Het spontane aanspanningspatroon van de Transversus Abdominis bij zwangeren met rugpijn

Lage rugpijn komt vaak voor en een behandeling gericht op de oorzaak is in 85%
van de gevallen niet mogelijk omdat de oorzaak niet bekend is. De rugpijn wordt
in die 85% betiteld als "aspecifiek".
Het is gebleken dat het aanspanningspatroon van de transversus abdominis (TA,
de diepste van de drie spieren lateraal in de buikwand) bij patiënten met
aspecifieke lage rugpijn anders is dan bij gezonden. Zo kan met EMG worden
vastgesteld dat de TA bij personen met rugpijn later aanspant dan bij personen
zonder rugpijn. Het is aannemelijk dat dit patroon ongunstig is voor de
belastbaarheid van de rug en dus mede oorzaak kan zijn van vertraagd herstel.
Bij de diagnostiek en de therapie is behoefte aan een patiënt-vriendelijke,
betrouwbare, sensitieve en specifieke methode om het aanspanningspatroon van de
TA te beoordelen bij personen met rugpijn. Op dit moment wordt het oordeel door
de therapeut gegeven op basis van inspectie, palpatie en echografie van de
buik. De betrouwbaarheid van inspectie en palpatie is gering. Met echografie is
de dikte van de buikspieren betrouwbaar vast te stellen. Echter, de dikte in
rust is bij patiënten min of meer hetzelfde als bij gezonden. Sommige
onderzoekers hebben vastgesteld dat er wel verschil is tussen de dikte van de
TA van patiënten ten opzichte van gezonden in bepaalde testsituaties,
bijvoorbeeld tijdens pogingen om de buik in te trekken. Problemen zijn 1) dat
de gevonden verschillen tussen patiënten en gezonden klein zijn en 2) dat
sommige andere studies de resultaten niet kunnen bevestigen.
Bij eerdere onderzoeken met echografie zijn vaak tekortkomingen te signaleren
zoals: er wordt geen rekening gehouden met mogelijke confounders als oorzaak,
duur en ernst van de rugpijn; de controlegroep wordt gerekruteerd uit een
andere populatie dan de patiënten; er wordt gekeken naar de dikte van de
buikspieren in rust en/of na opdracht om de buikspieren aan te spannen, maar
niet naar de spontane aanspanning bij het uitvoeren van rugbelastende
activiteiten. In het voorgestelde onderzoek wordt geprobeerd deze
onvolkomenheden te omzeilen. Het is mede om deze redenen dat het onderzoek zich
richt op zwangeren met rugpijn. In eerste instantie is het onderzoek
exploratief. De diagnostiek en therapie van rugpijn zal kunnen verbeteren
indien met echografie patronen kunnen worden herkend die sensitief en specifiek
zijn voor deze aandoening. In toekomstig onderzoek moet de bruikbaarheid van
eventueel positieve bevindingen worden getoetst in andere patiënten-groepen dan
zwangeren.

Primaire vraagstelling deel 1
"Is met echografie verschil te meten tussen het aanspanningspatroon van de
buikspieren van zwangeren met en zonder pijn onder in de rug?".

Primaire vraagstelling deel 2
"Is binnen een groep van patienten met pijn onder in de rug verband tussen het
aanspanningspatroon van de buikspieren en de ernst van de pijn en
beperkingen?".

Secundaire vraagstelling
In een subgroepenanalyse wordt de eerste vraag nomaals gesteld voor patienten
met ernstige rugpijn met tekenen van bekkengordelpijn. Dus:
"Is met echografie verschil te meten tussen het aanspanningspatroon van de
buikspieren van zwangeren met ernstige rugpijn en positieve scores voor testen
voor bekkengordelpijn anders dan bij gezonde controles met negatieve scores
voor testen voor bekkengordelpijn?".

Het betreft een observationeel cross-sectioneel onderzoek.

1. Lichamelijk onderzoek: 5 minuten
2. Echografisch onderzoek: 10 minuten
3. Vragenlijst invullen: 5 minuten (gezonde controle)-10 minuten (patiënt)
Het onderzoek is nauwelijks belastend en zonder risico.