Het primaire doel van deze studie is te onderzoeken of vrouwen met eetbuien een (sterkere) aandachtsbias voor voedselstimuli hebben vergeleken met vrouwen die geen ervaring hebben met eetbuien. Dit wordt onderzocht aan de hand van drie maten voor…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Eetstoornissen en -afwijkingen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De voornaamste onderzoeksvariabelen aan de hand waarvan we willen bekijken of
er verschillen zijn tussen vrouwen met en zonder eetbuien in de mate waarin ze
aandacht hebben voor voedsel, hunkeren naar voedsel en eten als respons op de
blootstelling aan voedselstimuli zijn:
- uit de visuele dot-probe taak: de gemiddelde reactietijd op de probe wanneer
deze verschijnt op de plaats waar eerder een foto van voedsel werd getoond
(congruente trials) en de gemiddelde reactietijd wanneer de probe verschijnt op
de plaats waar eerder een foto van een neutraal object (een kantoorartikel)
werd getoond (incongruente trials). Het verschil tussen beide reactietijden
wordt het congruentie-effect genoemd en deze is een index voor aandachtsbias.
- uit het volgen van de oogbewegingen: de totale oogfixatietijd, de totale
fixatiefrequentie en de gemiddelde duur van fixatie op foto's van voedsel
(vergeleken met foto's van neutrale objecten = kantoorartikelen).
- uit de event-related potentials (teltaak): de amplitude van de P3 en LPP
componenten (dit zijn indices van motivatiegerelateerde aandacht) die worden
uitgelokt door de blootstelling van de proefpersonen aan foto's van voedsel (en
niet-voedselgerelateerde foto's).
- de scores op zelfrapportagevragenlijsten met betrekking tot de hunkering naar
voedsel (voor en na de metingen)
- uit het voedingsdagboek: de energie-inname voor en na de metingen.
Secundaire uitkomstmaten
Andere onderzoeksvariabelen die interessant zijn omdat ze mogelijke confounders
zijn, zijn:
- scores op zelfrapportagevragenlijsten met betrekking tot eetgedrag en
eetstoornissymptomen, stemming en depressieve symptomen.
- de waardering van de gebruikte foto's tijdens het onderzoek (valentie en
arousal/opwinding)
- de body mass index [lichaamsgewicht (in kg)/lengte (in m)²]
- de leeftijd van de proefpersonen
- de opleiding van de proefpersonen
Achtergrond van het onderzoek
Het hebben van eetbuien is een belangrijk diagnostisch criterium van boulimia
nervosa en de eetbuistoornis. De langetermijnbehandeling van eetbuien blijkt
moeilijk en terugvalcijfers zijn hoog. Het is belangrijk om de onderliggende
uitlokkende mechanismen van eetbuien te kennen om de behandeling meer effectief
te maken. Met verslavingsmodellen in gedachten onderzoekt de huidige studie of
een aandachtsbias voor voedsel een onderliggend mechanisme is in de
instandhouding van eetbuien. Er wordt van uitgegaan dat een versterkte aandacht
voor voedselstimuli in de omgeving bij eetbuipatienten een sterke hunkering
naar voedsel uitlokt, gevolgd door de inname van voedsel (en eventueel een
eetbui), zelfs zonder dat er sprake is van honger.
Doel van het onderzoek
Het primaire doel van deze studie is te onderzoeken of vrouwen met eetbuien een
(sterkere) aandachtsbias voor voedselstimuli hebben vergeleken met vrouwen die
geen ervaring hebben met eetbuien. Dit wordt onderzocht aan de hand van drie
maten voor aandacht: een visuele dot-probe taak (gedragsmaat), het volgen van
de oogbewegingen (fysiologische maat) en event-related potentials
(hersenactiviteit, electroencefalografische maat). Een ander belangrijk doel is
na te gaan of een aandachtsbias voor voedsel ook andere reacties op voedsel
uitlokt bij eetbuipatienten, zoals een (zelfgerapporteerde) hunkering naar
voedsel en eet(bui)gedrag.
Onderzoeksopzet
Dit onderzoek is observationeel van aard en bestaat uit 1 meetsessie, die
plaats zal vinden aan de Erasmus Universiteit. Na het geven van haar
schriftelijke toestemming voor deelname aan het onderzoek, wordt de
proefpersoon gevraagd thuis een aantal vragenlijsten in te vullen met
betrekking tot haar stemming, eetgedrag en eetstoornissymptomen, en een 2-daags
voedingsdagboekje bij te houden. Aan de proefpersoon wordt ook gevraagd om zich
drie uur te onthouden van voedsel voor de metingen van start gaan. Bij
binnenkomst in het Erasmus GedragsLab zal de proefpersoon een aantal korte
vragenlijsten invullen met betrekking tot haar stemming en de mate waarin ze
hunkert naar voedsel en honger heeft. Hierna zal ze de visuele dot-probe taak
uitvoeren, tijdens dewelke haar oogbewegingen worden geregistreerd. Vervolgens
worden de EEG-electroden aangesloten, waarna de proefpersoon een taakje doet,
waarbij ze het aantal foto's uit een bepaalde categorie moet tellen. Aan het
eind van het onderzoek zal de proefpersoon opnieuw een paar vragenlijsten
invullen. Zij krijgt voor haar deelname een financiele vergoeding.
Inschatting van belasting en risico
De deelname aan dit onderzoek neemt 2 - 2.5 uur tijd in beslag, verspreid over
2 dagen (anderhalf uur in het lab en ongeveer een half uur tot een uur thuis).
Er zijn geen risico's verbonden aan deelname aan dit onderzoek. Er zijn ook
geen directe voordelen voor de deelnemers, maar het wetenschappelijk belang is
substantieel.
Publiek
Postbus 1738
3000 DR Rotterdam
Nederland
Wetenschappelijk
Postbus 1738
3000 DR Rotterdam
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Vrouw; leeftijd 18+
Patienten: voldoen aan de DSM-IV criteria voor boulimia nervosa of eetbuistoornis;
Controlegroep: zijn momenteel (of in het verleden) niet in behandeling (geweest) voor eetstoornissen zoals omschreven in DSM-IV; rapporteren geen eetbuien.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
(1) Aanwijzingen van ernstige psychopathologie (anders dan de eetstoornis in de
patientengroep);
(2) een voorgeschiedenis van drugsverslaving;
(3) een voorgeschiedenis van neurologische problemen;
(4) huidig gebruik van elk soort medicatie die van invloed is op het eetgedrag, het
lichaamsgewicht of de EEG-activiteit;
(5) kleurenblindheid en slechtziendheid
(6) niet geinformeerd willen worden over onverwachte bevindingen bij de EEG.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL25498.078.08 |