Onderzoek naar het effect van een geprotocolleerde gedragstherapie voor jeugdigen met gedragsproblemen en een licht verstandelijke beperking.

Jeugdigen met een licht verstandelijke beperking (LVB, IQ 50-85) hebben een
verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychopathologie, in vergelijking
met hun leeftijdsgenoten met een IQ boven de 85. Het is echter mogelijk om
hierop in te grijpen. Er is een geprotocolleerde kind-ouder training ontwikkeld
voor jeugdigen met LVB en gedragsproblemen, die als doel stelt de
gedragsproblemen van de jongeren te laten afnemen.
Er zijn verschillende oorzaken en risicofactoren die verklaren dat het aantal
jeugdigen met een gedragsprobleem hoger is in de LVB groep dan in de niet LVB
groep. Er is onderscheid te maken tussen kindfactoren, zoals sociale informatie
verwerking en de executieve functies, en de omgevingsfactoren, waar het
opvoedgedrag van de ouders toebehoort. Ondanks de sterke aandacht voor
gedragsproblemen bij jeugdigen uit de algemene bevolking wordt er nog relatief
weinig aandacht besteed aan gedragsproblemen bij jeugdigen met LVB.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd om erachter te komen of de kind-ouder
interventie Samen Stevig Staan effectief is in het verminderen van
probleemgedrag bij jeugdigen met LVB. Daarnaast is het doel te ontdekken welke
kind- en ouderfactoren hierop van invloed zijn.

Deze studie omvat een gerandomiseerd onderzoek met een controlegroep.
Randomisatie zal plaatsvinden op locatieniveau binnen een instelling. Er zullen
twee rondes met de interventie plaatsvinden, wenselijk met 50 jeugdigen en hun
ouders per conditie per ronde (200 totaal). Het onderzoek kent vijf
meetmomenten; een voormeting, tussenmeting en vervolgens drie meetmomenten na
de interventie (postmeting, zes maanden en 1 jaar follow-up). Er zal gebruik
gemaakt worden van vragenlijsten voor ouders, kinderen, groepsleiding en
leerkrachten. De kinderen voeren ook een aantal taakjes uit waarmee de sociale
informatieverwerking en de executieve functies gemeten worden.

De training Samen Stevig Staan bestaat uit 2 delen: een Kindtraining en een Oudertraining die onderling samenhangen. Zowel de kind- als oudertraining wordt in groepsverband gegeven (vijf jeugdigen en hun ouders). Kinderen worden getraind in basale communicatieve vaardigheden, herkennen van en omgaan met emoties en probleem oplossingsvaardigheden. Hun ouders worden getraind in het stellen van regels, omgaan met gedrag van kind, positief opvoeden, en probleem oplossingsvaardigheden.

Verwacht wordt dat de belasting voor de deelnemers minimaal is en de deelnemers
geen enkel risico lopen op schade als gevolg van deelname aan het onderzoek.
Het is van belang dat het onderzoek bij deze doelgroep wordt aangevoerd vanwege
de aangepaste interventie en het ontbreken van een evidence- based behandeling
voor deze jeugdigen.