Stressregulatie bij kinderen met overgewicht vergeleken met kinderen met een normaal gewicht: een pilot study.

We leven in drukke tijden. Zowel volwassenen als kinderen zijn steeds meer
gestrest. Ook zijn steeds meer mensen te dik. Psychologische stress leidt tot
een lichamelijke stress respons door de hypothalamus-hypofyse-bijnier as te
activeren. Het eindproduct van deze as is het stresshormoon, cortisol. Cortisol
heeft invloed op vet-, metabole, cardio-respiratoire, waak-slaap centra van de
hersenen en het hongergevoel/beloningssysteem. Langdurige periodes van
verhoogde cortisol concentraties (zoals bij het syndroom van Cushing) of
behandeling met synthetisch cortisol (zoals prednison) leiden tot overgewicht
en de metabole consequenties hiervan.
Recente studies bij primaten en volwassen mensen tonen een relatie aan tussen
chronische stress, veranderingen in acitiviteit van de
hypothalamus-hypofyse-bijnier as en overgewicht. Er zijn nog geen studies
gedaan bij kinderen. Dit onderzoek bekijkt of kinderen met overgewicht meer
gestrest zijn dan kinderen met een normaal gewicht.

Doel van dit onderzoek is het onderzoeken of er een verband is tussen stress en
overgewicht bij kinderen. Hypothese: Kinderen met overgewicht hebben hogere
stress levels dan kinderen met een normaal gewicht. De hoofddoelstelling is het
onderzoeken van de verschillen in stress waarden bij kinderen met overgewicht
vergeleken met kinderen met een normaal gewicht. Daarnaast onderzoeken we of er
een verband is tussen genetische gevoeligheid voor cortisol en overgewicht op
de kinderleeftijd.

In deze pilot study zullen 10 kinderen met overgewicht en 10 kinderen met
normaal gewicht met leeftijd 8-12 jaar, geïncludeerd worden. Exclusie criteria
zijn de aanwezigheid van chronische ziekte, het gebruik van corticosteroïden of
bèta-blokkers. Enkele basiskenmerken en antropometrische gegevens zullen worden
verzameld.
Deelnemers zullen vragenlijsten invullen over stressperceptie, coping,
beloningsgevoeligheid, hunkering naar voedsel en eetgedrag. De
cortisolconcentratie in het haar, geknipt van achter op het hoofd (ca.100
haren), zal worden verkregen als een marker voor chronische stress. Dagelijkse
stress ofwel acute stress zal gemeten worden met behulp van speeksel cortisol
bepalingen; 6 speekselmonsters zullen verzameld worden op 1 dag. Het verzamelen
van speeksel zal thuis gebeuren na uitgebreide instructie. De speekselbuizen
zullen opgestuurd worden naar het laboratorium. De zeer-lage-dosis (0,25 mg)
dexamethason test zal ook thuis uitgevoerd worden. De deelnemers nemen voor het
slapen gaan 0,25 mg dexamethason (aangepast aan lichaamsgewicht; 3.33
microgr/kg) in. De volgende ochtend zal post-dexamethason cortisol gemeten
worden in speeksel als maat voor cortisol gevoeligheid.

Zeer-lage-dosis dexamethason suppressie test (zie onderzoeksopzet)

Er zijn geen risico's verbonden aan deelname aan dit onderzoek. De dosering van
de dexamethason is zodanig laag dat er geen bijwerkingen van te verwachten
zijn. Dit onderzoek heeft een laag belastingsniveau, enkel tijdsinvestering kan
genoemd worden als belasting. Er wordt gebruik gemaakt van patiënt- en
kindvriendelijke onderzoeken.