Oog-hand coördinatie in patiënten met hemispatiëel neglect.

Hemispatiëel neglect is een hogere orde functiestoornis, waarbij door schade
aan linker of rechter hemisfeer de patiënt een verminderde aandacht en
reactievermogen heeft op sensorische stimuli vanuit het deel van de ruimtelijke
omgeving contralateraal aan de laesie in de hersenen. Neglect kan gepaard gaan
met stoornissen op sensorisch, visueel of motorisch vlak, vooral bij grotere
laesies in de hersenen, maar deze stoornissen zijn niet verantwoordelijk voor
het fenomeen hemispatiëel neglect. Hemispatiëel neglect kan zich presenteren in
verstoring van de referentiekaders, namelijk een viewer-centered en/of
stimlus-centered vorm. In de viewer-centered vorm is de middellijn in de ruimte
afhankelijk van de stand van het lichaam, hoofd of visuele veld. In de
stimulus-centered vorm is links rechts gedefinieerd op basis van de locatie van
het object ten op zichte van de patiënt. Afhankelijk van de aangedane
referentiekader(s), zal de patiënt dus het linker of rechter gedeelte van de
ruimte en/of het linker of rechter gedeelte van objecten negeren. Het is
algemeen bekend dat hemispatiëel neglect vaak ontstaat na schade aan de rechter
hemisfeer, hierdoor ontwikkelt de patiënt dus een links hemispatiëel neglect.
Hoewel minder vaak gerapporteerd kan ook na linker hemisfeer schade de patiënt
hemispatiëel neglect ontwikkelen, dan voor de rechterkant van de ruimtelijke
omgeving. Meest voorkomende oorzaak van hemispatiëel neglect is het doormaken
van een stroke.

De huidige diagnostiek schiet tekort in het accuraat stellen van de diagnose
hemispatiëel neglect. Patiënten met neglect hebben vaak ook andere afwijkingen
die zich duidelijker presenteren en hierdoor het fenomeen neglect kunnen
maskeren, zoals afasie bij linker hemisfeer schade. De beschikbare testen om
hemispatiëel neglect vast te stellen zijn niet sensitief genoeg en detecteren
alleen de ernstige hemispatiëel neglect gevallen. Toch is het belangrijk dat de
diagnose neglect vroegtijdig wordt gesteld, omdat de aanwezigheid van neglect
een ongunstig prognostische factor is voor het herstelproces. Ook tijdens het
revalidatieproces is het van belang dat de behandeling gericht is op neglect,
anders zal de behandeling niet goed aanslaan. Het is daarom van groot belang
dat ook de mildere gevallen van neglect worden gediagnosticeerd. De motivatie
om gebruik te maken van oog-hand coördinatie voor diagnostiek van hemispatiëel
neglect komt voort uit eerder onderzoek. Uit de literatuur is gebleken dat de
voornaamste hersengebieden die zijn aangedaan bij patiënten met hemispatiëel
neglect, zoals de pariëtale en frontale cortex, tevens gebieden zijn die
verantwoordelijk zijn voor oog-hand coördinatie. Het is ons doel om oog-hand
coördinatie testen te ontwikkelen gericht op het detecteren van rechts
hemispatiëel neglect in combinatie met taaltesten gericht op het detecteren van
links hemispatiëel neglect.

Primaire vraagstelling:
1. Wat zijn kenmerkende verschillen in oog-hand coördinatie tussen patiënten
met linker / rechter hemisfeer schade en gezonde controles?

Secundaire vraagstelling:
2. Wat is het verschil in oog-hand coördinatie en taalverwerkingsvermogen bij
patiënten met linker hemisfeer schade en patiënten met rechter hemisfeer schade?
3. Is deze methode toepasbaar en reproduceerbaar?
4. In hoeverre is het spatiële verwerkingsvermogen aangetast?
5. Welke referentiekaders zijn aangedaan?

Experimenteel onderzoek / testontwikkeling

Laag.
De risico*s van dit onderzoek zijn verwaarloosbaar. Er zal weinig interventie
plaatsvinden en het onderzoek is
weinig invasief. De enig mogelijke belasting is frustratie bij de proefpersoon
omdat hij/zij niet in staat is een
opdracht te voltooien, omdat zijn/haar toestand hem/haar dit belemmert. Doch de
verwachting is dat dit
minimaal voor zal komen, bovendien kan de test desgewenst onderbroken worden.