Immuunregulatie in Common Variable Immunodeficiency: de rol van apoptose en regulatoire T cellen.

CVID (Common Variable Immunodeficiency, een algemene wisselende afweerstoornis)
is een ziekte van het afweersysteem waarvan de oorzaak onduidelijk is. Hoewel
de ziekte relatief zeldzaam is, te weten enkele tientallen nieuwe patienten per
jaar in Nederland, is CVID van groot belang; patienten lijden er levenslang aan
met een aanzienlijke morbiditeit. Bovendien kunnen zij aan hun ziekte
overlijden.
Kenmerkend voor CVID is dat er te weinig antistoffen geproduceerd worden,
doordat de B cellen niet goed functioneren. Hierdoor zijn patienten extra
gevoelig voor infecties. Veel onderzoek richt zich dan ook op deze B cellen.
Daarnaast heeft een aanzienlijk deel van deze patientenpopulatie last van een
verstoorde immuunregulatie. Dit uit zich in auto-immuunziekten, zoals de
afbraak van bloedplaatjes of rode bloedcellen door de eigen antistoffen. Dit
leidt tot potentieel gevaarlijke aandoeningen als bloedarmoede en een verhoogde
bloedingsneiging.
Het is lastig te begrijpen waarom patienten enerzijds te weinig antistoffen
kunnen produceren om infecties te bestrijden, maar anderzijds wel antistoffen
aanmaken die lichaamseigen cellen aanvallen. Een verklaring zou kunnen zijn dat
de geprogrammeerde celdood of apoptose van de B cellen (of van de T cellen die
hen helpen) is verstoord. Misschien worden zelf-reactieve cellen niet opgeruimd
of gaan andere cellen juist te snel dood, zoals bijvoorbeeld de zogenaamde
regulatoire T cellen. Dit zijn T cellen die in staat zijn immuunresponsen te
onderdrukken. Wanneer deze niet goed werken, kan er een ongecontroleerde
immuunreactie persisteren, met auto-immuniteit als gevolg. Een andere
mogelijkheid is dat de thymus te weinig van deze regulatoire T cellen aanmaakt,
waardoor de immuunresponsen eveneens onvoldoende onderdrukt worden.

Meer inzicht te krijgen in de regulatie van immuunresponsen bij CVID patienten

Cross-sectionele patient controle studie

Minimale belasting en risico's: Bij CVID, XLA patienten en gezonde controles
wordt 20 (kinderen) of 40 (volwassenen) ml bloed afgenomen alleen op een moment
dat er toch al een venapunctie geschiedt, namelijk bij toediening van IVIG,
routine bloedafname of voorafgaand aan een operatie voor een niet gerelateerde
indicatie.