Circulerende PSA-bevattende macrofagen: een hulpmiddel om onderscheid te maken tussen indolente en agressieve prostaatkanker? Een pilot studie.

Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen in de
westerse wereld en de op een na meest voorkomende kanker waaraan mannen
overlijden. Het aantal gediagnosticeerde prostaatkankers stijgt door het testen
van PSA (prostaat specifiek antigeen) in de populatie. De meerderheid van de
gediagnosticeerde prostaatkankers zal geen invloed hebben op de overleving.
Echter, deze indolente kankers kunnen momenteel nog niet nauwkeurig worden
geïdentificeerd. Dit leidt tot onnodige behandeling bij 30-50% van de kankers
(radicale prostatectomie of radiotherapie). Naast de ziektekosten hebben deze
behandelingen belangrijke bijwerkingen (erectiele dysfunctie en incontinentie).
Hierdoor is er een noodzaak om de selectie van patiënten voor invasieve
behandelingen te verbeteren.

Recent is een multi-parameter flowcytometrie test ontwikkeld welke circulerende
macrofagen met intracellulair PSA kan detecteren. Verondersteld wordt dat deze
macrofagen weefselmacrofagen zijn die uit de prostaat afkomstig zijn. Er is een
sterke correlatie gevonden tussen het aantal circulerende PSA-positieve
macrofagen en het tumorstadium van de prostaatkanker.

Het toepassen van een nieuwe bloedtest bij 150 patiënten die een radicale
prostatectomie ondergaan, zodat vastgesteld kan worden of deze test onnodige
behandelingen had kunnen voorkomen. De nauwkeurigheid van de nieuwe bloedtest
zal verder worden verbeterd door in de PSA positieve macrofagen tevens andere
prostaatkankereiwitten aan te tonen.

Het onderzoek betreft een prospectief, invasief, observationeel onderzoek.

De belasting voor de patiënten zal bestaan uit de afname van in totaal 8
buisjes (60 ml) bloed, verspreid over 4 bloedafnamen. Drie afnamen zullen
plaatsvinden tijdens een standaard bloedafname, slechts eenmaal zullen de
patiënten extra worden geprikt. De belasting en het risico zijn dus minimaal.