Fitheid en Fysieke activiteit bij de Inflammatory Bowel Disease patiënt

Inflammatoire darmziekten (IBD) zijn chronische darmontstekingen. IBD is
onderverdeeld in twee subcategorieën: Colitis Ulcerosa (UC) en Crohn (CD).
Jaarlijks bezoeken 1500 IBD patiënten de polikliniek van het Erasmus MC. De
gemiddelde frequentie van deze bezoeken is twee keer per jaar, maar deze
frequentie neemt toe tot eens per maand in ongeveer 60% van de patiënten.
Redenen voor deze verhoogde frequentie van bezoeken zijn: opvlammen van de
ziekte, bijwerking van de medicatie en vermoeidheid. Het is bekend dat zeker
41% van de patiënten zonder actieve ziekte lijdt aan extreme vermoeidheid.
Vermoeidheid zou kunnen resulteren in een defensief en ineffectief gebruik van
medische zorg en hulpmiddelen en daardoor tot meer frequente bezoeken, meer
tests en regelmatig wisselende behandeling. Verder is het mogelijk dat
patienten door hun klachten minder lichaamsbeweging hebben en een slechte
fitheid en zo in een vicieuze cirkel terecht komen waardoor de klachten
mogelijk steeds ernstiger worden.
Een inactieve leefstijl en een verlaagde fitheid kunnen voorts een negatieve
invloed hebben op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven, en zijn
gerelateerd aan een verhoogd risico op het krijgen van hart- en vaatziekten,
diabetes en kanker. Verschillende studies hebben een positief effect van
fysieke activiteit aangetoont op de kwaliteit van leven en mentaal welbevinden.
Desondanks krijgen IBD patiënten nagenoeg geen behandeling met betrekking tot
het stimuleren van bewegen in het dagelijks leven en het verbeteren van de
fitheid. Reden hiervoor is waarschijnlijk gelegen in het feit dat er op dit
moment weinig kennis is over fysieke activiteit, fitheid en de relatie met
vermoeidheid bij deze patiëntgroep.
Daarom is er vraag naar evaluatiestudies van beweeginterventies bij IBD
patiënten met extreme vermoeidheid en verminderde kwaliteit van leven. Kennis
van determinanten van vermoeidheid bij IBD is noodzakelijk om interventies te
ontwikkelen voor succesvolle revalidatie van patiënten met IBD.

Het onderzoek is erop gericht om na te gaan of fitheid en dagelijkse fysieke
activiteit determinanten zijn van vermoeidheid bij patiënten met IBD. Daarom
zal onderzocht worden of er een relatie is tussen fitheid, dagelijkse fysieke
activiteit, en vermoeidheid bij deze patiënten. Ook zal onderzocht worden of er
een relatie is tussen fitheid, fysieke activiteit en kwaliteit van leven bij
patiënten met IBD.
Dit explorerend pilot-onderzoek zal mogelijk richting geven aan de ontwikkeling
van een revalidatieprogramma voor IBD patiënten met vermoeidheidsklachten. Na
afronding van dit onderzoek zal een interventie onderzoek worden opgestart
waarin de effecten van een te ontwikkelen revalidatieprogramma op onder andere
vermoeidheidsklachten worden geëvalueerd bij patiënten met IBD.

Prospectieve pilot study

Patiënten met IBD hebben in principe geen contra-indicatie voor maximale
inspanning (fietsergometertest en spierkrachttest). Echter, na random selectie
van potentiële proefpatienten door de onderzoeker, zal de behandelend
specialist van de MDL polikliniek de proefpatienten checken op veiligheid voor
deelname. Dit zal gebeuren op basis van beschikbare medische informatie.
Patiënten die niet veilig zullen worden bevonden worden uitgesloten van
deelname. Voorts worden de proefpatiënten via de Physical Activity Readiness
Questionnaire (PAR-Q) nogmaals gescreend op mogelijke contra-indicaties voor
maximale inspanning. Bij de minste verdenking hierop zullen de maximale
inspanningstesten bij de betreffende proefpersoon niet worden uitgevoerd.
Tijdens het testen is er altijd een arts aanwezig in de testruimte. De andere
testen zijn ongevaarlijk en leveren geen risico*s op.