Meldingen van kindermishandeling bij Nederlandse AMK's met het kind als actieve informant: inzicht in de geestelijke gezondheid en kwaliteit van leven van het mishandelde kind en consumptie van zorg: een prospectieve studie en een RCT

Er is toenemend bewijs voor het verband tussen de ervaring met
kindermishandeling en het (later) optreden van psychische problemen. Recent
zijn twee Nederlandse studies verschenen waarin geschat wordt dat in Nederland
per jaar 107.000 resp. 160.000 kinderen op enigerlei wijze mishandeld worden.
Net als de meeste Westerse landen heeft ook Nederland een systeem ontwikkeld
waarbij vermoede gevallen van kindermishandeling bij een meldpunt gemeld kunnen
worden, zowel door professionals als door non-professionals. Een dergelijke
melding kan voor een gemeld kind van cruciaal belang zijn als onderzoek van dat
meldpunt uitwijst dat dit kind inderdaad mishandeld wordt en de daaropvolgende
interventies leiden tot het stoppen van de mishandelingsituatie en het
beschikbaar maken van hulp voor het kind en het gezin. Hoewel de Advies- en
Meldpunten Kindermishandeling (AMK*s), al meer dan 30 jaar bestaan is het
resultaat en effect van hun werk niet vastgesteld, m.a.w. niet evidence-based.
Gezien de mate waarin kindermishandeling voorkomt, de ernst van het probleem en
de gevolgen, is het van belang dat er wordt onderzocht in welke mate de huidige
aanpak in Nederland succesvol is.

De algemene doelstelling van dit project is daarom een bijdrage te leveren aan
kennis met betrekking tot de werkwijze van AMK.
Meer specifieke onderzoeksdoelen zijn:
1. het vaststellen van het beloop van de geestelijke gezondheid en kwaliteit
van leven van mishandelde kinderen
van 5 tot 16 jaar over een periode van twee jaar nadat zij zijn gemeld bij een
AMK
2. het vaststellen van de effecten van een nieuwe procedure waarin mishandelde
kinderen tussen 8 en 16 jaar als actieve informanten deelnemen in het AMK
onderzoek.
3. het vergelijken van de additionele kosten en additionele uitkomsten van de
experimentele conditie (kind als actieve informant) vergeleken met de kosten en
uitkomsten van de controle conditie (care as usual) middels een economische
evaluatie

De eerste onderzoeksvraag wordt bestudeerd aan de hand van een prospectieve
studie waarin 278 ouder-kind paren eerst kort na de melding, en vervolgens in
een periode van twee jaar nog vier maal onderzocht worden.

De tweede en derde onderzoeksvraag wordt onderzocht met behulp van een RCT
waarin 164 ouder-kind paren willekeurig verdeeld worden over twee condities:
een controle en experimentele conditie. In de controle conditie worden de
meldingen op de gebruikelijke wijze onderzocht (care as usual). Hierbij
fungeren volwassenen, zoals ouders, huisartsen, en leerkrachten, als
informanten voor het AMK-onderzoek. In de experimentele conditie wordt deze
werkwijze ook gevolgd, maar fungeren mishandelde kinderen zelf tevens als
informant in het AMK-onderzoek (de innovatieve aanpak). Deze ouder-kind paren
worden een half jaar gevolgd, waarin twee follow-up metingen worden gedaan.
Voor de derde onderzoeksvraag worden door middel van een economische evaluatie
de kosten en baten van deze nieuwe werkwijze bepaald.

De proefpersonen in de prospectieve studie zullen op vijf verschillende
momenten vragenlijsten invullen, eenmaal direct nadat het kind bij het AMK is
aangemeld en vervolgens vier keer in de twee daarop volgende jaren. Voor de RCT
vullen de proefpersonen de vragenlijsten in direct na aanmelding bij het AMK en
3 en 6 maanden daarna. Het invullen van de vragenlijsten zal per meetmoment
ongeveer 1,5 uur in beslag nemen.

Proefpersonen worden verwacht geen nadelen te ondervinden van deelname aan het
onderzoek. Deelname is op vrijwillige basis en proefpersonen behouden het recht
het onderzoek stop te zetten zonder opgave van reden. De vragenlijsten worden
samen met een onderzoeker ingevuld.