Met deze pilotstudie willen we onderzoeken of een cognitieve gedragstherapeutische zelfhulp interventie, aangeboden via internet, een effectieve en gewenste behandeling is voor multiple sclerose (MS) patiënten met een co-morbide depressieve stoornis…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Centraal zenuwstelsel infecties en ontstekingen
- Stemmingsstoornissen en -afwijkingen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De effect metingen vinden plaats bij 0 weken (pre-test) en na 5 weken
(post-test). De verandering in de ernst van de depressie zal bepaald worden met
de Beck Depression Inventory (BDI). De haalbaarheid van het onderzoek zal
bepaald worden aan de hand van een aantal factoren. Ten eerste wordt gekeken
naar de respons voor zowel de screening als voor deelname aan de interventie.
Ook de compliance met de interventie wordt in kaart gebracht. Hierbij wordt
gekeken naar het afronden van sessies, het maken van huiswerk en beëindigen van
de gehele module. Om de mate van tevredenheid met de interventie te bepalen
wordt de Client Satisfaction Questionnaire (CSQ-8) afgenomen (Greenfield and
Attkisson, 1989).
Secundaire uitkomstmaten
Om te bepalen wat het effect is van de interventie op kwaliteit van leven wordt
het algemeen welbevinden en het fysiek functioneren bepaald met de EuroQol en
de subschaal fysieke gezondheid van de Medical Outcome Study 36-item Short Form
Health Survey (SF-36ph). De verandering in symptomen van angst wordt gemeten
met de Hospital Anxiety and Depression scales (HADS). Tot slot wordt er een
evaluatieformulier afgenomen bij de deelnemers om hun ervaringen, meningen en
suggesties voor aanpassingen van de interventie in kaart te brengen.
Achtergrond van het onderzoek
De depressieve stoornis is een veel voorkomende co-morbide stoornis bij mensen
met MS. Het risico dat MS patiënten in hun leven een depressieve stoornis
ontwikkelen is geschat op 50 %. Ondanks deze hoge prevalentie cijfers blijkt
dat in meer dan de helft van de MS patiënten de depressie niet gediagnosticeerd
wordt. Indien de depressie wel wordt herkend is er vaak geen sprake van een
adequate behandeling. Terwijl uit effect onderzoeken blijkt dat depressieve
episodes bij MS patiënten goed te behandelen zijn door middel van cognitieve
gedragstherapie. Echter, het lijkt erop dat er enkele factoren een goede
behandeling in de weg staan, zoals fysieke beperkingen, tijd en wachtlijsten in
de zorg. Uit recente studies blijkt dat een cognitieve gedragstherapeutische
behandeling via telefoon of internet een effectieve methode is voor het
behandelen van een depressie in het algemeen en voor mensen met een depressie
bij MS patiënten in het bijzonder. Deze kosteneffectieve en laagdrempelige
behandeling leidt tot een vermindering van behandel- en reistijd en heeft als
voordeel dat een groot aantal mensen met fysieke beperkingen als gevolg van
gezondheidsproblemen makkelijk bereikt kan worden.
Doel van het onderzoek
Met deze pilotstudie willen we onderzoeken of een cognitieve
gedragstherapeutische zelfhulp interventie, aangeboden via internet, een
effectieve en gewenste behandeling is voor multiple sclerose (MS) patiënten met
een co-morbide depressieve stoornis.
Onderzoeksopzet
De bestaande internet zelfhulpmodule *Alles onder controle* zal voor deze pilot
studie worden aangepast voor chronisch zieken en gespecificeerd worden naar MS.
Een 150tal patiënten die bij de Afdeling Neurologie van het VUmc in behandeling
zijn zullen worden benaderd. Zij kunnen deelnemen aan de kortdurende cognitief
gedragdstherapeutiche behandeling als er sprake is van matige tot ernstige
depressieve symptomen volgens de Beck Depression Inventory (BDI). Uitkomstmaten
zijn angst en depressieve symptomen, kwaliteit van leven, tevredenheid met de
interventie en compliance.
Onderzoeksproduct en/of interventie
In deze pilot studie willen wij graag aansluiten bij een reeds bestaande interventie die momenteel binnen verschillende depressie >trials> aangeboden wordt. Dit betreft de interventie >Alles onder controle> (website: allesondercontrole.psy.vu.nl). Deze kortdurende interventie is gebaseerd op >problem-solving-treatment>, een cognitief gedragstherapeutische zelfhulp interventie. In de reeds bestaande interventie >Alles onder controle> wordt aan de deelnemers gevraagd welke de meest belangrijke zaken in hun leven zijn, en hiervan wordt er een inventarisatie gemaakt van de bestaande problemen in hun leven. Deze worden vervolgens ingedeeld in 3 verschillende categorieën: onbelangrijke problemen (problemen die geen relatie hebben met dingen die belangrijk zijn in het leven), belangrijk en oplosbaar (deze problemen worden met behulp van de probleemoplossende methode in 6 stappen opgelost), en belangrijk maar onoplosbaar (zoals een dierbaar iemand verloren zijn en het hebben van MS; van deze problemen wordt een plan gemaakt om te leren omgaan met dit verlies). Zowel Nederlands als ook international onderzoek heeft aangetoond dat deze interventie effectief is in de behandeling van een depressie (9,31,32). Voor de behandeling van MS patiënten met een co-morbide depressieve stoornis zal deze interventie aangepast worden, omdat bij MS patiënten veel problemen lijken samen te hangen met of een gevolg zijn van hun chronisch ziekte.
Inschatting van belasting en risico
De belasting van de patienten zal bestaan uit:
- screeningsvragenlijst (5-10 minuten) (T0)
- telefonisch interview (45 minuten)
- pre-test (T1): enkele vragenlijsten (30 minuten)
- post-test (T2): enkele vragenlijsten (35 minuten)
De totale duur van deze meetmomenten is 2 uur.
Er zijn geen risico's verbonden aan deelname aan dit onderzoek.
Publiek
A.J. Ernststraat 887
1081 HL Amsterdam
Nederland
Wetenschappelijk
A.J. Ernststraat 887
1081 HL Amsterdam
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Patienten die in behandeling zijn bij het MS centrum van de VU medisch centrum kunnen deelnemen indien zij: 1) 18 jaar of ouder zijn, 2) meer dan 3 maanden geleden gediagnosticeerd zijn met MS en 3) de Nederlandse taal beheersen. Voor deelname aan de interventie moeten zij een score van 16 of hoger hebben op de Beck Depression Inventory (BDI) en de bereidheid en mogelijkheid hebben om 5 weken tijd te investeren in een zulfhulpprogramma via internet.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Geen toegang tot internet of geen e-mailadres, geen ervaring met internet of ongeletterd, momenteel gebruik van medicatie voor de behandeling van depressie, momenteel volgen van een psychotherapeutische behandeling gericht op depressieve klachten (behandeling in het verleden is geen bezwaar), momenteel suïcidale gedachten.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL25173.029.08 |