Bepaling van de serotonerge activiteit na orale challenge met het antidepressivum citalopram met behulp van farmacologische Magnetic Resonance Imaging (phMRI)

De neurotransmitter serotonine is betrokken bij tal van neuropsychiatrische
ziektebeelden, zoals depressie en angststoornissen. Het functioneren van het
serotonerge systeem wordt veelal met behulp van neurochemische beeldvorming
onderzocht; dit is in de meeste gevallen een zogenaamde SPECT hersenscan
waarbij gebruik maakt wordt van radioactieve stoffen. Een andere manier is om
naar hormoon waarden te kijken. Hiervoor is herhaaldelijke bloedafname
noodzakelijk. Al deze onderzoeken worden ervaren als zeer belastend en zijn om
deze reden ongeschikt voor gebruik in bijvoorbeeld kinderen en adolescenten. Er
is echter een relatief nieuwe beeldvormende techniek beschikbaar die het
mogelijk maakt ook neurochemische informatie uit de hersenen te verkrijgen
zonder gebruik te maken van het injecteren van radioactieve stoffen of het
afnemen van bloed. Dus non-invasief, wat het mogelijk zou maken dit onderzoek
bijvoorbeeld ook in kinderen uit te voeren. Deze techniek, farmacologische MRI
(phMRI), meet hoe de hersenfunctie veranderd naar het toedienen van een
farmacologische *challenge*, zoals een medicijn. In deze studie zijn we
geïnteresseerd in veranderingen in de hersenfunctie na toediening van het
antidepressivum citalopram. Dit medicijn zet het serotonerge systeem in werking
en de reactie van de hersenen op dit medicijn geeft daardoor inzicht in het
functioneren van dit systeem. Er zijn een aantal verschillende manieren van
aanpak, maar het is nog onduidelijk welke aanpak het beste resultaat geeft en
welke het meest stabiel is door de tijd. Het doel van deze studie is om dit te
onderzoeken.

In dit onderzoek willen we gaan kijken welke van verschillende beschikbare
phMRI technieken het meest geschikt is om de functionaliteit van het
serotonerge systeem in de hersenen op niet-invasieve wijze te bestuderen.

Drie placebo-gecontroleerde MRI sessies volgens een gerandomiseerd cross-over
design. Twee sessies bestuderen het effect van een serotonerge challenge met
het antidepressivum citalopram, een sessie het effect van een placebo
challenge. Iedere MRI sessie bestaat uit 2 MRI scans van 1 uur; een baseline
scan gevolgd door inname van de challenge en een phMRI scan 2 uur later. Tussen
de MRI sessies zit een interval van minimaal 2 weken, om complete wash-out van
de challenge voor de volgende sessie te garanderen. Alle proefpersonen
ondergaan alle condities en worden random toegewezen tot de volgorde van de
scans. Ook zijn zij blind ten opzichte van het soort challenge dat zij
ondergaan.

MRI is een non-invasieve beeldvormingstechniek en is verondersteld zonder
gezondheidsrisico's te zijn zolang alle veiligheidsprocedures in acht worden
genomen. Citalopram is een geregistreerd antidepressivum (SSRI klasse) en wordt
frequent voorgeschreven voor de behandeling van o.a. depressie. Bijwerkingen
bij chronische behandeling met citalopram zijn mild tot gemiddeld in
intensiteit (zie ook bijgevoegde bijsluiter en SPC). Aangezien de hier
toegepaste dosis laag is en het geen chronische toediening betreft, worden er
geen bijwerkingen verwacht. Bloedafname (om serum levels citalopram te bepalen)
is een standaard medische procedure en brengt geen risico's met zich mee. Bloed
wordt alleen afgenomen door ervaren medisch personeel. Om een zo homogeen
mogelijke onderzoeksgroep te creeren en eventuele gender- en leeftijdseffecten
op de 5-HT functie en cerebrale bloedtoevoer uit te sluiten, is gekozen voor
gezonde rechthandige mannen in de leeftijd van 20 tot 30 jaar