Motorfunctie optimalisatie in patiënten met gevorderde ziekte van Parkinson, in combinatie met galantamine om visuele hallucinaties te voorkomen.

Morbus Parkinson (MP) gaat frequent samen met cognitieve stoornissen, met name
frontale, executieve stoornissen, visuospatiële, aandachts- en
geheugenstoornissen (Cummings JL 1988). De diagnose Parkinson dementie kan
worden gesteld wanneer deze cognitieve achteruitgang een bepaalde ernst
bereikt. Recente studies tonen 20-40% van alle MP patiënten Parkinson dementie
heeft (Mayeux R 1992). Visuele hallucinaties (VH) komen frequent voor bij MP
patiënten en zijn geassocieerd met een achteruitgang van cognitieve functies
(Fenelon G 2000).
De exacte pathogenese van VH bij MP is niet bekend, maar zowel het dopaminerge
als het cholinerge neurotransmitter systeem lijken een belangrijke rol te
spelen. Voorheen werden VH beschouwd als bijwerking van dopaminerge medicatie
en overstimulatie van de dopaminerge receptoren, maar recente publicaties
suggereren dat een additioneel cholinerg defect nodig is voordat VH in MP
ontstaan (Francis 2007).
Zowel rivastigmine als galantamine hebben bij de ziekte van Alzheimer een
bescheiden effect op cognitie (Kaduszkiewicz 05). Beide middelen hebben
vergelijkbare bijwerkingen die kunnen optreden. In een grote dubbel-blinde
placebo-gecontroleerde studie is rivastigmine ook effectief gebleken in de
behandeling van cognitieve stoornissen in de ziekte van Parkinson (Emre 04). De
effectiviteit van rivastigmine in de ziekte van Parkinson was vergelijkbaar met
de effectiviteit in de ziekte van Alzheimer. Bovendien voorspelde de
aanwezigheid van visuele hallucinaties mogelijk een groter effect van de
medicatie op cognitie en verminderde rivastigmine de frequentie van visuele
hallucinaties (Burn 06). In een kleinere studie is gebleken dat galantamine
cognitieve stoornissen in de ziekte van Parkinson verbetert en ook de
frequentie van VH verminderd (Aarsland 03). Itt de meeste klassieke en
atypische antipsychotica, verergeren ChEr de motorische sypmtomen bij MP niet.
Het is niet duidelijk of het effect van ChEr puur therapeutisch is of dat het
ook beschermt tegen verergering van VH wanneer dopaminerge therapie (L-dopa)
dosis wordt verhoogd.
Als de ziekte van Parkinson vordert, nemen de motorsymptomen toe, resulterend
in verminderde mobiliteit. Verhoging van dopaminerge therapie kan bij deze
patiënten lijden tot (toename van) visuele hallucinaties (VH). Toevoegen van
een ChEr, bijv. galantamine, lijkt (toename van) VH te voorkomen (eigen
observaties).
Onze hypothese is dat galantamine zowel een therapeutisch als een preventief
effect heeft op het vóórkomen van VH. Galantamine zou een toename van VH kunnen
voorkómen na een verhoging van L-dopa.

De effecten van galantamine op cognitieve stoornissen en visuele hallucinaties
bij patiënten met gevorderde ziekte van Parkinson bepalen, zowel therapeutisch
(direct effect) als preventief (dwz bescherming tegen een dosisverhoging van
L-dopa).

De studie is een open label trial waarbij het effect van galantamine op visuele
hallucinaties (VH) en cognitieve achteruitgang wordt getest bij patiënten met
de ziekte van Parkinson. Enerzijds wordt het therapeutische effect van
galantamine bepaald, door te onderzoeken hoe patiënten scoren op een aantal
testen voordat met medicatie is gestart en als ze een stabiele dosis gebruiken.
Anderzijds wordt onderzocht of galantamine ook een preventief effect heeft,
d.w.z. of het patiënten beschermt tegen een dosisverhoging van de dopaminerge
medicatie die de patiënt gebruikt.

De interventie is de toediening van het medicijn galantamine.

Voor de proefpersoon betekent deelname aan dit onderzoek 3 extra bezoeken (als
wordt uitgegaan van een normale controle frequentie van 1x per 3 maanden, niet
ongebruikelijk bij opstarten van een nieuwe therapie) aan de polikliniek
neurologie. Bij deze extra bezoeken en bij de 2 *reguliere* bezoeken, worden
als extra de UM-PDHQ en de SCOPA-Cog afgenomen. De bezoeken duren ongeveer 45
minuten.
Het risico van het optimaliseren van de L-dopa behandeling is dat bijwerkingen
zoals VH optreden. Nadat L-dopa weer teruggebracht is op het oorspronkelijke
niveau, zal galantamine opgebouwd worden. Het risico hierbij is dat patiënten
last krijgen van bijwerkingen van galantamine, zoals maag-darmklachten en
slaperigheid. Als deze optreden, zal de dosis moeten worden verlaagd.
Zodra de patiënten na 2,5 maand een optimale dosis van galantamine krijgen zal
de dopaminerge therapie van de patiënt worden verhoogd. Het is bekend dat dit
in patiënten met de ziekte van Parkinson vaak lijdt tot een toename van VH. In
deze studie wordt het preventieve effect van galantamine hierop onderzocht. De
verwachting is dat MP patiënten die galantamine gebruiken geen of minder last
hebben van VH na verhoging van L-dopa. Het risico bestaat dat galantamine niet
preventief werkt, waardoor er tijdens deze fase een grote kans is dat patiënten
een toename van hun VH ervaren.