De evaluatie van contrastmiddel geïnduceerde nefropathie met behulp van meerdere immunoassays

Jodiumhoudende contrastmiddelen (ICM) worden intraveneus toegediend bij een
groot deel van de Computer Tomografie (CT) scans ter vergroting van het
onderscheid tussen normale en pathologische structuren. De ICM zijn
diagnostische geneesmiddelen waarvan bekend is dat deze nefropathie kunnen
veroorzaken. De incidentie van deze contrastmiddelgeïnduceerde nefropathie
(CIN) bij hoogrisicopatiënten kan oplopen tot 50%, blijkt uit wetenschappelijk
literatuur. In de algemene populatie zou deze incidentie 3 tot 4% zijn.
Contrastmiddelgeïnduceerde nefropathie veroorzaakt tot 12% van de gevallen van
ziekenhuisgerelateerd acuut nierfalen. Acuut nierfalen is geassocieerd met een
hoge mortaliteit, verlengde opname in het ziekenhuis en een veranderde
geneesmiddeluitscheiding.
In veel ziekenhuizen wordt een protocol gehanteerd met betrekking tot
contrastmiddel veiligheid en het identificeren van risicopatiënten. Preventieve
maatregelen worden genomen bij hoogrisicopatiënten. Deze bestaan uit hydratie
en het zo mogelijk (tijdelijk) staken van nefrotoxische geneesmiddelen. De
incidentie van CIN bij poliklinische patiënten ondanks preventieve maatregelen
is onbekend. Deze studie zal hiervan een schatting maken.

De definitie van CIN is een toename van serum creatinine met tenminste 44
micromol/l of een relatieve toename van tenminste 25% binnen 3 dagen na het
intraveneus toedienen van ICM, zonder dat er sprake is van een andere oorzaak
om deze nierfunctiestoornis te verklaren.

Nierfunctie kan het beste worden geschat met de glomerulaire filtratie snelheid
(GFR). De GFR kan niet direct worden bepaald, maar wordt geschat met de 4-punts
Modified Diet in Renal Disease (MDRD) formule. Variabelen van deze formule zijn
leeftijd, geslacht, etniciteit en serum creatinine. Waarden van serum
creatinine kunnen variëren door verschillen in productie en secretie, waardoor
deze bepaling kan leiden tot een onnauwkeurige schatting van de GFR. Bij deze
studie wordt de mogelijke correlatie tussen CIN enerzijds en microalbuminurie
en microglobulinurie anderzijds geëvalueerd.

Het toevoegen van de meer sensitieve biomarkers microalbuminurie en
microglobulinurie kan informatie geven over het exacte mechanisme achter het
optreden van de nierfunctieschade door ICM en de identificatie van hoogrisico
patiënten.

De doelstelling van deze studie is:
1. Het vaststellen van de incidentie van CIN overall en bij hoogrisico
patiënten na de introductie van preventieve maatregelen.
2. Het vaststellen van veranderingen in het verloop van biomarkers serum
creatinine, microalbumine en microglobuline veroorzaakt door intraveneuze
toediening van jodiumhoudende contrastmiddelen.
3. Het vergelijken van microalbumine en microglobuline waarden tussen
hoogrisico patiënten en niet-hoogrisico patiënten voor toediening van
jodiumhoudend contrast.
4. Het vaststellen van een mogelijke relatie tussen de toegediende hoeveelheid
ICM enerzijds en nierschade en CIN anderzijds.

single-centre, prospectieve, observationele studie

Patiënten wordt gevraagd om een bloed en een urine monster direct voor het
contrastmiddelen onderzoek en 2 tot 4 dagen er na. Het bloedmonster wordt
genomen uit de elleboogsplooi. Het urinemonster is ochtendurine.

Deze monsternames zijn geassocieerd met een minimaal patiëntrisico.