Onderzoeken of er mogelijke correlaties zijn tussen cognitieve stoornissen en farmacotherapie resistentie bij kinderen met FKE en hersenafwijkingen op microstrucureel en functioneel niveau. Dit gaan we doen door nieuwe MRI-technieken toe te passen,…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Convulsies (incl. subtypes)
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Deze nieuwe technieken kunnen structurele afwijkingen laten zien die
gerelateerd zijn aan FKE, aan cognitieve stoornissen of farmacotherapie
resistentie of aan allemaal.
Primair eindpunten zijn dan ook de macrostructurele, microstructurele en
functionele hersenintegriteit, epilepsie kenmerken, IQ, en reactie op
antiepileptica.
Secundaire uitkomstmaten
Patient-gerelateerde en epilepsie-gerelateerde factoren die ook mogelijk van
invloed kunnen zijn op cognitie/farmacotherapie resistentie (maar waar
vooralsnog in de literatuur geen bewijs voor gevonden is)
Achtergrond van het onderzoek
Frontaalkwab epilepsie (FKE), ook wel epilepsie met een epileptisch focus
gelokaliseerd in de frontaalkwab, is een veel voorkomende vorm van partiele
epilepsie die meestal ontstaat op de kinderleeftijd. Nadat de diagnose FKE
gesteld is blijft de prognose nog onzeker. Een deel van de kinderen reageert
namelijk goed op behandeling met antiepileptica, terwijl een ander deel
farmacotherapie resistent wordt en regelmatig aanvallen heeft die zeer
invaliderend zijn. Naast het probleem van farmacotherapie resistentie is er een
tweede probleem namelijk dat een deel van de kinderen met FKE last gaat krijgen
van cognitieve stoornissen. De aard en ernst van deze cognitieve stoornissen
varieert van kind tot kind. Tot nu toe zijn er geen patient-gerelateerde of
epilepsie-gerelateerde factoren gevonden die verantwoordelijk zijn voor het
ontstaan van deze farmacotherapie resistentie en cognitieve stoornissen. Ook
structurele MRI scans laten vaak geen onderliggende afwijkingen zien. Hierdoor
is het voor clinici onmogelijk om te voorspellen bij wie deze problemen zullen
gaan ontstaan.
Daarom is het belangrijk dat deze patienten, die het risico lopen om
farmacotherapie resistent te worden en/of cognitieve stoornissen te gaan
krijgen, geidentificeerd kunnen worden. Ten eerste om inzicht te krijgen in het
onderliggend neuronaal substraat en dus de etiologie van farmacotherapie
resistentie en cognitieve stoornissen. Dit kan op zijn beurt weer nieuwe
mogelijkheden geven voor pro-actieve therapie, waaronder ook medicatie
ontwikkelingen. Ten tweede om betere begeleiding aan de kinderen te kunnen
geven, bijvoorbeeld om een leerachterstand te voorkomen of te beperken.
Aangenomen wordt dat microstructurele en functionele veranderingen op cellulair
niveau vooraf gaan aan macrostructurele veranderingen. Onze hypothese is dan
ook dat nieuwe MRI technieken, waaronder diffusion tensor imaging (DTI), taak
gerelateerde functionele MRI (fMRI) en fMRI in de rusttoestand, die processen
en structuren op microniveau afbeelden, veel geschikter zijn om neuronale
veranderingen die geassocieerd zijn met cognitieve deterioratie en
farmacotherapie resistentie aan het licht te brengen dan de tot nu toe
gebruikte (macro)structurele MRI-scans.
Doel van het onderzoek
Onderzoeken of er mogelijke correlaties zijn tussen cognitieve stoornissen en
farmacotherapie resistentie bij kinderen met FKE en hersenafwijkingen op
microstrucureel en functioneel niveau. Dit gaan we doen door nieuwe
MRI-technieken toe te passen, waaronder DTI, taak gerelateerde fMRI en fMRI in
de rusttoestand.
Onderzoeksopzet
Cohort studie
Inschatting van belasting en risico
De MRI-technieken zijn niet invasief, de belasting is minimaal. De risico's
zijn verwaarloosbaar omdat we geen contrastmiddelen, sedativa of
rontgenstraling gebruiken. Wel moeten de kinderen een uur lang stil liggen in
een MRI scan die veel herrie maakt.
In theorie is het wel mogelijk dat we structurele afwijkingen gaan vinden op de
MRI-scan bij de gezonde controlegroep. Daarom stellen we als voorwaarde voor
deelname aan het onderzoek dat we gevonden afwijkingen op de scan altijd met
kinderen, ouders en huisarts zullen bespreken.
Inclusie van kinderen is essentieel voor deze studie, omdat FKE een aandoening
is die met name op de kinderleeftijd ontstaat. De belangrijkste aspecten van
deze studie, namelijk het ontstaan van cognitieve stoornissen en
farmacotherapie resistentie, worden beide al vroeg in het beloop van FKE
gezien, dus op kinderleeftijd.
Beide condities hebben een enorme impact op zowel mentaal als sociaal
functioneren. Om erachter te komen door welke mechanismen dit veroorzaakt wordt
is het uitermate belangrijk om deze studie ook te doen in de tijd dat de
stoornissen ontstaan.
Om te onderzoeken of er een mogelijk neuronaal correlaat is voor cognitieve
stoornissen en farmacotherapie resistentie in FKE is het noodzakelijk om ook
een gezonde, leeftijdgerelateerde controlegroep te hebben. Afbeeldingen van het
zich normaal ontwikkelende brein geven een basis voor vergelijkingen, zowel met
FKE als met FKE gecompliceerd door cognitieve stoornissen of farmacotherapie
resistentie.
Publiek
Directiesecretariaat kempenhaeghe, Postbus 61
5590 AB Heeze
Nederland
Wetenschappelijk
Directiesecretariaat kempenhaeghe, Postbus 61
5590 AB Heeze
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
calibratie studie:
• Volwassen (leeftijd 18 jaar of ouder)
• Normaal intelligentievermogen;Patienten met frontaalkwab epilepsie:
• Patienten in de leeftijd van 8 tot 18 jaar
• Klinisch en electrofysiologisch bewijs dat de epileptische aanvallen ontstaan zijn vanuit de frontaalkwab. Als het EEG niet conclusief is, beschouwen we 2 of meer vastgelegde aanvallen die klinisch overeenkomen met frontale aanvallen ook als bewijs voor frontaalkwab epilepsie (Provini et al (1)).
• Niet-symptomatische epilepsie;Gezonde controle groep:
• Kinderen in de leeftijd van 8 tot 18 jaar
• Normaal intelligentievermogen/regulier onderwijs volgend
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Exclusie criteria voor de personen voor de calibratie studie:
• Een hoofdtrauma of andere aandoeningen/oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan cognitieve stoornissen (bijvoorbeeld psychiatrische aandoeningen, de nederlandse taal niet kunnen spreken of verstaan)
• Visus minder dan +4.5D or - 4.5D
• Claustrofobie
• Metalen implantaten of andere contraindicaties voor de MRI scan
• Personen die niet geinformeerd willen worden wanneer er structurele afwijkingen gevonden worden op de MRI scan;Exclusie criteria voor kinderen met FLE:
• documentatie van eerdere EEGs die meerdere aanvalsfoci laten zien die buiten de frontaalkwab gelokaliseerd zijn
• Frontaalkwab epilepsie als gevolg van spreiding van de aanval naar de frontaalkwab
• MRI afwijkingen op eerdere structurale hersenscans of symptomatische epilepsie (bijvoorbeeld op basis van tumoren, vasculaire problemen, aangeboren afwijkingen, etc)
• IQ<70 op de Wechsler Intelligence Scale for Children-Third Edition (Wechsler 1991).
• Progressieve neurologische aandoeningen
• Een hoofdtrauma of andere aandoeningen/oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan cognitieve stoornissen (bijvoorbeeld psychiatrische aandoeningen, de nederlandse taal niet kunnen spreken of verstaan)
• Visus minder dan +4.5D or - 4.5D
• Claustrofobie
• Metalen implantaten of andere contraindicaties voor de MRI scan
• Cognitieve achteruitgang die direct ontstaan is na de start van antiepileptica, of behandeling met Topiramaat of Fenobarbital
• Ouders/kinderen die geen toestemming geven voor deelname aan het onderzoek.;Exclusie criteria voor de gezonde controle kinderen:
• Een hoofdtrauma of andere aandoeningen/oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan cognitieve stoornissen (bijvoorbeeld psychiatrische aandoeningen, de nederlandse taal niet kunnen spreken of verstaan)
• Visus minder dan +4.5D or - 4.5D
• Claustrofobie
• Metalen implantaten of andere contraindicaties voor de MRI scan
• Personen die niet geinformeerd willen worden wanneer er structurele afwijkingen gevonden worden op de MRI scan en ouders/kinderen die geen toestemming gegeven hebben voor deelname aan het onderzoek
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL23987.068.08 |