Het effect van efficiëntere hemodialyse op lichaamssamenstelling gemeten met Dual Energy X-ray Absorptiometry (DEXA).

Hemodialysepatiënten hebben een groot risico op ondervoeding. Ondervoeding
ontstaat bij hemodialysepatiënten door een aantal aspecten waaronder:
verminderde voedingsintake, verhoogde behoefte, dialysekater en het
dialyseproces zelf. Door de dialyse is de eetlust van patiënten vaak
verminderd. Tevens worden eetmomenten door de behandeling een aantal keer per
week verstoord.

De dialysevorm met de laagste concentratie van afvalstoffen in het bloed is
nachtelijke thuishemodialyse (NTHD). Bij deze intensieve vorm van hemodialyse
dialyseert de patiënt thuis circa 5 tot 6 maal per week acht uur gedurende de
nacht tijdens de slaap. Bij conventionele hemodialyse (CHD) wordt er meestal
drie maal per week drie tot vijf uren gedialyseerd. Bij nachtelijke centrum
hemodialyse (NCHD) wordt in het centrum om de nacht acht uren gedialyseerd.
In het Dialyse Centrum Groningen (DCG) wordt momenteel onderzocht of er
veranderingen zijn in voedingsintake bij de overstap van CHD op NTHD. De eerste
resultaten van dit onderzoek laten een stijging zien van het lichaamsgewicht en
energie-inname na vier maanden. Vervolgens lijkt een stabilisatie plaats te
vinden in lichaamsgewicht en energie-inname. Dit onderzoek is ook ingezet voor
NCHD. Het is nog onbekend of de toename van het gewicht komt door een toename
in vet of in spieren door meer activiteit binnen deze groep patiënten, of
misschien in allebei.

In een literatuurstudie zijn de verschillende meetmethoden uitgezocht en de
Dual Energy X-ray Absorptiometry (DEXA) kwam als meest geschikte naar voren
voor dialysepatiënten. Diverse onderzoeken melden dat DEXA een veilige, snelle
en nauwkeurige meting is. Daarnaast is de meting niet belastend voor de
proefpersoon waardoor deze techniek geschikt is voor dialysepatiënten.

Met deze pilotstudy willen we onderzoeken of er meetbare verschillen optreden
in de lichaamssamenstelling bij aanvang van de NTHD en NCHD en na een jaar.
Hoe verandert de lichaamssamenstelling tijdens een jaar nachtelijke
hemodialyse, NTHD en NCHD, en berust de stijging van het gewicht vooral op
toename van spieren of vet. De lichaamssamenstelling wordt gemeten met behulp
van de DEXA meting, Whole Body Composition (WBC).

Voor de overgang van CHD naar NTHD/NCHD gaat de patiënt voor een DEXA WBC
0-meting en na een jaar voor de 1-meting.

Het onderzoek wordt gekoppeld aan de botdichtheidmeting (bdm) die standaard
gedaan wordt bij deze groep bij aanvang van de NTHD/NCHD en na een jaar. In
totaal kost dit de patiënt 2 keer 25 minuten met een jaar interval
De stralingsbelasting van 2 keer een DEXA meting, WBC en bdm, bedraagt 0,316
mSv voor de onderzoeksgroep. Dit is 2 keer 0,008 mSv extra bovenop de 2 keer
0,15 voor de bdm. De stralingsbelasting van 2 keer een DEXA WBC meting bedraagt
0,016 mSv voor de controlegroep.