Functioneel herstel na heupvervanging: Een multivariate cohort-studie

Osteoarthritis (OA) is een van de meest voorkomende gewrichtsaandoeningen bij
ouderen, en is vaak een indicatie voor heupvervanging. In 1997 was het totale
aantal heupvervangingen in Nederland 17.400, en het wordt verwacht dat dit
aantal de komende jaren, mede door vergrijzing van de populatie, zal groeien.
Ondanks het feit dat uitkomsten na heupvervanging over het algemeen goed zijn
te noemen, en *survival rates* (de tijd tot een revisie operatie) hoog zijn,
bestaat er een groep patiënten bij wie het functionele herstel tegenvalt, en
wordt in de literatuur gemeld dat een groot deel van de patiënten na een jaar
nog een afwijkend looppatroon vertoont, danwel moeilijkheden heeft met ADL
activiteiten. Ook rapporteren patïenten vaak een *onstabiel aanvoelende heup*
te hebben.

Meer inzicht in het herstel over de tijd van functie na heupvervanging, en in
de relaties tussen dit herstel en de mogelijke determinanten ervan worden
verwacht te zullen leiden tot een beter begrijpen van de problemen van
patiënten na heupvervanging. Bovendien zullen mogelijke doelen voor revalidatie
duidelijker worden.
Door het meten van stabiliteit tijdens het lopen, en door tijdens het lopen op
de lopende band een perturbatie toe te brengen kan inzicht verkregen worden in
de stabiliteit van patiënten na heupvervanging.

Het design is een multivariate cohort-studie van patiënten voor en na
heupvervanging, plus een enkele meting van gezonde controle personen. Ten
minste 35 patienten zullen voorafgaande aan, en 1, 6 zowel als 12 maanden na de
operatie gemeten worden. We zullen comorbiditeit en peri-operatieve
complicaties registreren. Tijdens de metingen zullen ontstekinsmediatoren,
heup abductie, flexie en extensiekracht, heup proprioceptie in het frontale en
saggitale vlak, zuurstofkosten van het lopen, en zelf geraporteerde algemene
gezondheid en angst voor bewegen gemeten worden. Al deze factoren zijn
mogelijke determinanten van functioneel herstel. Om functioneel herstel zelf
te kwantificeren zullen we gebruik maken van een simpele functionele test (
Timed stair test), vragenlijsten (SF-36 en WOMAC), en gangbeeldanalyse, met
speciale aandacht voor coordinatieve aspecten van het gaan, en de stabiliteit
van het gangbeeld.

De voornaamste *prijs* die deelnemers moeten betalen voor deelname aan het
onderzoek is tijd: 4 keer een bezoek van een halve dag. Patienten worden
aangemoedigd een relevant medemens mee te brengen. Als ze dat doen, zal aan
beiden drankjes, lunch etc aangeboden worden. Het is onze ervaring dat
deelnemers het onderzoek meestal interessant vinden, en het zien als *een dagje
uit*. Bovendien werkt het geruststellend voor deelnemers dat ze mensen
ontmoeten ( waaronder een orthopeadisch chirurg) die bezig zijn met hun
probleem.
Technisch gezien zijn de risico*s erg laag. Tijdens het gehele onderzoek zijn
altijd 2 onderzoekers aanwezig ( waarvan 1 tenminste een fysiotherapeut), en
tijdens de metingen op de lopende band dragen de deelnemers een harnas, zodat
vallen onmogelijk is. Al met al brengt het onderzoek geen groot risico op
letsel, dislocatie van de prothesse, of enig ander medisch ongemak met zich
mee.