Primair- Onderzoeken van het effect van een single dose (plasma concentratie) 5-HTP challenge test (5-HTP200mg/CBD100+50mg/granisetron2mg) op hypothalame fMRS activatiepatronen bij gezonde mannelijke proefpersonen.Secundair:- Onderzoeken van de…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Stemmingsstoornissen en -afwijkingen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
fMRS ratios in aan- of afwezigheid van een 5-HTP challenge test:
a. choline/creatine
b. glycine/creatine
c. NAAG (N-acetyl-aspartate-glutamate)/ creatine
d. NAA/creatine
Uitkomstmaten:
- Effect van de aanwezigheid van een oral 5-HTP challenge test op hypothalame
fMRS activatie patronen;
- Effect van de afwezigheid van een orale 5-HTP challenge test op hypothalame
fMRS activatie patronen.
Secundaire uitkomstmaten
Farmacodynamische parameters:
a. plasma ACTH
b. plasma totale en vrije cortisol
c. plasma prolactine
d. speeksel cortisol
Farmacokinetische parameters:
a. plasma 5-HTP
Achtergrond van het onderzoek
Melancholische depressie is een ernstig invaliderende ziekte en wordt
gekenmerkt door anhedonie, depressieve stemming, angst, cognitieve stoornis,
lichamelijke klachten, psychomotore remming of agitatie en een verhoogd suicide
risico. Dit type depressie wordt geassocieerd met een dysregulatie van de
fysiologische respons op stress, waarbij hyperactiviteit van de
hypothalamus-hypofyse-bijnieras (HPA-as) een belangrijke rol speelt. Om de
stressreactie bij de mens te onderzoeken kan gebruik gemaakt worden van
zogenaamde challenge testen. Een vaak gebruikte challenge test is de
L-5-Hydroxytryptofaan (5-HTP) test. 5-HTP leidt, na omzetting in serotonine,
tot afgifte van CRH uit de hypothalamus en vervolgens adreno-corticotrofisch
hormoon (ACTH) uit hypofyse, waarna cortisol en prolactine in het perifere
bloed worden afgegeven. Cortisol en prolactine worden vaak gebruikt als
neuroendocriene-eindpunten van serotonerge challenges, waarmee een indruk kan
worden verkregen over de stress-respons.
Hoewel de 5-HTP challenge test betrouwbaar en reproduceerbaar is, zijn de
eindpunten meestal beperkt tot perifeer gemeten neuro-endoriene effecten
(cortisol en prolactine). De stimulus specifieke veranderingen van deze
hormonen geven een indruk van de rol van de HPA-as bij de stress-respons.
Een non-invasieve manier die behulpzaam kan zijn bij het identificeren van
functionele anatomische delen die van belang zijn bij de HPA-as regulatie, is
de functionele magnetische spectroscopie (fMRS). fMRS is een MRI techniek die
gebruikt kan worden om neuronale activiteit te meten tijdens toediening van de
5-HTP test. fMRS kan op deze manier basisinformatie verschaffen over de
effecten van CZS-actieve medicatie op de hypothalamus, in dit geval specifiek
het effect van 5-HTP op de hypothalamus.
Het primaire doel van dit onderzoek is het detecteren van 5-HTP geinduceerde
hypothalame fMRS-activatie en deze vervolgens in verband te brengen met de
bekende en betrouwbare neuro-endocriene effecten bij een 5-HTP challenge test.
Doel van het onderzoek
Primair
- Onderzoeken van het effect van een single dose (plasma concentratie) 5-HTP
challenge test (5-HTP200mg/CBD100+50mg/granisetron2mg) op hypothalame fMRS
activatiepatronen bij gezonde mannelijke proefpersonen.
Secundair:
- Onderzoeken van de levensvatbaarheid van PK/PD-analyses voor
5-HTP-geinduceerde hypothalame fMRS-activatiepatronen;
- Onderzoeken van het verband tussen de hypothalame fMRS activatiepatronen
tijdens de 5-HTP challenge test en de plasma ACTH-, cortisol- en
prolactine-spiegels.
- Onderzoeken van het verband tussen de hypothalame fMRS activatiepatronen
tijdens de 5-HTP challenge test en de speekselcortisol-spiegels.
Onderzoeksopzet
Dubbelblind, gerandomiseerd, placebo-gecontroleerd, two way cross-over
onderzoek.
Onderzoeksproduct en/of interventie
5-HTP challenge test
Inschatting van belasting en risico
7 Tesla MRI scanner (fMRS)
Volgens de wetenschapsgemeenschap is het gebruik van de 7.0 Tesla MRI veilig
voor gebruik. Goedgekeurd protocol door LUMC: 7 Tesla MRI protocol development,
protocol no: P07.096. Sommige mensen kunnen duizelig of misselijk worden bij
het betreden van het MRI magneetveld. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door
verstoring van het evenwichtsorgaan in het oor. Deze klachten zijn ongevaarlijk
en van voorbijgaande aard
5-HTP
Single-dose orale toediening van 5-HTP kan leiden tot kortdurende
misselijkheid, braken, hartkloppingen en duizeligheid.
Carbidopa
Geen verwachte bijwerkingen bij kortdurend gebruik van carbidopa, hoewel het
mogelijk de bijwerkingen van 5-HTP kan versterken.
Granisetron
Granisetron kan leiden tot hoofdpijn, constipatie, diarree en sedatie.
Middel-middel interacties
Geen farmacokinetische of farmacodynamische middel-middel interacties bekend
bij combinaties van 5-HTP; CBD; granisetron.
Zeldzame bijwerkingen
Zoals bij ieder medicament, kunnen zeldzame bijwerkingen niet vooraf worden
uitgesloten. Occasioneel zijn de volgende bijwerking in het verleden vermeld:
- Matheid en depressieve stemming bij 5-HTP;
- Granisetron leidt zelden tot allergische reacties (varierend van rash tot
anafylactische reacties) of tijdelijke verhoging van serum transaminasen.
Antidotum
Bijwerkingen zullen symptomatisch worden behandeld indien nodig (paracetamol
bij hoofdpijn, additioneel 2mg granisetron p.o. bij doorbraak van misselijkheid
of braken). Voor 5-HTP en granisetron bestaan geen specifieke antidotums.
Verder zal een crash-car dichtbij de fMRI scanner geplaatst worden als
voorzorgmaatregel.
Belasting
- geen koffie/thee/chocolade tijdens elke onderzoeksdag;
- roken niet toegestaan tijdens elke onderzoeksdag;
- geen alcohol 24 uur voor en tijdens elke onderzoeksdag;
- geen excessieve lichamelijke activiteit 48 uur voor en tijdens elke
onderzoeksdag;
- tryptofaan-arm dieet tijdens elke onderzoeksdag, alleen water drinken en geen
fruit eten;
- 6 maal 10 minuten stil liggen voor de fMRS scans op elke onderzoeksdag.
- geen tandenpoetsen op de onderzoeksdagen.
Publiek
Zernikedreef 10
2333 CL Leiden
Nederland
Wetenschappelijk
Zernikedreef 10
2333 CL Leiden
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Leeftijd 18-45 jaar;
- In staat om het Informed Consent Formulier voor de medische keuring te ondertekenen;
- In staat zijn geen (methyl)xantines (koffie, thee, cola, chocolade) gedurende elke verblijfperiode op het CHDR te gebruiken;
- In staat zijn niet te roken gedurende elke verblijfperiode op het CHDR;
- In staat zij zich geen alcohol te gebruiken vanaf 24 uur vóór en gedurende elke verblijfperiode op het CHDR;
- In staat zijn extreme lichamelijke inspanning vanaf 48 uur vóór en gedurende elke verblijfsperiode op het CHDR te vermijden;
- Geen gestoord dag/nachtritme door bv. nachtdiensten en reizen door tijdzones, binnen 3 weken voorafgaand aan de eerste dosering;
- Geen gebruik van voorgeschreven medicatie (m.n. psychotropica) binnen 2 weken voorafgaand aan de eerste dosering, behalve paracetamol en bepaalde huidpreparaten (naar oordeel van onderzoeksarts);
- Gemiddelde dagelijkse alcoholconsumptie van maximaal 4 eenheden;
- Gemiddelde dagelijkse consumptie van (methyl)xantines (koffie, thee, cola, chocolade) van maximaal dan 4 eenheden;
- Roken van maximaal 5 cigaretten per dag;
- Geen recreationeel gebruik van metamfetaminen, MDMA of 'ecstasy', momenteel of in het verleden;
- Geen allergische reactie op geneesmiddelen in het verleden.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Een body mass index (BMI) van <18 of >28 kg/m2;
- Cardiale pacemaker, implantaten die niet geschikt zijn voor ultra-high MRI velden, piercings of andere metalen voorwerpen die aan het lichaam bevestigd zijn en niet kunnen worden verwijderd (tandvullingen wel toegestaan);
- (Voorgeschiedenis van) claustrofobie;
- (Voorgeschiedenis van) lichamelijke ziekte, vastgesteld middels anamnese, lichamelijk en laboratorium onderzoek, ECG, bloeddruk en hartslag metingen;
- Klinisch significant long-, hart-, nier-, lever-, neurologisch- (inclusief epilepsie), endocrinologisch-, of maag-darm lijden;
- Klinisch significante DSM-IV psychiatrische stoornis en/of middelenmisbruik, momenteel of in het verleden, vastgesteld door een huisarts of psychiater;
- Ouders, kinderen, broers of zussen met een klinisch significante psychiatrische ziekte, vastgesteld door een huisarts of psychiater;
- Gebruik van drugs binnen de weken voorafgaand aan de screening;
- Positieve drugs screen (morfine, benzodiazepinen, cocaine, amphetaminen, THC, methamphetaminen, MDMA) of alcohol screen, ten tijde van de screening en/of opname;
- Bloed donatie binnen 90 dagen voorafgaand aan de eerste dosering;
- Deelname aan geneesmiddelonderzoek binnen 90 dagen voorafgaand aan de eerste dosering, of aan meer dan 4 onderzoeken in het afgelopen jaar;
- Positieve uitslag van hepatitis B oppervlakte antigeen of hepatitis C antilichamen;
- Positieve uitslag van HIV 1/2 serologie.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
EudraCT | EUCTR002007-005751--NL |
CCMO | NL20663.058.07 |