Pilot studie ter beoordeling effect van sildenafil op longtumor perfusie

Longkanker is de oorzaak van de meeste aan kanker gerelateerde doden. Patienten
met niet-kleincellig longkanker (NSCLC)hebben een 5-jaarsoverleving van 15%.
The slechste prognose is bij stadium IIb en IV: 1-jaarsoverleving 23-46%. De
standaard behandeling voor stadium IIIB en IV is chemotherapie bestaande uit
een een platina bevattend middel in combinatie met een 3e generatie
cytostaticum. Dit verbeterd de kwaliteit van leven maar verhoogd de
1-jaarsoverleving met slechts 10%. In de laatste jaren is er een plateau
opgetreden in de resultaten van behandeling en verbetering van de overleving
door toepassing van enkelvoudig klassieke chemotherapeutica lijkt
onwaarschijnlijk. Het ontwikkelen van aanvullende en alternatieve
behandelingsstrategieën is dus noodzakelijk. Een mogelijk manier is het
verhogen van tumorperfusie. Dit verhoogd de chemotherapie toevoer. Daarbij kan
de verhoodge tumor oxygenatie ook de effectiviteit van chemo-en radiotherapie
verhogen.

Sildenafil is een selectieve, krachtige remmer van het enzym cGMP-specifieke
fosfodiësterase type 5 (PDE-5), dat de afbraak van
cyclisch-guanosinemonofosfaat (cGMP) remt. Recent is gebleken dat sildenafil in
het pulmonale vaatstelsel zorgt voor relaxatie van de gladde spiercellen van de
longvaten met als gevolg vasodilatatie van het pulmonale vaatbed. Hierdoor is
het geregistreerd voor de behandeling van pulmonale hypertensie.

Tot op heden hebben geen studies gekeken of het pulmonale vasodilaterend effect
van sildenafil ook tot een verhoogde tumor perfusie leidt bijn longkanker. Als
dit zo blijkt te zijn dan zou het een mogelijke chemo-en/of radiotherapie
"'sensitiser" kunnen zijn voor de behandeling van inoperabel longkanker.

Beoordelen of sildenafil de perfusie van NSCLC verhoogt.

Na inclusie worden baseline bloeddruk, pols en hematologisch/nier/lever functie
bepaald. Een baseline dynamisch CT perfusie scan en water-PET scan worden
gemaakt om de tumor perfusie te bepalen. Deze vinden plaats tijdens een reeds
geplande CT thorax. Daarna krijgt de patient 50 mg sildenafil per os (tijdstip
0). Een uur later worden de dynamisch CT perfusie en water-PET scans herhaald
ter beoordeling van de post-sildenafil tumor perfusie. Het effect van
sildenafil op de tumor perfusie wordt bepaald door de baseline en
post-sildenafil scans te vergelijken.
Op tijdstippen 0, 15, 30, 60 en 120 minuten worden pols en bloeddruk gemeten om
systemische hypotensie te detecteren.

50 mg sidenafil

De extra belasting bestaat uit een ongeveer 2 uur durend bezoek aan het
ziekenhuis waarin de patient 50 mg sildenafil toegediend krijgt en een uur
later een CT perfusie en water-PET scan van de tumor krijgt. De baseline
perfusie scans en bloedonderzoek worden vericht tijdens een reeds gepland
bezoek als onderdeel van de standaard behandeling van hun longkanker. De extra
radioactieve straling van de perfusie CT wordt geschat op 1.3mSV en van de PET
scan 1.8mSV.

Sildenafil is een veilig middel. Bijwerkingen zijn hoofdpijn, misselijkheid,
dyspepsie, een verstopte neus, blozen en asymptomatische bloeddrukdaling. er
zijn (meesal reversibel) veranderingen in het gezichtsvermogen vermeld. Ook
zijn er meldingen geweest van niet-arterieel anterieur ischemisch
oogzenuwlijden ('non-arteritic anterior ischaemic optic neuropathy' (NAION))
ook al is een causale relatie niet aangetoond.