Neurofeedback een mogelijk effectieve interventie bij jongeren met AD(H)D en ernstige gedragsproblemen.

Veel jongeren in de (forensische) GGz hebben complexe en meervoudige
gedragsproblemen die niet eenvoudig te behandelen zijn. Deze complexe en
meervoudige gedragsproblematiek, zoals AD(H)D en ernstige gedragsproblemen
lijken gerelateerd te zijn aan een verstoorde regulatie van de hersenactiviteit
(John, 1988). Neurofeedback is een trainingsmethode om deze verstoorde
regulatie door middel van feedback (deels) te corrigeren. Het doel van de
training is dat de jongeren leren hun hersenactiviteit te sturen en op die
manier indirect hun gedrag beïnvloeden. Eerdere studies hebben aangetoond dat
behandelen met neurofeedback langdurige en blijvende veranderingen
bewerkstelligen in de hersensignalen (Strawson en Gruzelier, 2002). Bovendien
treedt door deze verandering een langdurige verbetering van gedrag op (Lubar
1997).

Het doel van de pilotstudie is om aan te tonen dat neurofeedbacktraining een
haalbare (feasible) interventie is bij jongeren met AD(H)D en ernstige
gedragsproblemen. Dit betekent dat jongeren in staat moeten zijn de intensieve
neurofeedbacktraining vol te houden. Daarnaast is het van belang te weten of de
aangeboden training ook een klinisch relevante verandering in het gedrag van de
jongeren laat zien.

In een pilotstudie wordt een neurofeedbacktraining onderzocht bij (delinquente)
jongeren met AD(H)D en ernstige gedragsproblemen die zijn opgenomen in een
jeugd (forensische) psychiatrische kliniek. De cliënten krijgen na de eerste
meting, waarin de symptomatologie van AD(H)D wordt onderzocht, een
neurofeedbacktraining. De symptomatologie van de AD(H)D wordt
geoperationaliseerd met een semi-gestructureerd interview, vragenlijsten (in
interviewvorm) en neuropsychologische tests. Deze gedrags- en
neuropsychologische maten worden in de pilotstudie op vier momenten onderzocht:
(1) Bij de intake; (2) direct na de neurofeedbacktraining; (3) half jaar na het
beëindigen van de neurofeedbacktraining en (4) een jaar na het beëindigen van
de neurofeedbacktraining.

De training wordt gegeven in 40 sessies van elk 30 minuten; drie sessies per week welke regelmatig worden verdeeld over de week. De uiteindelijk duur van de neurofeedbacktraining is 14 weken. De procedure volgt het paradigma beschreven door Lubar et al. (1995). Tijdens de neurofeedbacktraining worden 6 sensoren geplakt voor de opname van het EEG. Het EEG wordt simultaan opgenomen op C3 en C4 (10-20 systeem) met als referentie de beide oren (mastoid aarde sensor, 256 Hz). Tijdens de training worden verschillende EEG frequenties getraind: bij jongeren met vooral hyperactieve en impulsieve symptomen wordt het sensori motor ritme getraind en bij jongeren met vooral aandachtstekort symptomen wordt de beta1 frequentie getraind. Bij een gemengd beeld wordt de training van sensori motor ritme en beta1 frequentie afgewisseld. Daarnaast wordt bij de eerste en laatste neurofeedbacktraining een QEEG-onderzoek uitgevoerd, het eerste QEEG wordt gebruikt om het protocol voor de neurofeedbacktraining vast te stellen. Elke 10 sessie wordt een beoordelingschaal door de jongeren ingevuld met betrekking tot de beleving over de neurofeedbacktraining.

__