Vergrijzend Brein: individuele verschillen in structurele en functionele hersen-connectiviteit onder gezonde ouderen

Een potentiele reden voor het relatieve gebrek aan vooruitgang in het inzicht
in gezonde neurocognitive veroudering is de enorme heterogeniteit die
veroudering kenmerkt: in termen van cognitieve efficiency en neurale
integriteit verschillen gezonde ouderen feitelijk meer van elkaar dan van
jong-volwassenen. Teneinde die hetergeniteit beter te begrijpen is het raadzaam
te vermijden dat de inter-individuele variantie in de error variantie verdwijnt
(zoals normaliter gebeurt); we kunnen juist kapitaliseren op individuele
verschillen om de onderliggende processen beter te kunnen begrijpen. Eventuele
correlaties tussen grijze-stof volume en witte-stof integriteit met individuele
verschillen in cognitief functioneren zouden sterke evidentie vormen voor
verklaringen van verouderings-effecten op gedrag en cognitief functioneren in
termen van individuele verschillen in hersen structuur en -functie.

Het primaire doel van dit onderzoek is te begrijpen hoe individuele verschillen
in structurele anatomie, structurele connectiviteit, en functionele
connectiviteit gerelateerd zijn aan individuele verschillen in cognitief
functioneren onder gezonde ouderen. Een secundair doel is de relatie te
begrijpen tussen structurele connectiviteit (gemeten met DTI) en functionele
connectiviteit (gemeten middels resting-state fMRI).

MRI sequenties (VBM, DTI, resting-state fMRI) van gezonde ouderen worden
onderling gecorreleerd, en worden tevens gecorreleerd aan basaal cognitief
functioneren (zoals eerder bij deze proefpersonen gemeten aan de Afdeling
Psychologie van de Universiteit van Amsterdam). Tijdens het scannen liggen de
proefpersonen stil in de scanner. Tijdens VBM and DTI sequenties kunnen ze
desgewenst naar een film kijken; tijdens resting-state fMRI wordt het gevraagd
stil te liggen, niet in slaap te vallen, en aan niets in het bijzonder te
denken.

Er worden geen bij-effecten voorzien. MRI is een non-invasieve imaging
techniek, zonder catheteriseringen of toediening van exogene tracers, en er
zijn geen bekende risico's verbonden aan deelname aan MRI studies. MRI studies
worden routine-matig uitgevoerd aan het AMC zonder bij-effecten. Veel gezonde
ouderen hebben in eerdere MRI onderzoeken deelgenomen zonder kennelijke
schadelijke gevolgen of bij-effecten. Sommige mensen worden claustrofobisch
als ze in het MRI apparaat liggen en in die gevallen wordt de studie op verzoek
van de proefpersoon onmiddellijk gestaakt. De enige absolute contraindicaties
bij MRI studies zijn de aanwezigheid van metaal (intracraniaal of intraoculair)
of een pacemaker. Relatieve contraindicaties omvatten zwangerschap en
claustrofobie. Proefpersonen die zwanger kunnen zijn, die metaal in hun hoofd
of ogen kunnen hebben, if die hart-pacemakers hebben zullen worden
ge-excludeerd wegens potentiele contraindicaties voor MRI. Deelname is
gebaseerd op actieve informed consent en betreft een enkelvoudige sessie in de
MRI scanner. Deelnemers dienen stil te liggen, maar hoeven geen taken uit te
voeren. Risico's zijn verwaarloosbaar. Voor zover er sprake is van reguliere
medicatie hoeven ze hier niet van af te wijken. Hoewel er voor deelnemers geen
direct voordeel valt te behalen aan deelname aan deze studie, geldt dat de
stand der wetenschap (en daarmee de maatschappij) indirect baat kan hebben bij
de kennis die potentieel middels deze studie kan worden verworven. Deze kennis
over gezonde veroudering is essentieel voor het begrijpen van individuele
verschillen onder gezonde ouderen (hegeen kan helpen om individuele variatie
onder gezonde ouderen ten onderscheiden van pathologie-gerelateerde variatie,
zoals die gerelateerd aan Mild Cognitive Impairment of de Ziekte van
Alzheimer).