Het evalueren van de bruikbaarheid van tDCS in de bestudering van frontale hersenasymmetrieen.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Neurologische aandoeningen NEG
- Psychiatrische en gedragssymptomen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
1. Cerebrale fysiologie: Transcraniale magnetische stimulatie (TMS) zal worden
gebruikt frontale hersenasymmetrieen te bestuderen door het meten van corticale
excitabiliteit van de linker en rechter hemisfeer, en de links-naar-rechts en
rechts-naar-linker inter-hemispherische connectiviteit (see also Protocol
07-044/O) (pagina 5-7 vna het protocol).
2. Achtergrond EEG: Veranderingen in hersenactiviteit als gevolg van tDCS
zullen worden gemeten op 32 plaatsen van het hoofd volgens het Internationale
10-20 EEG System met behulp van Ag*AgCl electrodes (256 Hz) voor en na tDCS
(pagina 7-8 van het protocol).
3. Gedrag: Stemming zal worden gemeten met de 20-item Profile of Mood States
vragenlijst. Selectieve aandacht voor emotionele gezichten zal worden gemeten
met behulp van de Emotionele Stroop task middels het vergelijking van reactie
tijden op neutrale, boze, angstige en blije gezichten (pagina 8 van het
protocol).
Secundaire uitkomstmaten
niet van toepassing
Achtergrond van het onderzoek
Repetitive transcranial magnetic stimulation (rTMS) is a valuable non-invasive
method that employs magnetic fields to induce current densities of ~20 mA/cm2
to investigate frontal brain asymmetries. Alternatively, transcranial direct
current stimulation (tDCS) applies weak electrical currents 0.029 mA/cm2
directly to the scalp and is suggested to sort effects similar to rTMS.
Importantly, tDCS has several advantages over rTMS which include exposure to
weak currents, no physical discomfort, and placebo controlled designs.
Repetitieve transcraniale magnetische stimulatie (rTMS) is een waardevolle
niet-invasieve methode die gebruik maakt van magnetische velden voor het
induceren van stroom in de hersenen om onder meer frontale hersenasymmetrieen
te bestuderen. Transcraniale direct stroom stimulatie (tDCS) is een recent
geintroduceerde alternatieve method die gebruikt maakt van het toedienen van
zwakke stromen (0.029 mA/cm2) op het hoofd. Onderzoek suggereert dat deze
methode gelijksoortige effecten bewerkstelligt als rTMS. TDCS heeft in
vergelijking met rTMS een aantal voordelen, waaronder de lage bloostelling van
elektrische strom aan de hersenen, proefpersoon voelt niks van de stimulatie en
de mogelijkheid tot placebo gecontroleerde designs.
Doel van het onderzoek
Het evalueren van de bruikbaarheid van tDCS in de bestudering van frontale
hersenasymmetrieen.
Onderzoeksopzet
Placebo gecontroleerd dubbel-blind cross-over experiment.
Het experiment bestaat uit vier sessies van ieder een uur.
Procedure:
Sessie 1: intake: screening, vragenlijst, EEG meting en corticale
excitabiliteitsmeting (TMS), aandachtstaak
Sessie 2: test1: vragenlijst, tDCS1, vragenlijst, EEG meting, corticale
excitabiliteitsmeting (TMS), aandachtstaak
Sessie 3: test2: vragenlijst, tDCS2, vragenlijst, EEG meting, corticale
excitabiliteitsmeting (TMS), aandachtstaak
Sessie 4: test3: vragenlijst, tDCS3, vragenlijst, EEG meting, corticale
excitabiliteitsmeting (TMS), aandachtstaak
Onderzoeksproduct en/of interventie
Transcraniale gelijke stroon stimulatie (tDCS) zal worden gegeven met behulp van een batterij gedreven constante DC stroom stimulator (Eldith DC Stimulator (CE 0118), Ilmenau) en een paar electrodes van 5-7 cm (35 cm2). De electrodes zullen met behulp van een vochtige (zoutoplossing) spons op het hoofd worden bevestigd. De stroomintensiteit is 1mA gedurende 15 minuten op drie verschillende sessies 1- Cl-Ar tDCS: Cathode electrode linker frontale cortex > anodale electrode rechter frontale cortex (1 mA/ 35 cm2, 15 min) 2- Al-Cr tDCS: Anode electrode linker frontale cortex > anodale electrode rechter frontale cortex (1 mA/ 35 cm2, 15 min) 3- Placebo tDCS: Willekeurge montage (0 mA/ 35 cm2, 15 min)
Inschatting van belasting en risico
Transcraniale directe stroom stimulatie (tDCS) is een pijnloze methode waar met
behulp van zeer zwakke stroompjes op het hoofd hersenactiviteit tijdelijk
beïnvloedt kan worden. Deze techniek brengt geen risico's met zich mee.
Transcraniale magnetische stimulatie is een methode waar met behulp van
magnetisch pulsjes zenuwcellen in de motorische hersenschors kunnen worden
geprikkeld. Deze prikkeling veroorzaakt een kleine beweging van de vingers en
wordt gemeten met een paar met gel gevulde elektroden die op de duim worden
bevestigd. De grootste zorg m.b.t. TMS is de (kleine) kans op het induceren van
een epileptische aanval. Veiligheidsvoorschriften aangaande de stimulatie
parameters, zoals intensiteit, subject monitoring en medisch handelen bij een
insult en het inventariseren van contraindicaties (International Federation of
Clinical Neurophysiology: Wassermann, 1998) zullen worden nageleefd om de kans
op een insult te minimaliseren. Een bijwerking zoals hoofdpijn is gemakkelijk
te behandelen met een standaard pijnstiller.
Met behulp van EEG de elektrische hersenactiviteit op de schedel worden gemeten
met behulp van elektroden cap. EEG is een veilige techniek waarbij elektrodes
gevuld worden met gel (zoutoplossing). Sommige mensen ervaren deze handeling
als enigszins oncomfortabel. Er zullen tevens een aantal korte vragenlijsten
worden ingevuld die gaan over de gemoedstoestand van de deelnemer en wordt een
korte aandachtstaak afgenomen. Deze metingen brengen geen risico's met zich mee.
De procedure en belasting is gedurende de drie test sessies gelijk en alleen de
tDCS manipulatie varieert per sessie. Totale duur van de studie bedraagt 4 uur.
De proefpersonen gerechtigd ten alle tijd en zonder opgaaf van reden te stoppen
met de studie.
Publiek
Heidelberglaan 2
3584CS Utrecht
Nederland
Wetenschappelijk
Heidelberglaan 2
3584CS Utrecht
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Niet rokend, rechtshandig, 18-35 jaar
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Huidziekte, metaal in het hoofd, druggebruik, epiliepsie of familiegeschiedenis van epilepsie. hoofdtrauma, voorgeschiedenis van neurologische en psychiatrische stoornissen, medicatie, pacemakers, zwangerschap of elektronische gehoorapparaten.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL25351.041.08 |