Gerandomiseerd, gecontroleerd vervolgonderzoek naar de behandeling en preventie van jichtaanvallen met ACZ885 (canakinumab) bij patiënten met veelvuldige aanvallen die geen NSAIDs en/of colchicine mogen gebruiken of er geen baat bij hebben of ze niet verdragen (CACZ885H2357E1)

Jicht is de meest voorkomende vorm van gewrichtsontsteking bij mannen boven de
40 jaar (0,5-2,8%). De incidentie bij vrouwen is lager en komt voornamelijk na
de menopauze voor. Bij een acute jichtaanval is er sprake van een ernstige
mono-, oligo- of polyarticulaire artritis, vaak in een perifeer gewricht van
het been.
De ontsteking lijkt voornamelijk door IL-1β te worden gedreven en jicht zou dan
ook wezenlijk bestreden kunnen worden via blokkade van IL-1β. Anakinra, een
IL-1 receptor antagonist, heeft een significant gunstig effect op de pijn.
Rilonacept, een IL-1 remmer, vermindert de ziekteactiviteit en de pijn bij
chronische jicht en vermindert het aantal aanvallen.
Canakinumab (ACZ885) is een volledig humaan IL-1β antibody monoklonaal
antilichaam dat bindt aan IL-1β en aldus de interactie tussen dit cytokine en
haar receptoren blokkeert. Zo wordt de activiteit van
IL-1β te niet gedaan. De resultaten van een fase II onderzoek van 8 weken bij
jichtpatiënten die geen baat hadden bij NSAIDs of colchicine of bij wie de
middelen gecontraïndiceerd waren, wezen op een grotere effectiviteit van
canakinumab (single dose 150 mg s.c.) qua pijnbestrijding en het voorkomen van
nieuwe aanvallen in vergelijking met triamcinolone acetonide (40 mg i.m.).
Canakinumab is in oktober 2009 in de EU geregistreerd voor de behandeling van
het cryopyrin-associated periodic syndrome (CAPS).
Dit is een eerste vervolgonderzoek, waaraan patiënten die de studie
CACZ885H2357 (canakinumab vs triamcinolon acetonide, 12 weken) succesvol hebben
afgesloten, kunnen deelnemen. Daarna kunnen patiënten verdergaan in een 2e open
niet vergelijkende vervolgstudie van 12 maanden met alleen canakinumab. Deze
tweede vervolgstudie maakt géén deel uit van deze indiening.

Primair: Lange termijn veiligheid en verdraagbaarheid van canakinumab in
vergelijking met triamcinolon acetonide.
Secundair: tijd tot 1e jichtaanval, aantal en ernst van de jichtaanvallen,
effectiviteit bij bestrijden van jichtaanval, effect op ontstekingsmarkers,
immunogeniciteit, PK.

Multicenter gerandomiseerd dubbelblind fase III onderzoek met parallelle
groepen.
Patiënt blijft deel uitmaken van de randomisatiegroep van het voorafgaande
onderzoek:
1. Canakinumab 150 mg s.c.,
2. Triamcinolon acetonide 40 mg i.m.
De onderzoeksmedicatie wordt alleen toegediend bij optreden van een jichtaanval.
Duur 12 weken.
Pijnstillers (z.n. te gebruiken): paracetamol (max. 3 g dd.) of codeïne (max.
180 mg dd.), z.n. prednisolon.
150-200 patiënten.

Behandeling met canakinumab of triamcinolon acetonide in geval van een jichtaanval.

Risico: Bijwerkingen van studiemedicatie.
Belasting: 3 bezoeken in 12 weken (NB: 1e bezoek = laatste bezoek van
voorgaande studie).
Alle bezoeken: nuchter komen, bloedonderzoek (ca. 20 ml/keer, totale
hoeveelheid: 65 ml) en invullen vragenlijsten (VAS, Likert schaal, globale
evaluatie, jicht vragenlijst, EQ-5D, HAQ-DI of SF-36, work-productivity
vragenlijst; geschatte invultijd 15-20 minuten per keer. Bij recidief en
dosering 2-3 bezoeken en afname van ca. 80 ml bloed extra.
Voorts: Lichamelijk onderzoek (3x), ECG (2x), zwangerschapstest (2x), dagboekje
(gebruik pijnstillers, klachten).
In geselecteerde centra: Doppler onderzoek gewrichten (2x).