T-cel receptor en B-cel receptor repertoire analyse in patiënten met een immuun-gemediëerde leverziekte

PBC, PSC en IAC zijn invaliderende ziekten van de galwegen. Hun etiologie is
niet volledig begrepen, maar het is algemeen aanvaard dat het immuunsysteem aan
deze ziekten bijdraagt. Behandeling is gericht op het remmen van de
progressieve destructie van de galwegen en op het voorkomen van de
consequenties van chronische cholestase waaronder ook fibrose, cirrose, en het
risico op hepatobiliaire maligniteit, via het reduceren van de toxiciteit van
de gal, en via het verbeteren van de secretoire functie van hepatocyten en
cholangiocyten, en ten slotte middels het verminderen van de activiteit van de
chronische ontsteking die lokale schade veroorzaakt. Ondanks deze gecombineerde
strategie hebben niet alle patiënten een volledige respons. Nieuwe therapieën
zijn daarom nodig om deze patiënten te beschermen tegen fibrose, cirrhose,
kanker en de noodzaak van levertransplantatie.

T en B cellen zijn met hun unieke receptors (de TCR en BCR) de grote spelers in
de normale adaptieve immuunrespons. Ze spelen waarschijnlijk ook een
belangrijke rol in de pathogenese van systemische auto-immuunziekten zoals
reumatoïde arthritis (RA), spondylarthropathieën en systemische lupus
erythematosus (SLE). In kleinschalige analyses van T cel repertoires van
patiënten met PBC werden clonale expansies van TCRs gerapporteerd, maar deze
resultaten moeten worden bevestigd aangezien de patiëntenaantallen zeer laag
waren.

Wanneer B en T cellen geactiveerd worden ondergaan ze klonale expansie, waarbij
meerdere cellen met een identieke TCR of BCR op het celoppervlak worden
geproduceerd. In het verleden is de hypothese ontwikkeld dat dit soort klonaal
geëxpandeerde T en B cellen mogelijk ziekte-specifieke klonen zijn, en daarmee
mogelijk oorzakelijk in het ontstaan van auto-immune ziekten. Het specifiek
uitschakelen van dit soort ziekte-specifieke klonen kan een nieuwe manier zijn
om deze ziekten te behandelen.
Om dit soort ziekte-specifieke klonen te identificeren en quantificeren is in
de afdeling Klinische Immunologie en Reumatologie een nieuwe techniek
ontwikkeld waarmee het complete TCR en BCR repertoire voor dit soort
ziekte-specifieke klonen kan worden gescreend.

Primaire doelstelling: het screenen van het TCR en BCR repertoire in patiënten
met immuun-gemediëerde leverziekten.

Secundaire doelstelling: het bepalen van de invloed van ziekteactiviteit en
behandeling op het repertoire.

Exploratieve studie. DNA zal worden geisoleerd uit lymfocyten met behulp van
laser capture microdissection en uit leverbiopten wanneer die voorhanden zijn.
Het T- en B-cel receptor repertoire zal worden geanalyseerd met behulp van een
nieuwe microarray sequencing techniek die eerder in patiënten met rheumatoïde
arthritis werd gevalideerd.

Belasting:
Patiënten bezoeken de Onderzoeker in totaal 5 keer gedurende 10 jaar.

Risico's:
De risico's die met dit onderzoek zijn geassocieerd zijn dezelfde als die van
een venapunctie. Deze risico's zijn onder meer het ontstaan van een hematoom,
nabloeding en aderontsteking.