Het onderzoeken van de effectiviteit van familiegesprekken op geindiceerde preventie van angst- en depressiestoornissen (DSM IV) en -symptomen in mantelzorgers van dementiepatienten. Daarnaast is het doel om naast de interventie een economische…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
- Psychische stoornissen
- Familiale aangelegenheden
Synoniemen aandoening
Aandoening
psychische stoornissen: angststoornissen- en symptomen
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
- Incidentie van de belangrijkste depressieve en angststoornissen gedefinieerd
volgens DSM-IV criteria (APA 1994) en vastgesteld met de Mini International
Neuropsychiatric Interview (MINI) (Sheehan 1998). De MINI wordt gebruikt als
meetinstrument voor de 6 maand-prevalentie.
- De dimensie of ernst van de angst- en depressiesymptomen wordt gemeten door
gevalideerde meetinstrumenten: Centre for Epidemiologic Studies Depression
Scale (CES-D) en de Geriatric Depression Scale (GDS-5) voor depressie, de
angstsubschaal van de Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) voor angst.
Secundaire uitkomstmaten
Mantelzorger
- Zorgbelasting met de Caregiver Reaction Assessment (CRA) (Given 1992)
- Gevoel van competentie met de SSCQ (Vernooij-Dassen 2000)
- Kwaliteit van leven met de Short Form 12 item versie (Ware 1995)
- 'Quality adjusted life years' met de SF6D (SF-12)
Patienten
- Depressie symptomen in patienten (NPI)
- Kwaliteit van Leven (SF-12)
Overige
- Tijd tot verpleeghuisopname patient
- Kosten
Gebruik van zorg en andere kosten door de patient en centrale mantelzorger
worden gemeten vanuit een maatschappelijk perspectief door middel van
zorgdagboeken (ingevuld door de mantelzorger). Het betreffen zowel directe
kosten (ziekenhuisbezoek) als indirecte kosten (reistijd) in en buiten de
gezondheidszorg (verlies van gewerkte dagen) the health care (RUD, Wimo 1997)
Achtergrond van het onderzoek
De groeiende groep mantelzorgers van dementiepatienten heeft een sterk verhoogd
risico om een angst- of depressiestoornis te ontwikkelen. Een Amerikaans
onderzoek van Mary Mittelman vond substantiele positieve effecten van het
organiseren van familiegesprekken op depressie in mantelzorgers en op uitstel
van verpleegjuisopname van patienten. Effecten zijn nog niet in andere landen
gerepliceerd. Indien effectief bevonden, kunnen familiegesprekkeneen
belangrijke aanvulling zijn op het huidige zorgaanbod in Nederland.
Doel van het onderzoek
Het onderzoeken van de effectiviteit van familiegesprekken op geindiceerde
preventie van angst- en depressiestoornissen (DSM IV) en -symptomen in
mantelzorgers van dementiepatienten. Daarnaast is het doel om naast de
interventie een economische valuatie uit te voeren.
Onderzoeksopzet
Het betreft een gerandomiseerde klinische trial naar het evalueren van een
psychosociale interventie in een aantal geheugenpoliklinieken. De interventie
bestaat uit het opzetten van enkele familiebijeenkomsten met dementiepatiënten
en hun belangrijkste mantelzorger ter versterking van de sociale steun en ter
preventie van angst en depressie bij centrale mantelzorgers. De
interventiegroep wordt vergeleken met een vergelijkbare groep die de
gebruikelijke zorg ontvangt. Deelnemers worden 2 jaar gevolgd.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Vier familiegesprekken met familie en naaste vrienden worden georganiseerd door een getrainde hulpverlener. Het doel is het bieden van psycho-educatie, verbeteren van probleem-oplossende vermogen en het mobiliseren van het reeds bestaande sociale netwerk van de patient door het verdelen van de ondersteunende taken over de verschillende familieleden en/of vrienden.
Inschatting van belasting en risico
De belasting van de interventie zal minimaal zijn voor zowel dementiepatient
als zijn centrale mantelzorger. Een mogelijke belasting kan bestaan uit het
invullen van vragenlijsten die we willen afnemen om de benodigde variabelen te
kunnen meten. Verder zouden de familiegesprekken emotionele gevoelens teweeg
kunnen brengen bij de deelnemers als er bijvoorbeeld sprake is van een
familieconflict. Deze mogelijke belasting zal ons inziens in verhouding zijn
tot de potentiele waarde van het onderzoek. De verwachting is dat deelnemers
baat hebben bij de interventie.
Publiek
Van der Boechorstraat 7
1081 BT Amsterdam
NL
Wetenschappelijk
Van der Boechorstraat 7
1081 BT Amsterdam
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- mantelzorgers die eerstverantwoordelijke zijn voor de informele zorg aan patienten met een klinische diagnose dementie en in dezelfde regio wonen als de patient.
- in elke familie woont minstens 1 ander familielid in dezelfde regio als de mantelzorger en patient
- zowel mantelzorger als patient beheersen de nederlandse taal voldoende om adequaat te kunnen deelnemen aan gesprekken, interviews en testen.
- schriftelijke toestemming van zowel mantelzorger als patient is vereist. Wanneer de patient psychisch incompetent is, wordt de verzorgende partner/kind gevraagd te tekenen.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1) ernstige somatische of psychische comorbiditeit bij mantelzorger of patient die deelname aan het programma significant zal belemmeren
2) Mantelzorger heeft depressieve- of angststoornis op baseline
3) Mantelzorger of patient neemt deel aan een andere interventiestudie op moment van inclusie of gedurende het onderzoek
4) patient heeft een verpleeghuisindicatie
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL16681.029.07 |