingsmogelijkheden van een herseninfarct op jonge leeftijd zijn
gericht op het voorkómen van een nieuwe beroerte en kunnen bestaan uit
bloedverdunnende medicatie, ontstekingsremmers en extracraniële-intracraniële
bypass-chirurgie.

Bij jonge patiënten met een herseninfarct is het moeilijk te voorspellen hoe
groot de kans is op een slechte functionele uitkomst en een recidief infarct.
Eveneens is het beloop van de arteriopathie (voorbijgaand of progressief) in de
acute fase van het infarct moeilijk te voorspellen.
Het is van groot belang dat er onderzoek gedaan wordt naar een methode om in
het vroege stadium van een herseninfarct de oorzaak, het herhalingsrisico en de
functionele uitkomst te bepalen. Dit kan bijdragen aan de keuze van behandeling
en kan mogelijk de prognose van jonge mensen met een herseninfarct verbeteren.

In dit onderzoek willen wij bij kinderen en volwassenen jonger dan 50 jaar met
een herseninfarct, met behulp van de ASL perfusie MRI, onderzoeken of het
patroon van doorbloedingsstoornissen van de hersenen buiten het geïnfarceerde
gebied gerelateerd is aan de oorzaak van het herseninfarct, het
herhalingsrisico en de functionele uitkomst.
Tevens willen wij onderzoeken of DWI veranderingen in de corticospinale banen
bij kinderen en jong-volwassenen met een herseninfarct gerelateerd zijn aan de
functionele uitkomst.

In het retrospectieve deel van het onderzoek zullen 50 patiënten (in de
leeftijdscategorie 6 jaar tot 50 jaar) benaderd worden, die tussen januari 2000
en augustus 2007 in het UMC Utrecht (AZU of WKZ) behandeld werden voor een
herseninfarct in het verzorgingsgebied van de voorste arteriële circulatie. Bij
deze patiënten werd het herseninfarct veroorzaakt door een
niet-atherosclerotische arteriopathie.
De patiënten zullen worden uitgenodigd voor een eenmalige follow-up afspraak.
Aan de hand van een vragenlijst zal beoordeeld worden hoe het functionele
herstel is verlopen en zal bepaald worden of er een recidief infarct is
opgetreden. Er zal een MRI onderzoek van de hersenen worden verricht (MRI met
DWI, MRA en ASL perfusie). Het beeldvormend onderzoek zal vergeleken worden met
het beeldvormend onderzoek dat in het verleden werd verricht om de relatie
tussen MR afwijkingen en het functionele herstel te onderzoeken. Er worden
alleen patiënten geïncludeerd die het MR onderzoek zonder narcose kunnen
ondergaan.

In het prospectieve deel van het onderzoek zullen 30 patiënten (in de
leeftijdscategorie 1 maand tot 50 jaar) benaderd worden, die in het UMC Utrecht
opgenomen zijn met een herseninfarct in het verzorgingsgebied van de arteria
carotis, veroorzaakt door een niet-atherosclerotische arteriopathie. Bij deze
patiënten zal de behandelend (kinder)neuroloog in de acute fase van het infarct
voor diagnostiek een MR onderzoek aanvragen. Bij patiënten die niet onder
narcose worden gescand, zal met goedkeuring van de ouders/verzorgers en/of
patiënt, een aanvullend scan protocol van 5 minuten verricht worden (ASL
perfusie op de 3 Tesla MR). Bij kinderen die onder narcose worden gescand, kan
geen ASL perfusie onderzoek verricht worden (1.5 Tesla). Bij deze patiënten
zullen alleen DWI veranderingen in de corticospinale banan bestudeerd worden.
Bij alle kinderen zal de behandelend kinderneuroloog 6 en 12 maanden na het
infarct opnieuw een MR scan verrichten, als onderdeel van de klinische
follow-up. Aan het MR onderzoek zal opnieuw ASL onderzoek toegevoegd worden
indien mogelijk (5 minuten extra scantijd) en worden DWI veranderingen
bestudeerd. Bij volwassenen zal niet altijd een follow-up MR scan na 6 en 12
maanden aangevraagd worden door de behandelend neuroloog. Bij deze patiënten
zal voor dit onderzoeksproject twee keer een MR scan (MRI, MRA en ASL)
aangevraagd worden in de follow-up periode.
Er zal bepaald worden hoe de arteriopathie, de hersendoorbloeding en DWI
bevindingen zich hebben ontwikkeld in de tijd.
Tijdens de vervolgbezoeken na 6 en 12 maanden zal bij elke patiënt een
vragenlijst ingevuld worden en een neurologisch onderzoek verricht worden om
het functioneel herstel te beoordelen.

Retrospectieve groep: patiënten zullen eenmalig een MR scan ondergaan (duur 1
uur). Bovendien zal een vragenlijst ingevuld worden en een neurologisch
onderzoek plaatsvinden (1 uur). Hieraan zijn geen risico's verbonden voor de
patiënt.

Prospectieve groep: patiënten zullen in de acute fase van het herseninfarct een
MR scan ondergaan en in de follow-up periode na 6 en 12 maanden. In de
follow-up periode zal twee keer een vragenlijst ingevuld worden en er wordt een
neurologisch onderzoek verricht (2 keer 1 uur).
Omdat inclusie van patiënten in de prospectieve groep pas kan plaatsvinden als
de eerste diagnostische MR scan heeft aangetoond dat de oorzaak van het infarct
een niet-atheroslerotische arteriopathie is, zal bij alle patiënten onder de 50
jaar (die niet onder narcose gescand hoeven te worden), die opgenomen worden
met verdenking op een herseninfarct in het verzorgingsgebied van de arteria
carotis, ASL perfusie toegevoegd worden aan het MR scanprotocol. De langere
scantijd (5 minuten) zal voor de patiënt nauwelijks extra belasting zijn.
Bij alle kinderen en bij veel volwassenen zal de behandelend (kinder)neuroloog
6 en 12 maanden na een herseninfarct een controle MR onderzoek laten
verrichten. Bij volwassenen waarbij door de behandelend neuroloog geen
follow-up MR scan aangevraagd wordt, zal voor dit onderzoeksproject een MR scan
(MRI, MRA en ASL) aangevraagd worden 6 en 12 maanden na het infarct.