Een studie naar een variant van de Continuous Performance Test: RANDI

Aandachtstekort hyperactiviteitsstoornis (Attention-deficit/hyperactivity
disorder: ADHD) is één van de meest voorkomende ontwikkelingsstoornissen, met
een prevalentie van ongeveer 5%. De diagnose ADHD wordt gesteld op basis van
systematisch verzamelde informatie die verstrekt wordt door ouders en
leerkrachten en bevindingen van artsen en psychologen. Het stellen van de
diagnose en het evalueren van behandeleffect kunnen worden ondersteund d.m.v.
verschillende neuropsychologische testen die ADHD kernsymptomen objectief
vastleggen. De Continuous Performance Test (CPT) is een neuropsychologische
test die vaak bij ADHD wordt toegepast en de aandacht en response-inhibitie van
een kind meet. Er zijn inmiddels veel verschillende versies van de CPT
ontwikkeld en in gebruik voor verschillende leeftijdsgroepen. Dit maakt
vergelijking van resultaten op groeps- (verschillende onderzoeksgroepen) en
individueel niveau (klinische zorg gedurende de levensloop) lastig. RMPI De
Grote Rivieren heeft in samenwerking met een software-ontwikkelaar een nieuwe
versie op deze CPT ontwikkeld, genaamd de RANDI. Een belangrijk voordeel van
deze nieuwe versie ten opzichte van reeds bestaande versies is dat alle
relevante parameters apart ingesteld kunnen worden door de onderzoeker,
waardoor de test aangepast kan worden aan de leeftijd van het kind of
adolescent. Een belangrijk doel in de toekomst is - naast het valideren van de
RANDI als diagnostisch instrument - het ontwikkelen van een neurocognitieve
training waarbij impulscontrole en selectieve aandacht geoefend kunnen worden
door gebruik van de CPT. Om deze versie van de CPT te kunnen inzetten als
diagnostisch middel en te ontwikkelen tot een trainingsprogramma, dienen eerst
normgegevens verzameld te worden in een normatieve populatie (6-11 jarigen).

Het hoofddoel van het onderzoek is het verzamelen van prestatiegegevens op de
RANDI voor verschillende leeftijdsgroepen in een normatieve populatie. Gekeken
wordt of er leeftijds- en geslachtsverschillen zijn in aandachtsspanne,
response-inhibitie en reactietijd. Ook wordt gekeken of prestaties verschillen
voor verschillende testsituaties (zogenaamde target-rate condities met
verschillend aantal positieve targets per conditie) en of de prestaties van
kinderen veranderen kinderen naarmate de test vordert.

Dit is een gerandomiseerde, eenzijdig geblindeerde studie met cross-over
design. De 180 deelnemers worden ingedeeld in drie leeftijdsgroepen
(6-7-jarigen, 8-9-jarigen en 10-11-jarigen). Alle kinderen voeren twee
target-rate condities uit (20% target; low target rate en 60% target; high
target rate) in random volgorde met een week tussen de afnamen. Zowel de
kinderen als degene die de onderzoeksresultaten analyseert zijn geblindeerd.
Alleen de onderzoeker die de test afneemt is op de hoogte van de testconditie.

Belasting: De lasten van het onderzoek zijn beperkt. De RANDI wordt twee keer
bij de kinderen afgenomen; dit duurt in totaal ongeveer 40 minuten verdeeld
over 2 dagen. Gezien de korte duur van de afname is het onwaarschijnlijk dat
studiedeelname de lesdag in meer dan beperkte mate verstoort. Het eenmalig
invullen van de vragenlijsten door de ouders duurt ongeveer 15 minuten.