Studie naar het effect van technologie-ondersteunde arm- en handvaardigheidstraining bij mensen met een CVA

Door een steeds verbeterende gezondheidszorg wordt een toename in de leeftijd
van de algemene populatie vastgesteld. Een toename van de CVA incidentie van
30% wordt verwacht in de komende 30 jaar. Het is zeer de vraag of de
zorgtoename t.g.v. toename van CVA incidentie kan worden opgevangen door
paramedische begeleiding. Ongeveer 40% van de CVA patiënten ondervindt een
chronische beperking in arm-handfunctie die nadelig is voor zowel het
vaardigheids- als het participatieniveau. Functionele winst kan geboekt worden
door latente sensorimotorische mogelijkheden aan te spreken, ook in chronisch
post-CVA stadium. Onderzoek heeft aangetoond dat meer thuisrevalidatie leidt
tot snellere en betere resultaten. Tegen deze achtergrond kan de ontwikkeling
van technologie ter ondersteuning van arm- en handvaardigheidstraining bij
mensen na een CVA als een zeer welkome oplossing gezien worden. Philips
Research heeft een systeem ontwikkeld (Philips Rehabilitation Exerciser)
waarmee mensen met een CVA mogelijkerwijs zelfstandig hun arm- en
handvaardigheid kunnen trainen. Momenteel bevat ULTRA de in SRL ontwikkelde
trainingsprotocols voor het taakgericht trainen van: eten met mes en vork;
drinken uit een kop, kleding openen/sluiten, geld uit beurs nemen, lichaam
wassen/drogen, vasthouden van riek/bezem/schop, lichaamsverzorging, toetsenbord
PC, een object in evenwicht houden.

In SRL Hoensbroek werd een methode ontwikkeld (TOAT:Task Oriented Arm Training)
voor het taakgericht trainen van arm-hand functie.
De trainingsmethode bestaat uit het opdelen van vaardigheden in functionele
deelcomponenten die een sterk verband hebben met de getrainde vaardigheid. Voor
elk van de deelcomponenten wordt een oefenvariatie aangeboden waarbij de
oefeningen progressief moeilijker worden. Deze trainingsmethode werd
geïmplementeerd in de Philips Rehabilitation Exerciser, ook ULTRA genoemd.
Het is de doelstelling om via een geblindeerd RCT te evalueren wat de
meerwaarde is van technologie-ondersteuning voor taakgericht trainen van
arm-handfunctie bij mensen na een CVA.

Vraagstellingen:
1) Verbetert de arm-handvaardigheid en de levenskwaliteit na 8 weken
taakgericht trainen met technologie-ondersteuning bij mensen in de chronische
fase na een CVA?
2) Is er een verschil in effect op arm-handvaardigheid en levenskwaliteit bij
mensen in de chronische fase na een CVA na taakgericht trainen met
technologie-ondersteuning versus taakgericht trainen zonder technologie
ondersteuning?
3) Beklijven behandeleffecten van taakgericht trainen van arm-handvaardigheid
met technologie-ondersteuning langer dan bij taakgericht trainen zonder
technologie-ondersteuning bij mensen in de chronische fase na een CVA?
4) Is oefencompliantie hoger bij de taakgerichte training van
arm-handvaardigheid met technologiegebruik dan bij TOAT-training zonder
technologie-gebruik bij mensen in het chronisch stadium na een CVA ?

Deze studie is een multi-centre, single-blinded, randomized controlled clinical
trial, waarbij een 8 weken TOAT training, ondersteund met trainingstechnologie
(ULTRA-systeem), vergeleken wordt met TOAT zonder technologieondersteuning dmv
ULTRA.
Gemiddelde scores (en SD) van de ULTRA kinematic data, the Fugl-Meyer test data
and ARA(T) data worden berekend voor T0, T1, T2 and T3. Statistische analyse
omvatten repeated measurement AN(C)OVA (multiple comparison), regressie analyse
en GEE.
Data van de MAL, SF-36, EuroQol en andere vragenlijsten worden descriptief
gerapporteerd.

Werkplan:
- training therapeuten: jun 08 - okt 08
- deelnemer-identificatie: okt 08 - okt 09
- deelnemer-inclusie: nov 08 - okt 09
- dataverzameling: nov 08 - apr 10
- data-analyse: nov 09 - mei 10
- rapportage: apr 10 - jun 10

Deelnemers zullen gedurende 8 weken, op 4 dagen per week, 2x > uur per dag twee arm- en handvaardigheden trainen, te weten 2 vaardigheden uit volgende lijst: eten met mes en vork; drinken uit een kop, kleding openen/sluiten, geld uit beurs nemen, lichaam wassen/drogen, vasthouden van riek/bezem/schop, lichaamsverzorging, toetsenbord PC, een object in evenwicht houden. Deelnemers worden, via randomisatie, ingedeeld in een experimentele groep danwel referentiegroep. De experimentele groep krijgt TOAT, ondersteund door trainingstechnologie (ULTRA systeem). De referentiegroep krijgt TOAT, aangevuld met video-instructie. De volgende parameters zullen gemeten worden: - kinematica van arm, hand en romp - Fugl-Meyer test - Action Research Arm test - Motor Activity Log - SF-36 - EuroQoL - Goal Attainment scaling - Dagboekje: therapie compliantie Meettijdstippen zijn: Voor start van de training (T0), na 4 weken training (T1), na 8 weken training (T2) en 6 maanden na het stopzetten van de training (T3). Op T0 worden ook nog de CogLog, Bells Test en Modified Ashworth Scale afgenomen. Op T2 wordt de gebruiksvriendelijkheid geëvalueerd met behulp van een VAS-schaal.

Het risico bij dit onderzoek is minimaal en is niet groter dan bij het
uitvoeren van gewone dagelijkse activiteiten.